- مقدمه 1
- خمس در قرآن 7
- غنیمت 13
- تفاوت غنیمت و فَیء 18
- نفل 21
- رِکاز 22
- ذیالقربی کیانند؟ 23
- وجوب خمس و اشیای متعلَّق خمس 27
- غنیمت 27
- معادن 29
- احکام خمس معادن 30
- حدّ نصاب معادن 32
- زمان وجوب خمس معادن 36
- حق خمس معادن 37
- موارد مصرف خمس معدن و رِکاز 38
- گنج 40
- اشیایی که با غوّاصی به دست آید 40
- مال حلال مخلوط به حرام 41
- زمینی که کافر ذمّی از مسلمان خریده است 41
- مازاد هزینه سال 43
- خمس انفال 43
- کسانی که سزاوار دریافت خمساند 48
- نحوه تقسیم خمس 54
- شروط اشیایی که خمس در آنها واجب میشود 70
- آن چه هنگام پرداختن خمس شرط است 74
- خمس رکاز 75
وجوب زکات برسد، زکاتش خمس خواهد بود. ( (1))»
در کتاب القدیم نیز گفته است:
«اگر مقدار اشیایی را که در آن یافته کمتر از مقداری باشد که زکات، در آن واجب می شود و یا آن چه را یافته غیر از طلا و سکه باشد، خمس به آن تعلّق می‌گیرد هر چند در آن ظرفی سفالین یافت شود و یا بهایش یک درهم یا کمتر از آن باشد و این مسأله برای من روشن نیست که آن را بر فردی واجب سازم یا وی را بر انجام این کار مجبور نمایم و اگر خود، آن را یافته بودم از هر نوع که بود و بهای آن به هر مقدار که می‌رسید خمس آن را می پرداختم. ( (2))»
مالک و ابوحنیفه نیز قائل به همین معنا هستند. ( (3))
نووی شافعی در خصوص دیدگاه علما در مورد مسائل مربوط به «رِکاز» می‌گوید:
«یادآور شدیم که آن چه در مذهب (در تعلّق خمس به رِکاز) صحیح است رسیدن به حدّ نصاب، شرط است. ابوحنیفه و احمد، رسیدن به حدّ نصاب را شرط نمی‌دانند و از دو روایتِ مالک، صحیح‌ترین آن ها همین روایت است و ابن منذر، آن را از مالک و احمد
1- 1. الخلاف 121: 2. الام 45: 2 و 48. مختصر مزنی؛ 53. المجموع 99: 6 و 102.
2- 2. همان.
3- 3. المجموع 99: 6 و 102. المدونة الکبری 291: 1. تبیین الحقائق 288: 1.