شرح وصیت پیامبر به اباذر صفحه 27

وان نِعَمَ الله اکثَرُ مِن ان یُحصیها العباد

و نعمتهای خدا بیشتر از آن است که بندگان شماره کنند.

امام سجاد در یکی از دعاها به خدا عرض می کند الهی ما عبدناکَ حَقَ عبادتک

خدایا ما هیچ وقت حق عبادت را نمی توانیم ادا کنیم اصلاً محال است حق

وما عرفناک حَقَ معرفتک ما هیچ وقت نمی توانیم معرفت کامل تو را پیدا کنیم

حق معرفت و حق عبادت مشکل است لذاست که در روایت داریم که موسی بن جعفر

اللهُمَ لا تَجعَلنی مِن المعادین ولا تُخرجنی مِن التقصیر

یوسف بن عبدالرحمن از امام صادق پرسیدم یابن رسول الله لا تَجعلنی من معارین معنایش روشن است یعنی خدایا دین مارا عاریه ای قرار نده که امروز داشته باشیم فردا از دست بدهیم معارین یعنی کسانی که دینشان استوار نیست دین ما سست نباشه معنا و روشن اما یابن رسول الله لا تُخرجنی من التقصیر را من معنایش را نمی فهمم امام کاظم فرمودند معنایش این است : یعنی هرچه عبادت می کنی بندگی می کنی باز هم بگویی خدایا من که نتوانستم یعنی خودت را در مقابل خدا مقصر و بدهکار بدانی این مهم

چون یکی از ترفندهای ابلیس اغترار به عبادت است به این معنا که اگر روزی اتفاق افتاد بنده ای از سر اخلاص نمازی با حضور قلب به جای آورد شیطان در ذهن او رسوخ می کند و می گوید خداوند از کجا بنده ای مثل تو پیدا کند با این حضور قلب عبادت عجب کار بزرگی انجام دادی کسی نماز می خواند انسان هم کم کم باور می آید فکر میکند خبریه خودش زمینه انحراف است

انسان نمی تواند حق خدا را ادا کند پس این نمازها ادا کردن نیست نه بالاتر بگویم نمازهای بهتر از صحیح تر از من توهم ادا کردن حق خدا نیست.