تدبر درقرآن شامل زمینه‌ها، کلیدها، اصول .. صفحه 111

«تِبْيانا لِكُلِّ شَيْ‌ءٍ»(1) و هر چه كه نقشي در امر تربيت و هدايت ندارد به كنار گذاشته شده است ولو كه براي مردم بسيـار جـذاب و شنيدني باشد.

اصل هفتـم: فــــرهنـــگ اصطــلاحــات قـــــرآن

«كِتبٌ اُحْكِمَتْ ءَايتُهُ ثُمَّ فُصِّلَتْ مِنْ لَّدُنْ حَكيمٍ خَبيرٍ»(2)

قرآن كريم در ميان مردمي نازل شد كه «اسب و شمشير و زن» بالاترين محبوب آنان به حساب مي‌آمد و افق نگاهشان از مظاهر مادي طبيعت، فراتر نمي‌رفت و در خصلت‌هاي آلوده و زشت غرق بودند و علم و معــرفــت و معنــويــات، مــورد تحقير و اهانت بود و جهل و مــاديگــري و آلـودگــي، معيــار مبــاهــات و تكــريـم:

«بِـــأَرْضٍ عــالِمُهــا مُلْجَــمْ وَ جـاهِلُهـا مُكْـــرَمْ»(3)

(ـ پيامبر ـ در ســـرزمينــي ـ مبعــوث شــد ـ كــه عــالمش به لجــام كشيـــده شــده و جـــاهلــش مــورد تكــــريم بـــود!) .

در چنين فضايي با چنين معيارها وبينشي پست و منحط، طبعا الفاظ متداول در حوزه مفاهيم مذكور و در حيطـه مظاهر مادي به كار مي‌رفت.

در چنين شرايطي، قرآن كريم به زبان اين چنين مردمي نازل شد و براي القاء مفاهيم و معيارها متعالي خويش، همين الفاظ متداول را به كار گرفت و چشم‌اندازي جديد از مفاهيم را براي اين الفاظ مطرح نمود كه تا آن زمان سابقه نداشت و فرهنگ خاص خويش را در حوزه لغات عربي

1- 89 / نحل .
2- 1 / هود .
3- نهج، خ 2 .