- اين كتاب را هديه ميكنم به 1
- متنتأييديه حضرت آيتاللّه مرتضي مقتدايي مديرمحترمحوزه علميه قم 2
- متن تقريظ حضرت آيةاللّه سيد علي اصغر دستغيب 3
- مقدمه 4
- قرآن كتاب انـديشه و عمل است 5
- تـدبّـر و تــلاوت راستيـن قــرآن 6
- ضـرورت انـس بـا قـرآن 7
- مفـاهيـم انـس بـا قـرآن 12
- قــــــرائـــت 14
- تحليـل آيــات 17
- مقدار و نحوه قرائت قرآن 18
- تحليـــل احــاديــث 18
- تــــــلاوت 23
- 1 ـ درس 26
- تمسيـــــك و استمســــاك 27
- 2 ـ تمسيـــــك و استمســــاك 27
- ترتيل 29
- تــــدبّــــــر 37
- تفكّـــــر 38
- عقــــــــل 39
- اشاره 39
- فقــــــه و تفقّــــه 41
- علـــــــم 42
- فهـــــــم 42
- عبـــــرت 43
- سياحت و سير و نظر 44
- ذكــــــر، ذِكـــــري و تــــذكّــــر 45
- استمـاع و انصـات 46
- وَعْي 50
- بحــث تـــرجمـــه 51
- مفـاهيمي براي معلّــم قـرآن 51
- شــرايــط تـرجمــه 52
- شرايط مترجم قــرآن 52
- بحــــث تــــأويـــل 54
- شيوههاي تدبّر در قرآن 55
- زمانهاي مناسب تدبّر در قرآن 57
- كليدهاي تدبّر در قرآن 58
- 1 ـ كليــدهــاي قبـــل از تــدبّـر: 61
- بانوان و مشكل طهـارت 62
- 2 ـ كليدهاي هنگام تدبّر قرآن 65
- 2/2 ـ از رو خواندن قرآن 66
- 3/2 ـ دعــاي شــروع و ختــم تــدبّر 67
- 4/2 ـ پنـاهندگي به خــدا (استعاذه) 68
- 5/2 ـ استمداد و ياري جستن از خدا (تسميه) 69
- كليدهاي خـاصّ تــدبّــر 70
- 1 ـ كليـدهاي علمي 71
- 2/1 ـ لغت معتبـر قـريب بـه عصر قـرآن 71
- 3/1ـ ادبيــــــات عــــرب 72
- 4/1 ـ منطق و روشهاي تحقيق (1) 73
- 5/1ـ فلسفــــه 74
- 6/1 ـ كــــــلام 75
- 7/1 ـ عـرفــان 76
- 9/1 ـ علم رواية الحديث (مصطلح الحديث و رجال) 77
- 8/1 ـ اخــــلاق 77
- 10/1ـ علم اصول و مباني استنباط و فقه دين 78
- 11/1 ـ علم اصول فقه 79
- 13/1 ـ تاريخ اسلام 80
- 12/1 ـ علم فقه احكام 80
- 14/1 ـ تاريخ عمومي جهان و تاريخ تمدن و اديان 82
- 15/1 ـ علم تاريخ و فلسفه آن 83
- 16/1 ـ تاريخ علوم 84
- 17/1 ـ علــم بــه زمــان و عصــر خــود 85
- 18/1 ـ علوم انساني 85
- 19/1 ـ ملكه استنباط 87
- 2 ـ كليدهاي روحي و عملي 88
- كليدهاي روحي و عملي 88
- 1/2 ـ اساس طهارت روحي 90
- 2/2 ـ رابطــــه ايمــــان و عقــــــل 91
- 2 ـ رسوخ در علم 94
- تفصيل صفـات اولـواالالبــاب 94
- 3 و 4 و 5 ـ اهل ذكر و فكر و مناجات 95
- 7 ـ برقراريپيوندها 96
- 6 ـ وفـاي به عهــد 96
- 8 و 9 ـ خـــوف و خشيــت خـــدا و روز بــــازپـــرســي 97
- 10 و 11 و 12 ـ صبــــر، اقــــامــــه نمـــــاز و انفــــاق 98
- 13 ـ دفع بدي با خوبي 98
- 14 و 15 و 16 ـ حقيقت طلبــي، آزاد انــديشي و شــرح صــدر 98
- 17 ـ زهد به دنيا و عشق به آخرت 99
- اهــل قـرآن در روايـات 100
- كليدهاي تخصصي روحي و علمي و صفات ويژه اولواالالباب (107) 104
- اصـول اسـاسـي تـدبّر در قــرآن 105
- اصل دوّم: عدم جدايي از عتـرت 106
- اصل سوّم: عدم تحريف قرآن 107
- اصل چهارم: خدايي بودن لفظ و چينـش قـــرآن 108
- اصل پنجم: ابــدي بـودن پيــام 108
- اصل ششم: هــدايت و تربيت فرد و جـامعـه 110
- اصل هفتـم: فــــرهنـــگ اصطــلاحــات قـــــرآن 111
- اصــل هشتـم: عـدم تعـارض و تـزاحم 112
- اصل نهم: كليدها و شيـوههاي تـدبّـر(4) 113
- اصل دهم: آفتهاي تدبّر (119) 115
- فــرق تـدبّــر و تفسيـر 116
- تدبّر، تلاوت راستين و ترتيل 117
- فرق «قرائت، تلاوت و ترتيل» 118
- شنـاخت شيـوهها و مـراحل برداشت از قـرآن 124
- روش ترتيل بر دو وجه است: ترتيل لفظي و معنوي 124
- ترتيل معنوي 125
- خود را مخاطب قـرآن ديــدن 126
- مـوســي عليهالسلام بـا فــرعــون 127
- مـوســي عليهالسلام بـا بنياسرائيل (133) 130
- كاوش در آيات براي درمان خويش (135) 132
- نمونههاي تدبّر در مرتبه عبارات و اشـارات قرآن 137
- طـرح بعضي از سـؤالات در مورد ســوره حمــد 138
- نمونههاي تدبّر در مرتبه لطائف قرآن 176
- نمونههاي تدبّر در مرتبه لطائف قرآن (181) 179
ج: «تدبّر» يك جرياني روحي ـ فكري است كه با قرائت آهنگين و يا
1- 68 / مؤمنون .
2- 24 / محمّد.
3- 82 / نســـاء .
اصل دهم: آفتهاي تدبّر (121)
استماع آيات، زمينهسازي شده با كاوش در آيات ادامه يافته، به استخراج داروي درد خويش و بكارگيري آن ختم ميگردد كه «قرائت» زمينه آن و «عمل» نتيجه آن ميباشد (قرائت ـ فهم ـ عمل) ؛ اين مسأله با توجه به حديث معصوم عليهالسلام در توضيح معني «حق تلاوت» به روشني معلوم ميگردد، حال آن كه در امر تفسير «آن مقدمه و اين نتيجه» الزامي نيست.
د: در تدبّر، كافر و مشرك نيز شركت دارند حال آن كه «تفسير» به مسلمان آن هـــم مجتهـــدين، اختصــــاص دارد.
ه : در بسياري از موارد تدبّر، رجوع به احاديث لزومي ندارد بلكه امكان ندارد چرا كه به تخصص نياز ندارد بلكه گاهي اصلاً معني ندارد آن جا كه متدبّر در آيات، «شخص كافر و مشرك» باشد و ميخواهد به حقيقت دست يابد، حال آن كه در «تفسيـــر» رجــوع به احــاديث معصــوم عليهمالسلام امري اساسي و ضروري اســت و بــدون احــاديث و تسلّــط بر آنهــا، نميتــوان به تفسيــر پــرداخت .
تدبّر، تلاوت راستين و ترتيل
«جريان تدبّر»، همان «جريان تلاوت راستين قرآن»، ميباشد كه از «قرائت» شروع و با «فهم عميق» ادامه يافته و به «عمل» ختم ميگردد ؛ اين معني، همانگونه كه در مقدمه مباحث گذشت در تفسير آيه «يَتْلُونَهُ حَقَّ تِــلاوَتِـهِ» وارد شــده است: