- اين كتاب را هديه ميكنم به 1
- متنتأييديه حضرت آيتاللّه مرتضي مقتدايي مديرمحترمحوزه علميه قم 2
- متن تقريظ حضرت آيةاللّه سيد علي اصغر دستغيب 3
- مقدمه 4
- قرآن كتاب انـديشه و عمل است 5
- تـدبّـر و تــلاوت راستيـن قــرآن 6
- ضـرورت انـس بـا قـرآن 7
- مفـاهيـم انـس بـا قـرآن 12
- قــــــرائـــت 14
- تحليـل آيــات 17
- تحليـــل احــاديــث 18
- مقدار و نحوه قرائت قرآن 18
- تــــــلاوت 23
- 1 ـ درس 26
- تمسيـــــك و استمســــاك 27
- 2 ـ تمسيـــــك و استمســــاك 27
- ترتيل 29
- تــــدبّــــــر 37
- تفكّـــــر 38
- اشاره 39
- عقــــــــل 39
- فقــــــه و تفقّــــه 41
- علـــــــم 42
- فهـــــــم 42
- عبـــــرت 43
- سياحت و سير و نظر 44
- ذكــــــر، ذِكـــــري و تــــذكّــــر 45
- استمـاع و انصـات 46
- وَعْي 50
- بحــث تـــرجمـــه 51
- مفـاهيمي براي معلّــم قـرآن 51
- شــرايــط تـرجمــه 52
- شرايط مترجم قــرآن 52
- بحــــث تــــأويـــل 54
- شيوههاي تدبّر در قرآن 55
- زمانهاي مناسب تدبّر در قرآن 57
- كليدهاي تدبّر در قرآن 58
- 1 ـ كليــدهــاي قبـــل از تــدبّـر: 61
- بانوان و مشكل طهـارت 62
- 2 ـ كليدهاي هنگام تدبّر قرآن 65
- 2/2 ـ از رو خواندن قرآن 66
- 3/2 ـ دعــاي شــروع و ختــم تــدبّر 67
- 4/2 ـ پنـاهندگي به خــدا (استعاذه) 68
- 5/2 ـ استمداد و ياري جستن از خدا (تسميه) 69
- كليدهاي خـاصّ تــدبّــر 70
- 1 ـ كليـدهاي علمي 71
- 2/1 ـ لغت معتبـر قـريب بـه عصر قـرآن 71
- 3/1ـ ادبيــــــات عــــرب 72
- 4/1 ـ منطق و روشهاي تحقيق (1) 73
- 5/1ـ فلسفــــه 74
- 6/1 ـ كــــــلام 75
- 7/1 ـ عـرفــان 76
- 9/1 ـ علم رواية الحديث (مصطلح الحديث و رجال) 77
- 8/1 ـ اخــــلاق 77
- 10/1ـ علم اصول و مباني استنباط و فقه دين 78
- 11/1 ـ علم اصول فقه 79
- 13/1 ـ تاريخ اسلام 80
- 12/1 ـ علم فقه احكام 80
- 14/1 ـ تاريخ عمومي جهان و تاريخ تمدن و اديان 82
- 15/1 ـ علم تاريخ و فلسفه آن 83
- 16/1 ـ تاريخ علوم 84
- 17/1 ـ علــم بــه زمــان و عصــر خــود 85
- 18/1 ـ علوم انساني 85
- 19/1 ـ ملكه استنباط 87
- 2 ـ كليدهاي روحي و عملي 88
- كليدهاي روحي و عملي 88
- 1/2 ـ اساس طهارت روحي 90
- 2/2 ـ رابطــــه ايمــــان و عقــــــل 91
- 2 ـ رسوخ در علم 94
- تفصيل صفـات اولـواالالبــاب 94
- 3 و 4 و 5 ـ اهل ذكر و فكر و مناجات 95
- 7 ـ برقراريپيوندها 96
- 6 ـ وفـاي به عهــد 96
- 8 و 9 ـ خـــوف و خشيــت خـــدا و روز بــــازپـــرســي 97
- 10 و 11 و 12 ـ صبــــر، اقــــامــــه نمـــــاز و انفــــاق 98
- 13 ـ دفع بدي با خوبي 98
- 14 و 15 و 16 ـ حقيقت طلبــي، آزاد انــديشي و شــرح صــدر 98
- 17 ـ زهد به دنيا و عشق به آخرت 99
- اهــل قـرآن در روايـات 100
- كليدهاي تخصصي روحي و علمي و صفات ويژه اولواالالباب (107) 104
- اصـول اسـاسـي تـدبّر در قــرآن 105
- اصل دوّم: عدم جدايي از عتـرت 106
- اصل سوّم: عدم تحريف قرآن 107
- اصل چهارم: خدايي بودن لفظ و چينـش قـــرآن 108
- اصل پنجم: ابــدي بـودن پيــام 108
- اصل ششم: هــدايت و تربيت فرد و جـامعـه 110
- اصل هفتـم: فــــرهنـــگ اصطــلاحــات قـــــرآن 111
- اصــل هشتـم: عـدم تعـارض و تـزاحم 112
- اصل نهم: كليدها و شيـوههاي تـدبّـر(4) 113
- اصل دهم: آفتهاي تدبّر (119) 115
- فــرق تـدبّــر و تفسيـر 116
- تدبّر، تلاوت راستين و ترتيل 117
- فرق «قرائت، تلاوت و ترتيل» 118
- شنـاخت شيـوهها و مـراحل برداشت از قـرآن 124
- روش ترتيل بر دو وجه است: ترتيل لفظي و معنوي 124
- ترتيل معنوي 125
- خود را مخاطب قـرآن ديــدن 126
- مـوســي عليهالسلام بـا فــرعــون 127
- مـوســي عليهالسلام بـا بنياسرائيل (133) 130
- كاوش در آيات براي درمان خويش (135) 132
- نمونههاي تدبّر در مرتبه عبارات و اشـارات قرآن 137
- طـرح بعضي از سـؤالات در مورد ســوره حمــد 138
- نمونههاي تدبّر در مرتبه لطائف قرآن 176
- نمونههاي تدبّر در مرتبه لطائف قرآن (181) 179
شيراز ـ سيد علي اصغر دستغيب
31044
-7
مقدمه
قرآنكريمدستورالعمل «زندگي با عزت»، «حسن عاقبت» و «بهشت سراسر عافيت» ميباشد. درجات بهشت به تعداد آيات قرآن است و طبق فرموده پيامبر اكرم صلياللهعليهوآله در قيامت خطاب ميشود «قرآن بخوانيد و از درجات بهشت بالا برويد» (اِقْرَأْ وَ أْرَقَ). قطعا منظور از اين «قرائت»، كه براساس بيان خود قرآن در آيه 68 سوره مؤمنون، آيه 24 سوره محمد صلياللهعليهوآله ، آيه 82 سورهنساء و آيه29 سوره ص، صرفاروخواني يا حفظ آن نيست بلكه تفكروتدبّر درآيات و تأملدرمحتوايآنهاو پيادهكردن مفاهيمقرآن در فرهنگ زندگي در همه ابعاد فردي، اجتماعي، سياسي، اقتصادي و...پيش نياز «رفتارباقرآن» ميباشد.
امــام المتقيــن، قــرآن نــاطــق، علــي بن ابيطــالـب عليهالسلام در هميــن رابطه بيــان زيبايي دارند و ميفرمايند: «لا خَيْر في قِرائَةٍ لَيْسَ فيها تَدَبُّر». خير و بركت فقط در «خواندن» نيست، بلكه تدبّر، فهم و عمل به آيات قرآن، زمينه ساز نزول خير مــادي و معنــوي در دنيــا و آخــرت ميبــاشـد.
اينجانب براي اطمينان قلبي خود، در ملاقات حضوري كه پيش از ماه مبارك رمضان سال جاري با مرجع عاليقدر حضرت آيةاللّه سيستاني «زيد عزه» در نجف اشرف داشتم، از معظمٌ له سؤال نمودم كه اگر فرصت محدودي در روز براي «كار با قرآن» داشته باشيم آيا اولويت در قرائت سريع و ختم دورهاي قرآن است يا قرائت آيات كمتر همراه با ترجمه، لغتشناسي، درك مفاهيم و مراجعه به تفسير؟ اين بزرگوار در پاسخ شفاهي كه بلافاصله آن را در قالب استفتاء مكتوب نمودم، تصريح كردند كه: قطعا قرائت آيات كمتر بــه همــراه تـدبّر و تـوجـه بـه معنـي و تفسيـر اولـويـت داشته و ثواب بيشتري دارد.
لذا در راستاي تحقق اين هدف، تصميم گرفتم كتاب بسيار خوب و كاربردي «تدبّر در قرآن» تأليف استاد ارجمند و دانشمند فرزانه جناب آقاي ولي اللّه نقيپورفر را با اجازه ايشان، خلاصه و سادهسازي نموده و با اعرابگذاري كامل آيات، روايات و كلمات عربي به علاقمندان و قرآنپژوهان خصوصا جوانان عزيز اهداء نمايم. اميدوارم اين قبيل تلاشهاي قرآني براي همه ما ذخيره جاودان باشد .
دكتر محمد بيستوني
بهمن ماه 1384 ـ محرم الحرام 1427