- اين كتاب را هديه ميكنم به 1
- متنتأييديه حضرت آيتاللّه مرتضي مقتدايي مديرمحترمحوزه علميه قم 2
- متن تقريظ حضرت آيةاللّه سيد علي اصغر دستغيب 3
- مقدمه 4
- قرآن كتاب انـديشه و عمل است 5
- تـدبّـر و تــلاوت راستيـن قــرآن 6
- ضـرورت انـس بـا قـرآن 7
- مفـاهيـم انـس بـا قـرآن 12
- قــــــرائـــت 14
- تحليـل آيــات 17
- مقدار و نحوه قرائت قرآن 18
- تحليـــل احــاديــث 18
- تــــــلاوت 23
- 1 ـ درس 26
- تمسيـــــك و استمســــاك 27
- 2 ـ تمسيـــــك و استمســــاك 27
- ترتيل 29
- تــــدبّــــــر 37
- تفكّـــــر 38
- اشاره 39
- عقــــــــل 39
- فقــــــه و تفقّــــه 41
- علـــــــم 42
- فهـــــــم 42
- عبـــــرت 43
- سياحت و سير و نظر 44
- ذكــــــر، ذِكـــــري و تــــذكّــــر 45
- استمـاع و انصـات 46
- وَعْي 50
- بحــث تـــرجمـــه 51
- مفـاهيمي براي معلّــم قـرآن 51
- شــرايــط تـرجمــه 52
- شرايط مترجم قــرآن 52
- بحــــث تــــأويـــل 54
- شيوههاي تدبّر در قرآن 55
- زمانهاي مناسب تدبّر در قرآن 57
- كليدهاي تدبّر در قرآن 58
- 1 ـ كليــدهــاي قبـــل از تــدبّـر: 61
- بانوان و مشكل طهـارت 62
- 2 ـ كليدهاي هنگام تدبّر قرآن 65
- 2/2 ـ از رو خواندن قرآن 66
- 3/2 ـ دعــاي شــروع و ختــم تــدبّر 67
- 4/2 ـ پنـاهندگي به خــدا (استعاذه) 68
- 5/2 ـ استمداد و ياري جستن از خدا (تسميه) 69
- كليدهاي خـاصّ تــدبّــر 70
- 1 ـ كليـدهاي علمي 71
- 2/1 ـ لغت معتبـر قـريب بـه عصر قـرآن 71
- 3/1ـ ادبيــــــات عــــرب 72
- 4/1 ـ منطق و روشهاي تحقيق (1) 73
- 5/1ـ فلسفــــه 74
- 6/1 ـ كــــــلام 75
- 7/1 ـ عـرفــان 76
- 8/1 ـ اخــــلاق 77
- 9/1 ـ علم رواية الحديث (مصطلح الحديث و رجال) 77
- 10/1ـ علم اصول و مباني استنباط و فقه دين 78
- 11/1 ـ علم اصول فقه 79
- 13/1 ـ تاريخ اسلام 80
- 12/1 ـ علم فقه احكام 80
- 14/1 ـ تاريخ عمومي جهان و تاريخ تمدن و اديان 82
- 15/1 ـ علم تاريخ و فلسفه آن 83
- 16/1 ـ تاريخ علوم 84
- 17/1 ـ علــم بــه زمــان و عصــر خــود 85
- 18/1 ـ علوم انساني 85
- 19/1 ـ ملكه استنباط 87
- 2 ـ كليدهاي روحي و عملي 88
- كليدهاي روحي و عملي 88
- 1/2 ـ اساس طهارت روحي 90
- 2/2 ـ رابطــــه ايمــــان و عقــــــل 91
- 2 ـ رسوخ در علم 94
- تفصيل صفـات اولـواالالبــاب 94
- 3 و 4 و 5 ـ اهل ذكر و فكر و مناجات 95
- 7 ـ برقراريپيوندها 96
- 6 ـ وفـاي به عهــد 96
- 8 و 9 ـ خـــوف و خشيــت خـــدا و روز بــــازپـــرســي 97
- 10 و 11 و 12 ـ صبــــر، اقــــامــــه نمـــــاز و انفــــاق 98
- 13 ـ دفع بدي با خوبي 98
- 14 و 15 و 16 ـ حقيقت طلبــي، آزاد انــديشي و شــرح صــدر 98
- 17 ـ زهد به دنيا و عشق به آخرت 99
- اهــل قـرآن در روايـات 100
- كليدهاي تخصصي روحي و علمي و صفات ويژه اولواالالباب (107) 104
- اصـول اسـاسـي تـدبّر در قــرآن 105
- اصل دوّم: عدم جدايي از عتـرت 106
- اصل سوّم: عدم تحريف قرآن 107
- اصل چهارم: خدايي بودن لفظ و چينـش قـــرآن 108
- اصل پنجم: ابــدي بـودن پيــام 108
- اصل ششم: هــدايت و تربيت فرد و جـامعـه 110
- اصل هفتـم: فــــرهنـــگ اصطــلاحــات قـــــرآن 111
- اصــل هشتـم: عـدم تعـارض و تـزاحم 112
- اصل نهم: كليدها و شيـوههاي تـدبّـر(4) 113
- اصل دهم: آفتهاي تدبّر (119) 115
- فــرق تـدبّــر و تفسيـر 116
- تدبّر، تلاوت راستين و ترتيل 117
- فرق «قرائت، تلاوت و ترتيل» 118
- شنـاخت شيـوهها و مـراحل برداشت از قـرآن 124
- روش ترتيل بر دو وجه است: ترتيل لفظي و معنوي 124
- ترتيل معنوي 125
- خود را مخاطب قـرآن ديــدن 126
- مـوســي عليهالسلام بـا فــرعــون 127
- مـوســي عليهالسلام بـا بنياسرائيل (133) 130
- كاوش در آيات براي درمان خويش (135) 132
- نمونههاي تدبّر در مرتبه عبارات و اشـارات قرآن 137
- طـرح بعضي از سـؤالات در مورد ســوره حمــد 138
- نمونههاي تدبّر در مرتبه لطائف قرآن 176
- نمونههاي تدبّر در مرتبه لطائف قرآن (181) 179
كليدهاي هنگام تدبّر قرآن (67)
بنگرم؟ فرمودند: بلكه آن را بخــوان و در مصحــف بنگــر، پس آن افضل اســت، مگـــر نــدانستــي كه «نظــر در مصحــف» عبــادت اســت؟!) .
3/2 ـ دعــاي شــروع و ختــم تــدبّر
از جمله شرايط هنگام تدبّر، قرائت دعاي شروع و ختم تلاوت قرآن ميباشد. در صحيفه سجاديه دعاي ختم قرآن، به تفصيل و با محتوايي بسيار عميق آمده است، ليكن دعاي افتتاح، موجود نيست كه با توجه به خصوصيات صحيفه، قطعا جزء حدود بيست دعايي از صحيفه است كه با كمال تأسف مفقود شده است. (1)
در اين زمينه ادعيه از معصومين عليهمالسلام فراوان است از جمله دعاي مختصر و پربار امام صادق عليهالسلام ميباشد كه ميفرمايند: «اللّهُمَّ انّي نَشَرْتُ عَهْدَكَ وَ كِتابَكَ، اَللّهُمَّ فَاجْعَلْ نَظَري فيهِ عِبادَةً وَ قِرائَتي فيهِ فِكْرا وَ فِكْري فيهِ اعْتِبارا، وَ جَعَلَني مِمَّنِ اتَّعَظَ بِبَيانِ مَواعِظِكَ فيهِ وَاجْتَبَ مَعاصِيِكَ، وَ لا تَجْعَلْ عَلي بَصَري غِشاوَةً وَ لا تَجْعَلْ قِرائَتي قِرائَةً لاتَدَبُّرَ فيها بَل اِجْعَلْني أتَدَبَّرُ آياتِهِ وَ أحْكامِهِ آخِذا بِشَرائِعِ دينِكَ وَ لا تَجْعَلْ نَظَري فيهِ غَفْلَةً وَ لا قِرائَتي هَذَرا، اِنَّكَ أنْتَ الرَّؤُفُ الرَّحيمُ» ؛ (بار خدايا من عهدنامه و كتاب تو را گشودم، بارخدايا پس نگاه مرا در آن عبادت و قرائت مرا در آن تفكّر و تفكّر مرا در آن عبرت قرار ده، و مرا از كساني بگردان كه به سبب روشني هشدارها و مژدههايت در آن، متأثر گشته و از موجبات عصيان تو دوري گزيده است. و هنگام قرائت من بر گوش دلم
1- رجوع كنيد به مقدمه صحيفه سجاديه .
(68) مثالهاي زيباي قرآني
مهر مزن و بر چشم دلم حجاب قرار مده و قرائت مرا قرائتي كه هيچ تدبّري در آن نيست، قرار مَدِه، بلكه مرا چنان كن كه در آيات و احكامش ژرف بينديشيم به شرايع دينت دست يازم، و نگاه مرا در آن بيخبري قرار مده و نه قرائت مرا بيهوده گويي، چراكه فقط تو دلسوز و رحيم ميباشي).