- مقدمه مترجم 1
- اشاره 1
- فصل اول 7
- در کثرت خصایص امیرالمؤمنین 7
- سخن عبدالله بن عمر بن خطاب در تفضیل علی(ع) 10
- فصل دوم 12
- در پیشی گرفتن او به تلاوت 13
- در پیشی گرفتن او به دیگران در جمع آوری قرآن 15
- فصل سوم 15
- فصل چهارم 17
- یگانگی اودرشناخت قرآن و معانی آن و یگانگی او درآگاهی از نزول قرآن و آنچه درآن است 17
- در کثرت آنچه از قرآن به طور کلی درباره علی و اولاد و خاندان او نازل شده است 23
- فصل پنجم 23
- فصل ششم :دربیان اینکه منظور از «یا ایها الذین آمنوا» در همه جای قرآن، علیّ بن ابی طالب (ع) است 27
- اشاره 27
- سوره فاتحه آیه 5 29
- از سوره فاتحه درباره آنان نازل شده است 29
- سوره بقره آیه2 34
- از سوره بقره درباره آنان نازل شده است 34
- سوره بقره آیه 4 35
- سوره بقره آیه 13 36
- سوره بقره آیه 14 37
- سوره بقره آیه 25 38
- سوره بقره آیه 30 38
- سوره بقره آیه 31 40
- سوره بقره آیه 43 42
- سوره بقره آیات 45 46 43
- سوره بقره آیه82 44
- سوره بقره آیه 143 45
- سوره بقره آیه 143 45
- سوره بقره آیه 207 47
- سوره بقره آیه 265 51
- سوره بقره آیه 177 51
- سوره بقره آیه 249 52
- سوره بقره آیه 274 54
- سوره آل عمران آیه 13 57
- از آیات سوره آل عمران آیاتی درباره آنان نازل شده از جمله این سخن خداوند 57
- سوره آل عمران آیه 31 58
- سوره آل عمران آیه 3 59
- سوره آل عمران آیه 103 63
- سوره آل عمران آیه 172 64
- سوره آل عمران آیه 144 67
- سوره آل عمران آیه 195 68
- سوره آل عمران آیه 200 69
- سوره نساء آیه 29 71
- سوره نساء آیه 54 71
- و از سوره نساء نازل شده است 71
- سوره نساء آیه 54 73
- سوره نساء آیه 59 74
- سوره نساء آیه 69 76
- و نیز از سوره مائده نازل شده است 78
- سوره مائده آیه 3 78
- سوره مائده آیه 55 80
- و نیز در این سوره نازل شده است 80
- مقداد بن اسود می گوید 84
- سوره مائده آیه 55 88
- سوره مائده آیه 67 89
- سوره مائده آیه 87 93
- و از آیات سوره انعام درباره آنان نازل شده است 94
- سوره انعام آیه 54 94
- سوره اعراف آیه 95
- و از سوره اعراف در این باره نازل شده است 95
- سوره انعام آیه 83 95
- سوره اعراف آیه 43 96
- سوره اعراف آیه 44 97
- سوره اعراف آیه 281 98
- سوره انفال آیه 25 99
- سوره انفاق آیه 27 99
- و نیز از سوره انفال نازل شده است 99
- سوره انفال آیه 30 103
- سوره انفال ایه 34 107
- سوره انفال آیه 41 108
- سوره انفال آیه 8 110
- سوره توبه آیه3 112
- سوره انفال آیه 84 112
- و از سوره توبه نازل شده است 112
- سوره توبه آیات 19-20 116
- سوره توبه آیه 26 120
- سوره توبه آیه 100 121
- سوره توبه آیه 119 123
- سوره یونس آیه 25 125
- و در سوره یونس نازل شده است 125
- سوره یونس آیه 35 126
- سوره یونس آیه 53 127
- سوره یونس آیه 58 128
- سوره یونس آیه 62 129
- و نیز از سوره هود نازل شده است 130
- سوره هود آیه 12 130
- سوره هود آیه 3 130
- سوره هود آیه 17 131
- سوره هود آیه 116 135
- سوره هود آیه 109 135
- سوره یوسف آیه 108 136
- سوره رعدآیه 4 137
- و از سوره رعد نازل شده است 138
- سوره رعد آیه 7 139
- سوره رعد آیه 29 142
- سوره رعد آیه 43 144
- سوره ابراهیم آیات 24 25 146
- و از سوره ابراهیم نازل شده است 146
- سوره ابراهیم آیه 27 147
- سوره ابراهیم آیه 35 148
- سوره حجر آیه 148
- و از سوره حجر درباره آنان نازل شده است 148
- سوره حجر آیه 75 151
- سوره حجر آیه 92 152
- سوره نحل آیه 16 153
- سوره نحل آیه 18 154
- و از سوره نحل درباره آنان نازل شده است 154
- سوره نحل آیه 14 155
- سوره نحل آیه 38 156
- سوره نحل آیه 41 156
- سوره نحل آیه 43 157
- واز سوره بنی اسرائیل نازل شده است 159
- سوره بنی اسرائیل آیه 26 159
- سوره بنی اسرائیل آیه 57 160
- سوره بنی اسرائیل آیه 64 160
- سوره بنی اسرائیل آیه 80 163
- سوره بنی اسرائیل آیه 81 163
- سوره بنی اسرائیل آیه 89 164
- سوره کهف آیه 7 165
- سوره کهف آیه 44 166
- و از سوره کهف نازل شده است 166
- سوره مریم آیه 50 167
- و نیز در سوره مریم نازل شده است 167
- سوره مریم آیه 19 168
- سوره طه آیه 29 33 171
- و نیز از سوره طه نازل شده است 171
- سوره طه آیه 82 173
- سوره طه آیه 124 174
- سوره طه آیه 135 176
- سوره طه آیه 132 176
- سوره انبیاء آیه 100 178
- سوره حج آیه 19 179
- و از سوره حج نازل شده است 179
- سوره حج آیات 2324 182
- سوره حج آیه35 183
- سوره حج آیه 39 184
- سوره حج آیه 40 185
- سوره حج آیه 41 186
- سوره مؤمنون آیه 74 187
- و از سوره مؤمنون نازل شده است 187
- سوره مؤمنون آیات 93 95 188
- سوره مؤمنون آیه 101 189
- و از سوره نور نازل شده است 190
- سوره نور آیه 36 190
- سوره مؤمنون آیه 111 190
- سوره نورآیه 52 191
- سوره نور آیه 55 192
- و از سوره فرقان نازل شده است 193
- سوره فرقان آیه 54 193
- سوره فرقان آیه 74 194
- سوره شعرا آیه 101 102 195
- سوره شعرا آیه 2 195
- و از سوره شعرا نازل شده است 195
- سوره شعراء آیه 214 196
- سوره نمل آیات 89 90 197
- واز سوره قصص نازل شده است 200
- سوره قصص آیه 4 200
- سوره قصص آیه 35 202
- سوره قصص آیه61 203
- سوره عنکبوت آیات 4 8 204
- و از سوره عنکبوت نازل شده است 204
- سوره عنکبوت آیه 1 204
- سوره عنکبوت آیه 69 205
- سوره روم آیه 38 206
- سوره لقمان آیه 22 207
- سوره سجده آیه 18 207
- و نیز از سوره سجده نازل شده است 207
- سوره سجده آیه 24 209
- و نیز از سوره احزاب نازل شده است 211
- سوره احزاب آیه 23 211
- سوره احزاب آیه 25 212
- و نیز در این سوره نازل شده است 214
- سوره احزاب آیه 33 214
- عبدالله بن جعفر طیار گفت 220
- پسر عمویت کجاست 225
- سوره احزاب آیات 57 58 231
- و از طوره فاطر نازل شده است 234
- سوره فاطر آیه 27 234
- سوره فاطر آیات 19 20 234
- سوره فاطر آیه 32 235
- سوره صافات آیه 24 236
- و نیز از سوره صافات نازل شده است 237
- سوره صافات آیه 37 238
- سوره ص آیه 28 240
- و نیز از سوره زمر نازل شده است 242
- سوره زمر آیه 9 242
- سوره زمر آیه 9 243
- سوره زمر آیه 33 244
- و نیز از سوره مؤمن نازل شده است 245
- سوره غافر آیه 6 245
- سوره سجده آیه 40 247
- و نیز از سوره شوری نازل شده است 248
- سوره شوری آیه 23 248
- سوره شوری آیه 23 253
- و نیز در سوره حم زخرف نازل شده است 254
- سوره زخرف آیات 41 42 254
- سوره زخرف آیه 45 255
- سوره زخرف آیه 57 256
- سوره جاثیه آیه 21 259
- سوره محمد آیات 1 2 260
- و از نیز سوره محمد نازل شده است 260
- سوره محمد آیه 3 261
- سوره محمد آیه 10 262
- سوره محمد آیه 22 263
- سوره محمد آیه 13 263
- سوره محمد آیه 30 264
- و نیز از سوره فتح نازل شده است 265
- سوره فتح آیه 29 265
- و نیز از سوره ق نازل شده است 267
- سوره حجرات آیه 14 267
- سوره ق آیه 21 267
- سوره ق آیه 23 268
- سوره ق آیه 37 269
- سوره ذاریات آیات 17 18 271
- ذکر سوره طور نازل شده است 272
- سوره طور آیه 21 272
- سوره طور آیه 17 272
- سوره نجم آیات 1 4 274
- و نیز از سوره نجم نازل شده است 274
- سوره نجم آیه 43 276
- سوره رحمن آیات 19 22 276
- و نیز از سوره واقعه نازل شده است 278
- سوره واقعه ایه 10 278
- سوره واقعه آیات 13 14 279
- سوره واقعه آیه 27 280
- سوره واقعه آیه 27 281
- سوره حدید آیه 27 282
- سوره مجادله آیات 13 14 284
- و نیز در سوره مجادله نازل شده است 284
- سوره مجادله آیه 22 288
- سوره حشر آیه 9 289
- سوره حشر آیه 10 290
- سوره صف آیه 4 291
- و نیز در سوره تحریم نازل شده است 293
- سوره جمعه آیه 2 293
- سوره تحریم آیه 4 293
- سوره ملک آیه 27 295
- و نیز در سوره قلم نازل شده است 297
- سوره قلم آیات 24 297
- سوره قلم آیه 6 299
- و نیز در سوره حاقه نازل شده است 300
- سوره حاقه آیه 12 300
- سوره حاقه آیات 1 2 303
- سوره مزمل آیه 20 305
- سوره جن آیه 17 305
- سوره مدثر آیه 39 306
- سوره قیامت آیات 3032 307
- سوره انسان آیات 5 22 308
- و از سوره انسان (دهر) نازل شده است 308
- عطاء از ابن عباس نقل می کند درباره سخن خداوند 313
- سوره مرسلات آیات 1 2 318
- و نیز از سوره مرسلات نازل شده است 318
- سوره مرسلات آیه 41 318
- سوره نبأ آیات 31 35 319
- ونیز در این سوره نازل شده است 320
- سوره نبأ آیه 36 320
- سوره نازعات آیات 40 41 321
- سوره عبس آیات 38 39 322
- سوره مطففین آیه 26 322
- سوره مطففین آیات 27 28 323
- و نیز از سوره مطففین نازل شده است 323
- سوره مطففین آیات 29 30 324
- و نیز از سوره بلد نازل شده است 326
- سوره فجر آیات 27 30 326
- سوره بلد آیه 2 326
- سوره بلد آیه 11 327
- ونیز در سوره الشمس نازل شده است 328
- سوره شمس آیه 12 328
- سوره شمس آیات 1 4 328
- و نیز از سوره ضحی نازل شده است 332
- سوره ضحی آیه 5 332
- سوره ضحی آیه 11 334
- سوره تین آیات 1-8 335
- سوره انشراح آیه 7 335
- و نیز از سوره لم یکن نازل شده است 337
- سوره بینه آیه 98 337
- سوره قارعه آیات 6 7 341
- سوره تکاثر آیه 8 342
- سوره عصر آیات 1 3 343
- و نیز در سوره والعصر نازل شده است 343
- سوره کوثر آیه 1 345
1156 عن الضحاک: عن ابن عباس فی قوله تعالی: (والعصر، إنّ الإِنسان لفی خسر) قال: یعنی أبا جهل (إلاّ الذین آمنوا وعملوا الصالحات) قال: هم علیّ وسلمان وعبدالله بن
مسعود رضی الله عنهم.
ضحاک از ابن عباس نقل می کند که درباره سخن خداوند: «والعصر ان الانسان لفی خسر» گفت: یعنی ابوجهل «الاالذین آمنوا و عملوا الصالحات» آنها علی و سلمان و عبدالله بن مسعود هستند.
1157 عن أبی هریره، قال: قال رسول الله (ص) فی قول الله عزّوجل: (والعصر إنّ الإِنسان فی خسر) هو أبوجهل بن هشام (إلا الذین آمنوا وعملوا الصالحات و تواصوا بالحقّ وتواصوا بالصبر) قال: هم علیّ وشیعته.
ابوهریره گفت: پیامبر خدا درباره سخن خداوند: «والعصر ان الانسان لفی خسر» گفت: او ابوجهل است «الا الذین آمنوا و عملوا الصالحات و تواصوا بالحق و تواصوا بالصبر» گفت: آنان علی و شیعیان او هستند.
1158 عن عطاء، عن ابن عبّاس قال: جمع الله هذه الخصال کلّها فی علیّ (إلاّ الذین آمنوا) کان والله أوّل المؤمنین إیماناً (وعملوا الصالحات) وکان أوّل من صلّی و عبدالله من أهل الأرض مع رسول الله صلی الله علیه وآله وسلم (وتواصوا بالحق) یعنی بالقرآن، وتعلم القرآن من رسول الله صلی الله علیه وآله وسلم و کان من أبناء سبع وعشرین سنه (وتواصوا بالصبر) یعنی وأوصی محمد علیّاً بالصبر عن الدنیا وأوصاه بحفظ فاطمه وبجمع القرآن بعد موته وبقضاء دینه و بغسله بعد موته وأن یبنی حول قبره حائطاً لئلا تؤذیه النساء بجلوسهنّ علی قبره وأوصاه بحفظ الحسن والحسین فذلک قوله: (وتواصوا بالصبر).
عطا از ابن عباس نقل می کند که گفت: خداوند همه این خصلت ها را در علی جمع کرده است. «الا الذین آمنوا» او به خدا سوگند که نخستین کس از مؤمنان بود «و عملوا الصالحات» او نخستین کس از اهل زمین بود که با پیامبر نماز
خواند «و تواصوا بالحق» یعنی به قرآن سفارش می کرد، او قرآن را از رسول خدا یاد گرفت در حالی که بیستوهفت سال داشت «و تواصوا بالصبر» یعنی محمد به علی وصیت کرد که از دنیا خودداری کند و به او وصیت کرد به حفظ فاطمه و جمع آوری قرآن پس از پیامبر و پرداخت بدهی پیامبر و غسل دادن او پس از مرگش و اینکه بر قبر او دیواری بنا کند تا زن ها با نشستن بر روی قبر او او را اذیت نکنند و او را وصیت کرد که حسن و حسین را حفظ کند، این است معنای سخن خداوند« و تواصوا بالصبر».
1159 قال علیّ بن الحسین النسائی الإِمامی: قال لی أبوبکر ابن مؤمن المفسّر الشیرازی أخرجت هذه الآیات من اثنی عشر تفسیراً الأول تفسیر یعقوب بن سفیان، و الثانی تفسیر ابن جریج والثالث تفسیر مقاتل، والرابع تفسیر وکیع بن الجراح، والخامس تفسیر یوسف القطان، والسادس تفسیر قتاده، والسابع تفسیر أبی عبیده، والثامن تفسیر علی بن حرب الطائی، والتاسع تفسیر السدی، والعاشر تفسیر مجاهد، والحادی عشر تفسیر مقاتل بن حیان، والثانی عشر تفسیر أبی صالح.
علیّ بن حسین نسائی امامی گفت: ابوبکر بن مؤمن مفسر شیرازی گفت: این آیات را از داوزده تفسیر استخراج کردم: اول تفسیر یعقوب بن سفیان، دوم تفسیر ابن جریح، سوم تفسیر مقاتل، چهارم تفسیر وکیع بن جراح، پنجم تفسیر یوسف القطان، ششم تفسیر قتاده، هفتم تفسیر ابوعبیده، هشتم تفسیر علی بن حرب طائی، نهم تفسیر سدّی، دهم تفسیر مجاهد، یازدهم تفسیر مقاتل بن حیان و دوازدهم تفسیر ابوصالح.
پی نوشتها