- تقديم به 1
- متناجازهنامه حضرت آيةاللّه سبحاني 2
- متن تأييديه حضرت آيةاللّه العظمي جعفر سبحاني 3
- متن تأييديه حضرت آيتاللّه محمد يزدي 4
- مقدمه 6
- آيات مـوضـوعِ تسبيحِ طبيعت (26 آيه) 9
- تسبيح گويي تمام ذرات جهان 16
- 1. سجود و خضوع ذرات جهان در برابر خدا 18
- سجود و خضوع ذرات جهان در برابر خدا 18
- تفاوت حمد و تسبيح 18
- غرض از سجود موجودات 22
- حقيقت سجده در موجودات جهان 23
- سجده با ميل و سجده با كراهت 24
- تسبيح سـراسـري موجودات جهان 26
- 2. تسبيح سـراسـري موجودات جهان 26
- آراي مفسران در تسبيح موجودات 31
- نظريه نخست 32
- نظـريه دوم 33
- نظـريه سوم 36
- وجود شعور در تمام موجودات جهان 39
- اشاعه آگاهي در جمادات 44
- دليل عقلي بر اين نظر 51
- گسترش شعور و دانشهاي امروز 54
(84) تسبيح طبيعت
نظـريه سوم
اين نظريه مربوط به فيلسوف گرامي اسلام مرحوم صدرالمتألهين است كه در مسائل مربوط به الهيات و امور مابعدطبيعت، نظرات بس شامخ و بلندي دارد و از محققين و مؤسسين بزرگ اصول فلسفه اسلامي است كه چشم روزگار مردي به اين وسعت ذهن و بينش بلند و درك عميق و ژرف كــمتــر ديــده است.
تسبيح طبيعت (85)
اين مردبزرگ در سال 979 در شيراز به دنياآمد و در سال 1050 در راه زيارت خانه خدا در بصره از دنيارفت . مرحوم سيد حسين بروجردي در كتاب تحفة المقال درباره ايشان ميگويد:
ثُمَّ ابْنُ اِبْراهيمَ صَدْرُ الاَْجَلِّ في سَفَرِ الْحَجِّ مَريضا اِرْتَحَلَ قُدْوَةُ أَهْلِ الْعِلْمِ وَ الصَّفاءِ يَرْوي عَنِ الدّامادِ وَ الْبَهائي
(86) تسبيح طبيعت
سپس پسرابراهيم كه صدر علماي بزرگ بود در سفر حج در حالت مريضي از دنيا رفت
او پيشواي اهل علم و صفا بود از مير داماد و شيخ بهائي روايت ميكرد
و كلمه مريضا، به حساب ابجد 1050 ه.ق و تاريخ وفات او است.