تسبیح طبیعت (برگرفته از تفسیر موضوعی آیت‌الله العظمی جعفر سبحانی) صفحه 39

تسبيح طبيعت (93)

چون شما سوي جمادي مي‌رويد محرم جان جمادات كي شويد

فاش تسبيح جمادات آيدت وسوسه تأويل‌ها بربايدت

چون ندارد جان تو قنديل‌ها بهر بينش كرده‌اي تأويل‌ها (1)

(94) تسبيح طبيعت

اكنون كه سخن به اين جا منتهي گرديد، لازم است اين حقيقت قرآني را از تدبر در آياتي كه پيرامون علم و شعور تمام موجودات وارد شده است به دست آوريم، زيرا اگر قرآن همه موجودات جهان را تسبيح‌گو و ثناخوان معرفي مي‌كند، از طرف ديگر تمام ذرات جهان را، شاعر، آگاه، گوش و هوش قلمداد مي‌نمايد. هرگاه آيات اين دو بخش را كنار هم قرار دهيم، قطعا نظريه صدرالمتألهين به روشن‌ترين وجه ثابت خواهد شد. اينك آياتي را كه بر شعور و درك جهــان گــواهــي مي‌دهــد از نظر مي‌گذرانيم.

تسبيح طبيعت (95)

وجود شعور در تمام موجودات جهان

ايــن نظـريه را مي‌تـوان از دو راه ثابت كرد: