چرایی تعدد همسران صفحه 1

چرا پیامبر همسران متعددی برگزیده است؟

به راستی آیا آن گونه که برخی از مستشرقین تبلیغ می کنند، آن حضرت مردی زنباره بوده است؟ اگر چنین نیست، راز و رمز تعدد ازدواج های آن حضرت چیست؟ازدواج نه تنها به طور طبیعی ارضای غرایز جنسی را در پی دارد و شکوفایی بسیاری از استعدادهای آدمی در پرتو آن صورت می پذیرد. برابر آیات قرآنی، جهان ماده بر اساس نظام زوجیت و مشارکت و پیوند مذکر و مؤنث شکل گرفته [1] و حیات انسان و تداوم نسل او نیز در پرتو ازدواج میسر شده است. [2] .بدین سان ازدواج برترین گزینه طبیعی برای دستیابی به رشد و تکامل صحیح انسانی است.تاریخ زندگی بشر در امر پیوند مرد و زن، چگونگی آن، شاهد فراز و نشیب های شگرفی بوده است; از دیرباز واقعیت های طبیعی همچون بلوغ دیرتر مردان و افزایش تعداد زنان مهیای ازدواج و پایان یافتن زودتر سن باروری در زنان و ضرورت های اجتماعی همچون کشته شدن مردان جوان در حوادث مختلفی همانند جنگ و نظایر آن و بر جای ماندن زنان بیوه، چند همسری را در عرصه تاریخ زندگی آدمیان رقم زده است; ولی دیدگاه های مکاتب و فلسفه های مختلف در زوال، فزونی، گسترش، کاهش یا محدود ساختن چند همسری تاثیر بسیار داشته است.اسلام به عنوان واپسین دین الاهی در زمانی طلوع کرد که تعدد زوجات، به صورت نامحدود و به شکل غیر منضبط، در میان اعراب رواج داشت. قرآن کریم به دلیل

ضرورت های طبیعی و اجتماعی اصل چند همسری را به کلی مردود ندانست ولی از یک سو با محدود ساختن آن از نظر تعداد به چهار همسر، گام مهمی در اصلاح و سامان دهی وضعیت نامطلوب متداول آن دوران برداشت; و از سوی دیگر با مشروط ساختن تعدد زوجات به رعایت عدالت به صراحت اعلام کرد: اگر بیم دارید که به عدالت رفتار نکنید، تنها یک تن را به همسری برگزینید. [3] .اکنون این پرسش مطرح می گردد که چرا پیامبر از این محدودیت مستثنا شده، همسران زیادتری برگزید؟ به راستی آیا علاقه جنسی موجب تعدد ازدواج آن حضرت شده است یا حقیقت چیز دیگری است؟نخست تعداد همسران، تاریخ و چگونگی ازدواج آنان با پیامبر را به صورت مختصر مورد بررسی قرار می دهیم:پیامبر در طول زندگی خویش با یازده تن ازدواج کرده است:

حضرت خدیجه

نخستین همسر پیامبر، خدیجه بنت خویلد است که آن حضرت در 15 سال قبل از بعثت در سن 25 سالگی با وی ازدواج کرد. در حالی که در آن روز، خدیجه 40 سال داشت، یعنی 15 سال از پیامبر بزرگ تر بود و قبل از پیامبر نیز دو بار ازدواج کرده بود. نخست به همسری ابی هاله در آمد که از او دو فرزند به نام های هاله و هند داشت و پس از وفات او با عتیق بن عائذ مخزومی ازدواج کرد که این پیوند نیز پس از مدتی به جدایی انجامید. [4] .برابر برخی از منابع، خدیجه از همسر دومش نیز فرزندی به نام جاریه داشته است. [5] .حضرت خدیجه، 25 سال یگانه همسر پیامبر بود و از آن حضرت صاحب فرزندانی به نام طیب، طاهر، زینب، ام کلثوم، رقیه

و حضرت فاطمه (س) گردید. حضرت خدیجه در سال دهم بعثت، سه سال قبل از هجرت (عام الحزن) در سن 65 سالگی در مکه از دنیا رفت. در آن هنگام پیامبر 50 سال داشت.. پس از رحلت حضرت خدیجه، پیامبر تا یک سال برای خود همسری برنگزید تا آن که به پیشنهاد خوله همسر عثمان بن مظعون، با سوده بنت زمعه ازدواج کرد. سوده قبلا همسر پسر عم خود سکران بن عمرو بود و از او پسری به نام عبدالرحمان داشت. او و همسرش از هجرت کنندگان به حبشه بودند. همسرش در حبشه یا پس از بازگشت از دنیا رفت. ازدواج پیامبر با چنان زن سالخورده ای تعجب مکیان را برانگیخت. سالخوردگی وی به گونه ای بود که او چند سال پس از ازدواج پیامبر با عایشه، حق همخوابگی خود را به عایشه بخشید. گفتنی است که پیامبر در سن 51 سالگی با او ازدواج کرد و سوده تا دو سال بعد تنها همسر پیامبر بود.

عایشه دختر ابی بکر بن ابی قحافه

پیامبر او را که دختری باکره بود، به پیشنهاد خوله قبل از هجرت در مکه به عقد خود در آورد; ولی پس از هجرت به مدینه، در سال اول هجری با او عروسی کرد. سن عایشه را هنگام عقد به اختلاف 67 و 17 سال [6] . ذکر کرده اند. در نتیجه وی هنگام عروسی 9 یا 19 سال داشته است. او در سال 57 هجری در مدینه در گذشت.

حفصه دختر عمر بن خطاب