گیاه‌شناسی از دیدگاه قرآن کریم صفحه 107

ساقه داراي اقسام متعددي است بعضي از آن‌ها كه «ساقه راست» ناميده مي‌شود به سمت بالا مي‌رويد چنان‌كه در اغلب گياهان مشاهده مي‌كنيم و بعضي چون

-206

استحكام ندارند روي زمين كشيده شده مي‌خزند و به همين مناسبت «ساقه خزنده» ناميده مي‌شوند و قسمي ديگر براي اين كه بتواند به خوبي در هوا استوار بماند دور گياهان ديگر يا اجسـام مجــاور پيچيــده بـالا مـي‌رود و بـه هميــن جهـت بـه آن‌هـا «ساقه پيچيده» گفته مي‌شود .

جهت پيچش ساقه هميشه در يك نوع گياه ثابت و مشخص است مثلاً لوبيا از راست به چپ و نيلوفر از چپ به راست دور مي‌زند و بالاخره قسمي از آن‌ها نه آنقدر استحكام دارد كه در هوا استوار بماند و نه روي زمين مي‌خزد و نه به اجسام مجاور مي‌پيچد بلكه رشته‌هايي پيچ مانند و نازك از آن خارج گشته به دور اجسام پيرامون خود مي‌پيچند و باعث بالا بردن ساقه در هوا ميگردند، به اين قسم از ساقه‌ها «ساقه‌بالارونــده» مي‌گويند.

-207

يكي از شگفتي‌هاي ساقه آن است كه علي‌رغم امتداد جاذبه زمين ؛ رو به بالا نمو مي‌كند حتي اگر گياه را معكوس كنند، ساقه منحني كوچكي سير نموده به سوي بالا متوجه مي‌شود.

در روزگاران گذشته يعني تقريبا هفتصد سال پيش، علم گياه‌شناسي آنقدر پيشرفت نكرده و گياهان به‌طور منظم طبقه‌بندي نشده بود و دانشمندان به اسرار ساختمان گياه‌ها و رويش و توليد مثل و اعمال اعضاء و اندام گياه پي‌نبرده بودند ولي در عين حال از همين گياه كتاب خلقت طبق ميزان ادراك و استعداد خود مي‌فهميدند، كه جهان را صانعي است توانا كه از چوب، ميوه رنگين پديد مي‌آورد و از خار گل صـد برگ مي‌رويانـد و هر ورقـي از بــرگ سبـز دفتـري از معـرفت ذات مقــدس وي مي‌باشـــد.

-208

و روئيدن گياه‌ها از زمين شگفت است و تنوع آن‌ها كه براساس حكمت استوار است شگفت‌تر و مطالعه ريزه‌كاري‌هايي كه در يك برگ به‌كاررفته است كافي است كه دل انسـان را از معرفـت، نشـاط ببخشـد و در بـرابـر صنـع دقيق الهي خاضع سازد.