گیاه‌شناسی از دیدگاه قرآن کریم صفحه 111

-215

به‌طور خلاصه نتيجه‌اي كه از پيوند زدن درختان به‌دست آمده است، دليل روشني بر تجزيه و تركيب شيميائي است، كه در اندام‌هاي مختلف گياه به‌وقوع مي‌پيوندد، زيرا مي‌دانيم به‌وسيله پيوند كردن، شاخه‌اي از درخت معيني را روي شاخه يا ريشه درخت ديگر به نحوي قرارمي‌دهند كه اين دو گياه مختلف با هم جوش مي‌خورند و از فعاليت حياتي يكديگر بهره‌مند مي‌شوند و يك نوع همزيستي مصنوعي ميان اين دو گياه به‌وجود مي‌آيد مثلاً سيب و گلابي را و همچنين هلو و زردآلو و شفتالو را با هم پيوند مي‌زنند ولي شاخه درخت سيب، سيب مي‌دهد و شاخه درخت گلابي، گلابي بار مي‌آورد و با اين كه از يك نوع آب و هوا و غذا استفاده مي‌كنند، شاخه‌هاي هلو و زردآلو و شفتالو كه از يك ريشه غذا مي‌گيرند هريك همان ميوه را مي‌دهد كه قبل از پيوند مي‌داده است، اين موضوع روشن مي‌كند كه هريك از شاخه‌هاي درخت لابراتوار شگفتي است كه مـواد جـذب شـده را بـه صـورت مخصوصي درمي‌آورد.

-216

ذخيره و پس‌انداز گياهي

گياهان قسمتي از مواد غذايي خود را ذخيره و پس‌انداز مي‌نمايند، انواع سبزي‌ها و ميوه‌ها و دانه‌ها كه مورد استفاده ما واقع مي‌گردند همه و همه اندوخته‌هاي گياهي هستند يعني مواد ساده‌اي را كه در آب و خاك و هوا موجود است پس از يك سلسله تغييرات و تحولات شگرفي به‌صورت سبزي‌هاي مختلف و ميوه‌هاي گوناگون و دانه‌هاي غذايي درآورده در دسترس ما قرار مي‌دهند تا به اين وسيله قسمت مهمي از نيازمندي‌هاي زندگي ما تأمين شود.

-217

كارگاه تهيه اين مواد، برگ‌ها است، شيره خام را به‌صورت شيره پرورده گياهي درمي‌آورند و به‌وسيله لوله‌هاي ديگري كه آوندهاي آبكش ناميده مي‌شود به اندام‌هاي مختلف گياه مي‌رسانند پس از آن كه گياه سهميه مواد غذايي خود را گرفت، قسمتي را در اندام‌هاي مخصوصي پس‌انداز مي‌كند.

جايگاه ذخاير و اندوخته‌ها در گياهان مختلف متفاوت است. چنان‌كه گياهاني مانند هويج، چغندر، شلغم مواد ذخيره‌اي را در ريشه خود پس‌انداز مي‌كنند و گياهان ديگري مانند نيشكر، زنبق، سيب‌زميني مواد اندوخته را در ساقه، قسمتي از گياهان مانند كاهو، اسفناج، تره در برگ، عده ديگري مانند هلو، گيلاس، انگور، سيب، خربـزه مـواد ذخيـره‌اي را در ميـوه، گنـدم، جو، برنج، اندوخته‌ها را در دانه خود جمـع نموده و بالاخره توت و انجير اين مواد را در گل‌هـاي خـود ذخيـره مي‌نماينـد.

-218

از اين‌جا اين موضوع روشن مي‌شود كه گياهان كارخانه مولد مواد خوراكي براي مـا هستنـد كه مواد سـاده آب و خاك را در پرتو نور خورشيد به‌صورت انواع سبزي‌هــا و ميوه‌هـاي گوناگون يعنـي شيريـن، ترش، معطـر و چـرب درمي‌آورنــد.