- ویژگی های این نوشتار 1
- انگیزه قرآن 1
- ویژگیهای قرآن 1
- پیشگفتار 1
- قرآن پژوهی 1
- قرآن و آموزه الهی 2
- کار برد قرآنی وحی 2
- وحی یا آموزه الهی 2
- وحی 2
- وحی همگون انبیا 3
- حقیقت وحی 3
- ویژگی های وحی 3
- مراحل آگاهی انسان 4
- تحلیل های ناسازگار از وحی 5
- تشخیص وحی 6
- راه های دریافت وحی 7
- زمینه وحی فراگیر 8
- نزول وحی 8
- معنای نزول 8
- گذری به آنچه گذشت 8
- توضیحات 8
- اولین آیه ها 9
- نزول قرآن در ماه رمضان 10
- توضیحات 10
- آغاز بعثت 10
- نزول دفعی , نزول تدریجی 11
- نام گذاری سوره ها 12
- بررسی یک نکته 12
- آخرین سوره 12
- فضای مکه 13
- فضای مدینه 13
- شان نزول اختصاصی 14
- اسباب نزول 14
- معیار مکی و مدنی 15
- سخنی با فخر رازی 15
- راه شناخت مکی و مدنی 15
- معنای آیه 16
- کار برد آیه در روایات 16
- معنای اصطلاحی آیه 16
- توضیحات 16
- توقیفی بودن حدود آیه ها 17
- آخرین آیه 18
- سخنی با سیوطی 18
- فایده شناخت آیه ها 18
- گذری بر مطالب این بخش 19
- دیدگاه ها 19
- تدوین و جمع قرآن 19
- توضیحات 23
- دیدگاه منتخب 23
- مرحله اول 23
- مرحله سوم 26
- توضیحات 26
- مرحله دوم 26
- دیدگاه علی (ع ) 28
- مروری بر گذشته 30
- صیانت قرآن 31
- استدلال به آیه های قرآن 31
- دلیل تواتر 31
- پاسخ شبهات 31
- توضیحات 31
- اشاره 32
- قرائت متواتر در قرآن 32
- رسول اللّه (ص ) و اختلاف قرائت 33
- ائمه (ع ) و اختلاف قرائت 34
- پدیده اختلاف قرائت 36
- توضیحات 38
- تواتر قرآن 38
- فقها اسلام و قرا سبع 39
- محکم و متشابه 41
- مروری به آنچه گذشته 41
- پیدایش این بحث 42
- عوامل ابهام واژه 43
- توضیحات 45
- تفسیر متشابهات 45
- چرا قرآن مشتمل بر متشابه است ؟ 46
- ناسخ و منسوخ 47
- مروری بر آنچه در این بخش گذشت 47
- شیوه های قانون گذاری و ابلاغ قانون 47
- موارد نسخ 49
- اعجاز در سخن 50
- اعجاز قرآن 50
- آنچه در این بخش گذشت . 50
- رمز اعجاز 52
- توضیحات 55
- ابعاد اعجاز قرآن 55
- بخش اول :(زیبا سخن ) 55
- توضیحات 55
- الف ویژگی های حروف و واژه . 56
- ویژگی های سخن 56
- ج ساختار جمله 57
- ب انتخاب اعراب 57
- نمونه های دیگر 60
- سجع 60
- بخش دوم :(سخن زیبا ابعاد معارف قرآن ) 62
- ابعاد انسان 62
- توضیحات 62
- قرآن و حقوق انسانی 64
- هوشیاری سیاسی و دفاعی 66
- اعجاز و دانش بشر 67
- امی بودن رسول اللّه (ص ) 69
- اشاره 69
- پیامبر و زبان قوم 72
- ویژگی های زبان قوم 73
- زبان قوم چیست ؟ 73
- ویژگی های زبان قرآن 75
- 1 مثال های قرآن 76
- بررسی شبهات 76
- 2 قسم و نفرین در قرآن 77
- 3 طرح آداب و رسوم 77
- 5 رهنمود به واقعیتها 78
- 4 دانش مخاطب 78
- 6 جدال 79
- 7 فضای سخن 79
- 8 شان نزول و طرح سؤال 80
- 9 تو صیف ها 81
- 10 قرآن وفرهنگ مردگرایی 82
- نگاهی به آنچه گذشت 83
- 11 تسامح و مبالغه 83
- پی آمدهای بازتاب فرهنگ زمانه . 83
- توضیحات 84
- زبان دیگر قرآن 84
- عترت (ع ) و زبان قرآن 84
- سبک شناسی و روشها 85
- ضرورت سبک شناسی 85
- روشها 85
- بررسی 87
- نگاهی دیگر 89
- محورهای اتحاد قرآن و عترت (ع ) 92
- توضیحات 92
- مقام رفیع عترت (ع ) 92
- عترت مفسر قرآن 93
- خلاصه آنچه گذشت 94
- فهرست منابع و مخذ. 95
قرآن و بارش باران
(ان فی خلق السموات والارض واختلاف الیل والنهار والفلک التی تجری بما ینفع الناس وما انزل اللّه من السما من ما فاحیا به الارض بعد موتها وبث فیها من کل دابه وتصریف
الریاح والسحاب المسخر بین السما والارض لایات لقوم یعقلون ) ((476)) . ((به حقیقت در آفرینش آسمان ها و زمین و جانشینی شب و روز و کشتی ها که دردریا در حرکت هستند با منافعی که دارند, و باران که خدا از آسمان نازل کرد و زمین رابا بارش باران زنده کرد بعد از اینکه زمین مرده بود, و جانداران را بر روی زمین روان ساخت و چرخش بادها و ابر که بین زمین و آسمان مسخر خداست در تمام اینهانشانه های خداست برای کسانی که بیاندیشند)). ((واختلاف الیل والنهار وما انزل اللّه من السما من رزق فاحیابه الارض بعد موتهاوتصریف الریاح آیات لقوم یعقلون )) ((477)). ((در جانشین شدن شب و روز و آنچه به عنوان روزی خدا از آسمان نازل می کند(باران ) و به وسیله آن زمین را پس از مردگی زنده می کند و چرخش های بادهانشانه هایی برای خدای سبحان است برای آنان که بیاندیشند)). در آیه اول سخن از آفرینش زمین و آسمان ها وپدید آمدن روز و شب و پس از آن سخن از نزولات جوی است معلوم می شود که پدید آمدن روز و شب در اثر گردش وضعی زمین در نزول باران نقش دارد همان نکته که پیشتر بدان اشاره شد که گردش زمین نقش محوری در جابه جایی نور خورشید و نیز دمای هوا دارد که موجب پدیدآمدن باد می شود و حرکت باد موجب پیدایش باران است آنگاه سخن از گردشهای چرخشی بادها می باشد که پیدایش ابر را سبب می شود در آیه دوم نیز بعد از اینکه سخن از پیدایش شب و
روز است سخن از نزولات جوی می باشد همانند آیه اول . دقت در دو آیه ونیز آیات مشابه آن ارتباط پدیده های جوی را بخوبی نشان می دهدانسجام سخن که در موارد مختلف پیدایش پدیده های جوی را منسجم وهماهنگ و درکنار یکدیگر بیان نموده ارتباط تنگاتنگ آنها را رهنمود است که پیدایش باران ارتباط باحرکت بادها و نیز حرکت زمین و تابش نور خورشید و پدید آمدن شب و روز داردبرخی از این اسرار امروز بر بشر آشکار شده است در صورتی که قرآن قرنها قبل ,دیدگاهی منطبق بر علم و دانش ابراز نموده است .
امی بودن رسول اللّه (ص )
اشاره
بسیاری از محققان علوم قرآنی و مفسران قرآن امی بودن رسول اللّه (ص ) را بعددیگری از اعجاز قرآن مطرح نموده اند, که چون پیامبر درس ناخوانده بود آوردن کتابی زیبا و عمیق چون قرآن از چنین شخصی اعجاز است , و به آیه :(قل لو شا اللّه ما تلوته علیکم ولا ادریکم به فقد لبثت فیکم عمرا من قبله افلا تعقلون )((478)), استدلال نموده اند ((اگر خدا می خواست قرآن را بر شما تلاوت نمی کردم و شما را از معارف آن آگاه نمی ساختم ,من قبل از نزول قرآن یک عمر در بین شما زندگی کردم ,آیا شمانمی اندیشید)). اگر قرآن از نزد من است من چهل سال با شما زندگی می کردم چگونه خبری از این سخنها نبود پس قرآن به خواست و اراده الهی نازل شده است . منظور این است که سابقه پیامبر بر همه آشکار است ایشان در مدت چهل سال مکتب نرفته , درس ناخوانده , و در مراکز علمی
حضور نیافته و شخص امی بود, چگونه ممکن است او قرآن با این معارف عمیق را از پیش خود بسازد و در تمام زمینه هاصاحب نظر باشد, از فرد درس ناخوانده چنین امری جز اعجاز چیزی دیگری نمی باشد. در این باره می توان گفت درس ناخوانده بودن رسول اللّه (ص ) دلیل بر اعجاز قرآن نمی باشد زیرا معارف قرآن چیزی نیست که حتی در دسترس درس خوانده ها باشد, که فارغ التحصیل های دانشگاه ها بتوانند همانند قرآن زیبا و عمیق سخن بگویند اگر تمام فرزانگان جهان جمع شوند و سال ها به کاوش تحقیق بپردازند قادر نخواهند بود همانندقرآن بیاورند زیرا که معارف قرآن فرا سوی دانش بشری است و روی سخن قرآن درفرا خوانی به همین مراکز علمی است که تمام دانش وران و فرهیختگان جهان را جمع کنید و همانند قرآن بیاورید بنابراین اگر پیامبر (ص ) یک عمر هم در مراکز علمی بسرمی برد,آوردن قرآن هم چنان اعجاز بود. اما اینکه قرآن سابقه رسول اللّه (ص ) طرح می کند که پیامبر امی بود مکتب نرفته بود:. (وما کنت تتلوا من کتاب وتخطه بیمینک اذا لارتاب المبطلون )),((479)) ((تو پیش ازاین (پیش از بعثت ) کتاب نمی خواندی و خط نمی نوشتی (آیه دلالت می کند که حضرت نمی خواند و نمی نوشت نه اینکه قادر به خواندن و نوشتن نبود) برای اینکه هواداران باطل تردید نکنند)). حکمت این کار این است که زمینه پذیرش رسالت رسول اللّه (ص ) بهتر فراهم شودزیرا اگر درس می خواند یا خط می نوشت عده ای بهانه جو نسبت های ناروا می
دادند
اعجاز عددی