از هجرت تا رحلت صفحه 143

ذات الرقاع و تشریع صلوه خوف

اختلاف هست در اینکه نماز خوف در کدام جنگ خوانده شد طبرسی در اعلام الوری و بعضی دیگر آن در جنگ بنی لحیان گفته اند، ولی دیگران در غزوه ذات الرقاع می دانند، به نظر ما ذات الرقاع درست است زیرا که در روایت امام صادق علیه السلام چنان که خواهد آمد ذات الرقاع تعیین شده است .

و نیز اختلاف است که آن در سال چهارم بوده یا در سال پنجم ؛ ولی نگارنده سال چهارم را انتخاب کرده ام . ابن اثیر نقل می کند: رسول خدا صلی الله علیه و آله بعد از جریان بنی نضیر ماه ربیع الاول و ربیع الثانی را در مدینه ماند و بعد به جنگ ذات الرقاع رفت و در آن صلوه خوف نازل شد(447)علی هذا آن جنگ در ماه جمادی الاولی از سال تسمیه ذات الرقاع گفته اند: آن کوهی بود که رگه های سرخ و سیاه و سفید داشت و ذات الرقاع خوانده می شد و به قولی پاهای مسلمانان تاول زد و شکافته شد، رقعه

ها بر پاها می بستند(448).

مرحوم طبرسی در مجمع البیان ذیل آیه 102 از سوره نساء فرموده : در این آیه دلالت هست بر صدق رسول الله صلی الله علیه و آله و صحت نبوت وی ، زیرا این آیه در وقتی نازل شد که حضرت در عسفان بود و کفار در ضجنان رسول خدا نماز ظهر را با تمام رکوع و سجود خواند، مشرکان به فکر شبیخون افتادند گفتند: صبر کنید اینها نماز دیگری دارند، (نماز عصر) که از این نماز پیششان محبوبتر است ، چون آن نماز را شروع کردند، حمله را آغاز کرده و غافل گیرشان می کنیم ، به دنبال این نقشه آیه و اذا کنت فیهم فاقمت لهم الصلوه (449)نازل گردید، و حضرت نماز عصر را نماز خوف خواندند.

در کافی از امام صادق علیه السلام نقل شده : رسول خداصلی الله علیه و آله در ذات الرقاع با اصحابش صلوه خوف خواندند، اصحاب را دو گروه کردند گروه اول روبروی دشمن ایستادند و گروه دیگر به آن حضرت اقتدا کردند رکعت اول که خوانده شد، حضرت در حال قیام ایستاد، اقتداکنندگان ، رکعت دیگر را خود خواندند، بعد فی الفور در مقابل دشمن ایستادند، گروه دیگر آمده و اقتدا کردند، حضرت رکعت دوم را با آنها خواند و سلام داد و آنها رکعت دوم را خود خواندند(450)

تکمیل مطلب

ناگفته نماند: نماز قصر در قرآن مجید نیامده و آنچه در سوره نساء آیه 101 آمده درباره صلاه خوف است ، قصر نماز مسافر توسط سنت قطعیه ثابت شده است شیعه به تبعیت از اهل بیت علیهم السلام قصر را در سفر واجب می

داند ابوحنیفه نیز فتوایش همان است ولی بقیه مذاهب گویند: آن رخصت است شکسته یاتمام خواندن بر مسافر جایز است ، این مطلب در اول وقایع سال دوم هجرت مشروحا بررسی گردید.

ولادت امام حسین صلوات الله علیه