هجوم اول به روایت یعقوبی صفحه 5

خویش را ثبت و ضبط کرده و برای کسب اخبار مورد اعتماد در این زمینه، به سفرهای طولانی روی آورده است؛ هرگز نمیتوان پذیرفت که وی در ثبت و درج صحیح حوادث تاریخی، مسامحه و بیدقّتی نموده باشد؛ لذا درباره سندهای کتاب «تاریخ یعقوبی» باید گفت: یعقوبی در نگارش کتاب تاریخش، نقلهایی را برگزیده است که به راویان آنها و صحت گفتارشان اعتماد داشته و از این رو، لزومی نمیدیده است که سلسله اسامی ناقلان اخبار را که حجم بسیاری از آثار تاریخی را به خود اختصاص میدهد ، در آغاز هر خبر تاریخی درج کند؛ بلکه به جای آن، روش نوینی را ابداع کرد و بر اساس آن (به ویژه در بخش دوم کتابش که اختصاص به تاریخ اسلام دارد)، منابع و اسناد مورد اعتماد خود را، در آغاز کتابش، یکجا گردآوری و ذکر نمود(1).

ویژگیهای تاریخنگاری یعقوبی

1 دقّت و وثاقت علمی در جمع آوری اطّلاعات.

2 امانتداری و ذکر منابع تاریخ نگاری خویش به شکلی روشمند در آغاز کتاب و حذف سلسله ناقلان در یک اقدام ابتکاری.

3 تبویب و تنظیم تاریخ نگاشته هایش به شیوه موضوعنگاری.

4 پرهیز از جانبداری و قضاوت سوی گرایانه درباره حوادث تاریخی (عدم دخالت باورهای متعصبانه مذهبی در نقلها).

5 ذکر روایات تاریخی شیعیان.

6 جمع آوری روایات شفاهی، از طریق گفت و گوی حضوری.

7 به کارگیری روش مشاهده برای دستیابی به اطّلاعات دقیقتر.

8 جهان نگری و طرح مباحث ملل مختلف در قالب تاریخ جهانی.

9 رویکرد اجتماعی و مردم شناسانه به تاریخ و پرداختن به مباحث اجتماعی و مردمی.