اسلام فراتر از زمان‌ صفحه 64

قدرت مي‌باشد، در فارسي نيز اين تعبير كنائي زياد به كار مي‌رود، مثلا مي‌گوئيم در فلان كشور، جمعي شورش كردند و زمامدارشان را از تخت پائين كشيدند، در حالي كه ممكن است اصلا تختي نداشته باشد، يا جمعي به هواخواهي فلان برخاستند و او را بر تخت نشاندند، همه اينها كنايه از قدرت يافتن يا از قدرت افتادن است.

بنابراين در آيه مورد بحث جمله استوي علي العرش كنايه از احاطه كامل پروردگار و تسلط او بر تدبير امور آسمانها و زمين بعد از خلقت آنها است.

و از اينجا روشن مي‌شود: آنها كه جمله فوق را دليل بر تجسم خدا گرفته‌اند گويا توجه به موارد استعمالات فراوان اين جمله در اين معني كنائي نكرده‌اند.

معني ديگري براي عرش نيز هست، و آن در مواردي است كه در مقابل كرسي قرار گيرد، در اين گونه موارد كرسي (كه معمولا به تختهاي پايه كوتاه گفته مي‌شود) ممكن است كنايه از جهان ماده بوده باشد و عرش كنايه از جهان ما فوق ماده

(عالم ارواح و فرشتگان)

9- تدبير كارهاي جهان دردست خداست‌

9- تدبير كارهاي جهان دردست خداست مادي گرايان وطبيعت باوران، مي گويند: تحول و تغيير و دگرگوني اوضاع جهان، با قوانين طبيعت جا به جا شده و انجام مي گيرد!، دين مداران و خداپرستان مي گويند: طبيعت بي جان و بي عقل و شعور، به هيچ وجه قدرت به وجود آوردن موجود جاندار و با خرد وو .. را ندارد و نيز چرخاندن اين مجموعه عظيم آفرينش، براي يك فرضيه موهوم امكان پذير نمي باشد. به مفاهيم آيات ذيل دقت نمائيد.

1- .. يُدَبِّرُ الأَمْرَ يُفَصّلُ الاياتِ لَعَلَّكُم بِلِقاءِ رَبِّكُمْ تُوقِنُونَ (2) «1»

(اين حركات و گردشها و آمد و شدها و دگرگوني‌ها بي‌حساب و كتاب نيست و بدون نتيجه و فائده نمي‌باشد) بلكه اوست كه همه كارها را تدبير مي كند: و براي هر حركتي حسابي: و براي هر حسابي هدفي در نظر گرفته است (يدبّر الأمر).

2- .. أَلا لَهُ الخَلْقُ وَ الأَمْرُ تَبارَك اللَّهُ رَبّ الْعالَمِينَ (اعراف: 54).