: اهل بیت در آیه تطهیر صفحه 65

د) توجیه نادرست

ملاحظه دیگری که یکی از نویسندگان در این جا ثبت کرده این است که حدیث ام سلمه و ابوسعید با این حقیقت تصادم دارد که آیه تطهیر ، یک آیه مستقل نیست ، بلکه بخشی از یک آیه است . پس چگونه یک جزء آیه می تواند در یک امر و مناسبت نازل شود و جزء دوم آن ناظر به آن مناسبت نباشد و متعرض آن مساله نشود . . . ؟ حق این است که گفته شود این شمول(شمولیت اهل کساء) یا حصر ، با استناد به این جمله قرآنی و سیاق و شرایطنزول آن درست نیست . (7) .

آنچه کلام او را توجیه می کند احادیث منسوب به پیامبرصلی الله علیه وآله است که اگرصحیح باشد ، قصد تعمیم مدلول این جمله قرآنی را دارد

تا افزون برزنان پیامبرصلی الله علیه وآله چهار تن پاکیزه : علی ، فاطمه ، حسن و حسین را هم در بر گیرد . (8) .

ما در این جا چند نکته را بیان می داریم :

1 . در وجود جمله های معترضه و نیز التفات در قرآن تردیدی نیست . هدف از این التفات بیان چیزی است مربوط به همان موضوعی که سایرفقرات قبلی و بعدی آیه به بررسی آن پرداخته است . با توجه به این وجه جایی برای ملاحظه وی مبنی بر این که آیه تطهیر ، آیه مستقلی نیست ، بلکه جزئی از یک آیه است باقی نمی ماند .

2 . پیش از این بیان کردیم که سیاق آیات ، سخن با پیامبرصلی الله علیه وآله و بیان کرامت اهل بیت اوست . پیامبر اکرم صلی الله علیه وآله با آن اوامر و نواهی همسرانش را موردخطاب قرار داده یا خطاب الهی از باب التفات متوجه زنان او شده و با بیان مطالبی آنان را مورد خطاب قرار داده که در تعظیم و تکریم مقام اقدس نبوت مدخلیت دارد . سپس برگشته تا کلام را در بیان آنچه که در آغاز شروع نمودبه پایان رساند . این امر - بنا به هر دو تقدیر - موجب هیچ گونه مخالفتی باسیاق آیات نمی شود . ما این مطلب را پیش از این توضیح دادیم . از انحصارمقصود از اهل بیت در اصحاب کساء هیچ گونه معذوری پیش نمی آید ، نه ازحیث مخالفت با سیاق و نه از حیث شرایط نزول آیه مبارکه .

3 . سخن این مرد به وجود شکی در صحت حدیث کساء اشاره می کند . درحالی که ما پیش از این آوردیم که در صحاح سته

و دیگر کتاب های مهم آمده و از روایات متواتر است . اگر جایز بدانیم که بر این حدیث شک وتردید وارد شود ، پس از این به کدام حدیث می توان اعتماد کرد ؟ ! و چگونه هم کیشان وی رضایت می دهند که در احادیث صحیح مسلم ، جامع الصحیح ترمذی ، مسند احمد بن حنبل و دیگران تشکیک کند ؟ !

4 . اگر قرآن دال بر چیزی است که پیامبرصلی الله علیه وآله از عبارت اهل البیت می خواهد و بیان فرموه ، توجیه این مرد بی معناست و اگر دال بر آن نیست ، ولی پیامبرصلی الله علیه وآله خواسته که مدلول آن را تعمیم بخشد ، باید گفت که این غیرممکن است; زیرا دلالت امری است واقعی و به صرف خواست و محبت وی ، از سوی مردم تحقق نخواهد یافت ، مگر این که منظور این باشد که پیامبرصلی الله علیه وآله قصد داشت از راه تنزیل و مجاز ، دایره حکم قرآنی را توسعه دهد و اشخاصی را که در حقیقت از اهل بیت نیستند از آنان شمارد . اگر منظور این باشد پیش از این آوردیم که عکس آن درست است; زیرا کلمه اهل بیت جز با نوعی مجاز گویی بر زنان پیامبرصلی الله علیه وآله صدق نمی کند .