: اهل بیت در آیه تطهیر صفحه 68

هیثمی و به هم آمیختن غث و سمین

هیثمی می گوید : [ این آیه] با کلمه «انما» که مفید حصر است شروع شده تا بیان دارد که اراده خداوند منحصر به زدودن پلیدی - که گناه و شک درچیزی است که بایستی بدان ایمان داشت - از آنان و نیز پاکیزگی آنها از تمامی احوال و اخلاق مذموم است . » (17) .

همو گوید : «حکمت ختم آیه به کلمه تطهیرا ، مبالغه در رسیدن آنان به بالاترین رتبه طهارت و رفع توهم مجاز بودن تطهیر است . تنوین آن هم تنوین تعظیم و تکثیر و اعجاب است و مفید این مطلب می باشد که این طهارت ازجنس طهارت متعارف و مانوس مردمان نیست . آن گاه پیامبرصلی الله علیه وآله تمام آن رابا تکرار درخواست آنچه در این آیه آمده ، با این دعا تاکید فرمود : خداوندا ! اینان اهل بیت من هستند . . . ، چنان که گذشت ، و نیز با داخل کردن خود درشمار آنان در تاکید آن کوشیده تا از اندراج آنان در سلک خویش به آنان نیزبرکت رسد . در روایتی آمده پیامبرصلی الله علیه وآله جبرئیل و میکائیل را هم در اشاره

به علو مرتبت آنان همراه ایشان کرده است . با درخواست صلوات بر آنان هم براین معنا تاکید کرده است . » (18) وی آن گاه بخشی از روایات را در این باره برشمرده است . اگرچه ما با این گفته های هیثمی موافق هستیم ، اما حق خودمی دانیم که دو نکته را در این باره متذکر شویم :

1 . وی پلیدی را در گناه و شک در آنچه که باید بدان ایمان داشت منحصرکرده است ، اما پلیدی (رجس) عام تر از آن است . بروسوی گفته : «و شما را ازآلودگی های گناهان به نحو شایسته ای پاکیزه گرداند . استعاره رجس برای معصیت و ترشیح به تطهیر برای افزونی تنفر از معاصی است . » (19) .

این سخن پیامبرصلی الله علیه وآله را با استناد به آیه تطهیر آوردیم که فرمود : من واهل بیتم از گناهان پاکیزه ایم .

رازی گفته : «لیذهب عنکم الرجس; یعنی گناهان را از شما دور سازد . » (20) .

ابن عباس هم می گوید : «رجس ، عمل شیطان است و هرآنچه که رضای خدا در آن نباشد . » (21) .

خداوند فرموده :

انما الخمر و المیسر و الانصاب و الازلام رجس من عمل الشیطان; (22) .