- مقدمه مترجم 1
- شرح حال مختصری از شیخ محمود حصری 4
- نظر مرحوم حصری در خصوص قاریان قرآن كریم 10
- مؤلفات او: 11
- سفرهای او: 13
- مقدمه 15
- اهمیت علم وقف 16
- معنی ترتیل از بیان علی (ع) 17
- ائمه قرائت و این علم 19
- مثالهائی در این مورد 21
- مؤلفان این فن 23
- نامگذاری وقفها 27
- انواع وقف 30
- قسم دوم- وقف لازم 33
- قسم سوم- وقف تام 36
- اشاره 50
- قسم چهارم وقف كافی: 50
- ترجمه حدیث: 53
- قسمت پنجم وقف حسن: 58
- قسم ششم وقف صالح 63
- قسم هفتم وقف جایز 67
- قسم هشتم وقف معانقه یا وقف مراقبه: 69
- قسم نهم وقف قبیح، و خود انواعی دارد. 72
- نوع دوّم: 73
- *** نوع سوّم: 77
- و اما وقف اضطراری 82
- مذاهب «25» علما در وقف در انتهای آیات 87
- مذهب اول: 87
- مذهب دوم: 90
- مذهب سوم: 91
- مذهب چهارم: 92
- *** نوع دوم: وقف لازم 95
- و اینك اقسام وقف و مثالهای آنها در پایان آیات كه تقدیم میشود: 95
- نوع سوم: وقف تام: 96
- قسم پنجم: وقف حسن 97
- *** قسم چهارم: وقف كافی 97
- *** قسم ششم: وقف صالح 98
- قسم هفتم: وقف جایز 100
- *** قسم هشتم: وقف مراقبت 100
- *** قسم نهم: وقف قبیح 101
- اشاره 101
- پاسخ اول: 102
- جواب دوم: 102
- نظر دوم: 103
- نظر اول: 103
- نظر چهارم: 104
- ارجح مذاهب 104
- نظر سوم: 104
- ابتداء 112
- *** مسأله اوّل: گفتار پیشوایان وقف: 116
- یاد آوری مسائل مهمی در رابطه با وقف 116
- مساله دوم: درباره وقفهای خلاف قاعدهای است كه جهتی جز جلب توجه شنوندگان ندارند 120
- *** مسأله سوم: در طول فاصلهها، حكایات، جملههای معترضه و امثال آنها، و در موقع جمع كردن قرائتهای مختلف و قرائت به طور تحقیق و به طور ترتیل از چیزهایی اغماض میشود كه در غیر آنها اغماض نمیشود. 143
- *** مسأله چهارم: در قرآن كریم، وقفی كه به لحاظ شرعی واجب باشد، و قاری در ازای آن پاداش داشته باشد و اگر تركش كند مجازات شود، وجود ندارد. 146
- *** مسأله پنجم: 148
- مسأله ششم: در حكم وقف در مستثنی منه: 150
- *** مسأله هفتم «1» 156
- اشاره 159
- مسأله هشتم: حكم وقف در نعم، بلی و كلا است. 159
- «بلی» 164
- *** نوع اول: 165
- نوع دوم: 166
- نوع سوم: 167
- آیه اول: 168
- آیه دوم: 169
- آیه سوم: 171
- آیه چهارم: 172
- آیه پنجم: 173
- قول دوم: 176
- قول اول: 176
- آیه ششم: 177
- *** آیه هفتم: 178
- *** آیه هشتم: 179
- *** آیه نهم: 180
- *** آیه دهم: 181
- موارد هفت گانهای كه وقف كردن در آنها جایز نمیباشد و بیان اینكه مانع وقف چیست؟ 183
- *** آیه دوم: 184
- آیه سوم: 185
- *** آیه چهارم: 186
- آیه پنجم: 188
- *** آیه ششم: 188
- *** آیه هفتم: 189
- محلهای پنج گانهای كه در آنها هم وقف و هم وصل هر دو جایز هستند و وصل ارجحیت دارد 190
- آیه دوم: 191
- آیه سوم: 192
- آیه چهارم: 193
- آیه پنجم: 194
- كلا 202
- وقف در «ذلك»، «كذلك»، «هذا» 249
- محل اول: 250
- محل سوم: 252
- محل دوم: 252
- محل چهارم: 253
- وقف در «كذلك» 255
- مورد اول: 255
- *** مورد دوم 256
- مورد سوم 258
- مورد چهارم 258
- وقف در «هذا» 260
- سكت 264
- معنی وقف، سكت و قطع 264
- قطع 265
- خاتمه در بیان مذاهب قراء، در وقف و ابتدا 267
- ابن كثیر: 267
- عاصم و كسائی: 268
- حمزه: 268
- ابو عمرو: 268
- پایان 268
در صورتی كه به معنی غیر باطل باشد «صفت موسسه» است. و ممكن است نصب «حقا» بنابراین باشد كه «مصدر یا مفعول مطلق» است از جمله محذوف «حق حقا». بیان آلوسی تمام شد.
و بنابر وجه دومی كه آلوسی ذكر كرده كه ممكن است وعدا مصدر جمله، محذوف «وعد ذلك وعدا» باشد وقف در «بلی» جایز خواهد بود زیرا در این صورت «وعد ذلك وعدا»- جمله مستقلی خواهد شد و تعلق لفظی به ما قبل خود نخواهد داشت گرچه در معنی تعلق دارد.
بنابراین روا نخواهد بود این مورد به مواردی اضافه شود كه وقف در آنها جایز نمیباشد بلكه باید آن را از مواردی به شمار آورد كه وقف كردن در آن جایز میباشد. و ارجح این است كه در محل یاد شده نباید وقف كرد و خدا به حقیقت مسأله داناتر میباشد.
آیه سوم:
«وَ قالَ الَّذِینَ كَفَرُوا لا تَأْتِینَا السَّاعَةُ قُلْ بَلی وَ رَبِّی لَتَأْتِیَنَّكُمْ» 3 سباء/ 43 قول خدای تعالی- بلی- در آیه فوق ردّ سخن منكرین روز قیامت است و اثبات آنچه كفار آن را نفی كردهاند. زیرا- بلی- برای نقض نفی و ابطال آن وضع شده است. پس در این آیه- «بلی» قول كفار را نفی میكند كه میگویند- «لا تَأْتِینَا السَّاعَةُ» و آن را سخنی باطل میداند و آمدن روز رستاخیز را اثبات مینماید.
مثل این كه گفته شده امر بر این دائر است كه قیامت برپا شود