- مقدمه مترجم 1
- شرح حال مختصری از شیخ محمود حصری 4
- نظر مرحوم حصری در خصوص قاریان قرآن كریم 10
- مؤلفات او: 11
- سفرهای او: 13
- مقدمه 15
- اهمیت علم وقف 16
- معنی ترتیل از بیان علی (ع) 17
- ائمه قرائت و این علم 19
- مثالهائی در این مورد 21
- مؤلفان این فن 23
- نامگذاری وقفها 27
- انواع وقف 30
- قسم دوم- وقف لازم 33
- قسم سوم- وقف تام 36
- اشاره 50
- قسم چهارم وقف كافی: 50
- ترجمه حدیث: 53
- قسمت پنجم وقف حسن: 58
- قسم ششم وقف صالح 63
- قسم هفتم وقف جایز 67
- قسم هشتم وقف معانقه یا وقف مراقبه: 69
- قسم نهم وقف قبیح، و خود انواعی دارد. 72
- نوع دوّم: 73
- *** نوع سوّم: 77
- و اما وقف اضطراری 82
- مذاهب «25» علما در وقف در انتهای آیات 87
- مذهب اول: 87
- مذهب دوم: 90
- مذهب سوم: 91
- مذهب چهارم: 92
- و اینك اقسام وقف و مثالهای آنها در پایان آیات كه تقدیم میشود: 95
- *** نوع دوم: وقف لازم 95
- نوع سوم: وقف تام: 96
- قسم پنجم: وقف حسن 97
- *** قسم چهارم: وقف كافی 97
- *** قسم ششم: وقف صالح 98
- قسم هفتم: وقف جایز 100
- *** قسم هشتم: وقف مراقبت 100
- *** قسم نهم: وقف قبیح 101
- اشاره 101
- جواب دوم: 102
- پاسخ اول: 102
- نظر دوم: 103
- نظر اول: 103
- ارجح مذاهب 104
- نظر چهارم: 104
- نظر سوم: 104
- ابتداء 112
- *** مسأله اوّل: گفتار پیشوایان وقف: 116
- یاد آوری مسائل مهمی در رابطه با وقف 116
- مساله دوم: درباره وقفهای خلاف قاعدهای است كه جهتی جز جلب توجه شنوندگان ندارند 120
- *** مسأله سوم: در طول فاصلهها، حكایات، جملههای معترضه و امثال آنها، و در موقع جمع كردن قرائتهای مختلف و قرائت به طور تحقیق و به طور ترتیل از چیزهایی اغماض میشود كه در غیر آنها اغماض نمیشود. 143
- *** مسأله چهارم: در قرآن كریم، وقفی كه به لحاظ شرعی واجب باشد، و قاری در ازای آن پاداش داشته باشد و اگر تركش كند مجازات شود، وجود ندارد. 146
- *** مسأله پنجم: 148
- مسأله ششم: در حكم وقف در مستثنی منه: 150
- *** مسأله هفتم «1» 156
- اشاره 159
- مسأله هشتم: حكم وقف در نعم، بلی و كلا است. 159
- «بلی» 164
- *** نوع اول: 165
- نوع دوم: 166
- نوع سوم: 167
- آیه اول: 168
- آیه دوم: 169
- آیه سوم: 171
- آیه چهارم: 172
- آیه پنجم: 173
- قول اول: 176
- قول دوم: 176
- آیه ششم: 177
- *** آیه هفتم: 178
- *** آیه هشتم: 179
- *** آیه نهم: 180
- *** آیه دهم: 181
- موارد هفت گانهای كه وقف كردن در آنها جایز نمیباشد و بیان اینكه مانع وقف چیست؟ 183
- *** آیه دوم: 184
- آیه سوم: 185
- *** آیه چهارم: 186
- آیه پنجم: 188
- *** آیه ششم: 188
- *** آیه هفتم: 189
- محلهای پنج گانهای كه در آنها هم وقف و هم وصل هر دو جایز هستند و وصل ارجحیت دارد 190
- آیه دوم: 191
- آیه سوم: 192
- آیه چهارم: 193
- آیه پنجم: 194
- كلا 202
- وقف در «ذلك»، «كذلك»، «هذا» 249
- محل اول: 250
- محل سوم: 252
- محل دوم: 252
- محل چهارم: 253
- وقف در «كذلك» 255
- مورد اول: 255
- *** مورد دوم 256
- مورد چهارم 258
- مورد سوم 258
- وقف در «هذا» 260
- سكت 264
- معنی وقف، سكت و قطع 264
- قطع 265
- خاتمه در بیان مذاهب قراء، در وقف و ابتدا 267
- ابن كثیر: 267
- حمزه: 268
- ابو عمرو: 268
- عاصم و كسائی: 268
- پایان 268
مؤلفان این فن
با اینكه علماء پشت سر هم به این علم توجه داشتهاند و فراوان تحریض و تشویق كردهاند كه مردم مسلمان این علم را یاد گیرند و یاد
______________________________
- صورت و شرح مختصر آنها نوشته است:
حقیقت معنی به هر دو تقدیر این است كه خدای سبحان بر میگزیند و گزینش از آن اوست و دیگران را «استعداد» گزینش نیست زیرا:
(1) گزینش واجب است با علم و آگاهی كامل به حالات مختلفه آنچه یا آنكه برگزیده میشود انجام گیرد و چنین مطلعی غیر از خدا وجود ندارد.
(2) گزینش انتخاب چیزی یا كسی است كه بهترین میباشد و چگونه از بین اشیاء بهترین را بر میگزیند آن كس كه آنها را نمیشناسد (ص 263 جلد 7 و 8 چاپ اسلامیه).
صاحب التفسیر الحدیث محمد عزه دروزه میگوید:
بعضی از مفسران میگویند: آفرینش و گزینش به طور مطلق با خدای تعالی است و از غیر او توان اختیار سلب شده است. «خیره هم به معنی برگزیدن و هم به معنی برگزیده» است.
و بعضی میگویند: خدای تعالی برای بندگان خود برمیگزیند آنچه را اصلح باشد و برای پیامبری برمیگزیند هر كس را اصلح باشد، كفار حق ندارند برحسب تمایلات خود كسی یا چیزی را انتخاب كنند. در این آیه رد است به كفاری كه به گزینش حضرت محمد صلی اللّه علیه و آله و سلم اعتراض میكنند و میگویند: بهتر بود یكی از بزرگان مثل ولید بن مغیره یا عروه بن مسعود ثقفی كه در مكه و طائف سكونت دارند به پیامبری انتخاب میشدند و قرآن به یكی از آن دو