معالم الاهتداء الی معرفه الوقف و الابتداء صفحه 256

و احتمال دیگر این است كه: در محل جر صفت برای قوم باشد با این بیان (وجدها تطلع علی قوم مثل ذلك القبیل الذی تغرب علیه الشمس فی الكفر و الحكم) خورشید را یافت به قومی می‌تابد مثل آن قومی كه آنان را پشت سر می‌گذاشت- هر دو قوم- در كفر و حكم- نظیر هم بودند.

و خلاصه همه این احتمالات این است كه كاف در اینجا به معنی «مثل» است در حال رفع یا نصب و یا جر، و بر اساس همه این اعراب‌ها، و او در «وَ قَدْ أَحَطْنا» واو استیناف است و بین «كذلك» و جمله ما بعد آن ارتباط لفظی منتفی، و ارتباط معنوی بر قرار است و وقف در «كذلك» وقف كافی می‌باشد.

*** مورد دوم‌

«كَذلِكَ وَ أَوْرَثْناها بَنِی إِسْرائِیلَ» آیه 59 سوره شعراء/ 26 است.

حرف كاف در «كذلك» در آیه فوق می‌تواند سه گونه اعراب داشته باشد.

اول، اینكه در محل رفع، خبر مبتدای مضمر و در تقدیر چنین باشد:

«الامر كذلك»، ماجرا به این نحو است، یعنی، ماجرای فرعون و قوم او به این نحو است كه توصیف كردیم یا تقدیر به این صورت باشد كه، بیرون راندن فرعونیان از آنچه بهره‌مند می‌شدند به نحوی