مرزهای اعجاز صفحه 111

تلقیح نباتات به وسیله باد

وَ أَرْسَلْنَا الرِّیاحَ لَواقِحَ. «1»

«بادها را برای تلقیح (گیاهان و درختان) فرستادیم».

از رموز شگفت انگیزی که وحی الهی از آن پرده برداشته، نیازمندی برخی از درختان و گیاهان به تلقیح از طریق باد است.

مفسران پیشین، لفظ «لقاح» را که در آیه وارد شده است به معنی حمل (برداشتن) گرفته اند و در فرهنگ های عربی یکی از معانی «لقاح» همان حمل می باشد. می گفتند منظور از آیه این است که:

بادها را حمل کننده ابر و یا باران، آفریدیم.

ولی این تفسیر چندان دقیق نیست، زیرا

گذشته از این که تذکر این مطلب (بادها را حمل کننده ابر و باران آفریدیم) چندان در خور اهمیت نیست، با خود واقع نیز چندان وفق نمی دهد. زیرا هرگز بادها حمل کننده ابر نبوده بلکه باد ابر را با وزش تند خود از نقطه ای به نقطه

می باشد. مقدار نسبی عناصری که در ساختمان گیاهان وجود دارد در همه رستنی ها ثابت است چنانچه با محاسبه دقیق آمده است که 70 درصد گیاهان را آب و 30 درصد آنها را مواد معدنی و آلی (ماده خشک) تشکیل می دهد. از 30 درصد مواد خشک گیاهان 5/ 28 درصد مواد آلی و 5/ 1 درصد مواد معدنی یعنی نمک های مختلف می باشد. مواد آلی سازنده گیاه را عناصر مختلفی می سازند که در بین آنها مقدار کربن از همه بیشتر است چنانچه 50 درصد مواد آلی را کربن و 40 درصد آن را اکسیژن و 6 درصد را ئیدروژن و 4 درصد را ازت تشکیل می دهد (مترجم).