مرزهای اعجاز صفحه 127

با قواعد، به بلاغت ضرر و لطمه می زند، با این حال چگونه می توان گفت قرآن کلام بلیغ و معجزه است؟!

این سخن از دو نظر باطل است:

اوّلا: قرآن در مهد فصاحت و بلاغت نازل گردید، و بلغای عرب و فصحای آنان را به چالش و مبارزه و لو با یک سوره از سوره های آن طلبید و متذکر شد که اگر همه انسان ها اجتماع کنند نمی توانند کتابی نظیر قرآن، یا سوره ای مانند سوره های آن بیاورند.

اگر در قرآن آیه و یا جمله ای که با قواعد مسلم کلام عرب مخالف باشد، وجود داشت، پیشوایان بلاغت آن زمان که به اسلوب زبان عربی و مزایای آن کاملا آشنا بودند، فورا آن را مدرک ساخته و بر آن خرده می گرفتند و خود را از مبارزه های پر دردسر با زبان و شمشیر، راحت می ساختند و اگر چنین کاری رخ داده بود تاریخ آن را ضبط می کرد و در میان دشمنان اسلام شایع می گشت. در صورتی که چنین چیزی حتی با ضعیف ترین سند نیز نقل نشده است.

ثانیا: موقع نزول قرآن، از قواعد عربی اثری نبود، دانشمندان اسلام قواعد عربی را از تتبع کلمات بلغای عرب، و بررسی سخنان آنان گرد آورده اند. اگر ما به گمان طرف، قرآن را وحی آسمانی ندانیم ولی نمی توانیم انکار کنیم که قرآن یک

کلام بلیغ مربوط به یک عرب اصیل است، در این صورت ناچاریم آن را یکی از منابع الهام بخش