تساهل و تسامح از دیدگاه امام علی علیه السلام صفحه 1

مقدّمه

امامان معصوم علیهم السلام، همچون پیامبر خدا صلی الله علیه و آله، الگوی کاملی برای انسانهای عصر خویش و دورانهای آینده تا دامنه قیامت هستند. آنان در قالب زمان خویش محدود نبوده اند بلکه برای بشرِ قرن بیست و یکم نیز سرمشق زندگی اند. بنابراین با وجود نوشیدن افکار و ایده های بشر و پیشرفت های علمی و تکنیکی، بازهم باید به زندگی امامان چشم دوخت و با دقت بیشتر چراغی برای آینده ساخت.

طرح افکاری مانند «تساهل و تسامح» در غرب که در چند سده ی اخیر بر اساس ضرورت های اجتماعی پدیدار شده و در چند سال گذشته در کشور اسلامی ما ایران نیز، طرفداران و مخالفانی پیدا کرده است، ما را بر آن می دارد تا به مبانی فکری و الگوهای عملی خود در قرآن و سنت و سیره ی معصومان علیهم السلام نظری دوباره بیفکنیم و موضع خود را نسبت به این پدیده ی فکری و اجتماعی مشخص کنیم.

کاوش در زندگی امام علی علیه السلام، به عنوان اسوه بزرگ اسلامی، و دریافت میزان رد یا قبول مبانی تسامح از دیدگاه آن بزرگوار، اهمیتی به سزا دارد. چرا که آن حضرت علاوه بر پشت سرگذاشتن تلخی ها و فراز و نشیب های دوران ظهور اسلام، در طول 25 سال، در عین مخالف بودن با حکومت خلفا با آنان همکاری داشت و در 5 سال آخر عمر خویش نیز، که زمام امور را به دست گرفت، مخالفانی جدی پیدا کرد که برخورد آن