معجزه بزرگ: پژوهشی در علوم قرآنی صفحه 394

ممتاز برای محمد رسول اللّه (ص) و خاتم پیامبران برگزیده است.

آسانی حفظ سوره‌های كوتاه‌

خداوند به ما دستور می‌دهد كه به اندازه توان خود قرآن را حفظ كنیم و به خاطر بسپاریم زیرا می‌فرماید:

فَاقْرَؤُا ما تَیَسَّرَ مِنَ الْقُرْآنِ «آنچه می‌توانید قرآن بخوانید» 302 و خداوند حفظ كردن قرآن را آن جا كه در توانمان هست آسان گرفته و به همین جهت برخی از سوره‌ها را از نظر الفاظ كوتاه و از نظر معانی پر محتوا و گرانبها قرار داده است «مصطفی صادق رافعی» در كتاب «اعجاز القرآن» در این‌باره اشاره می‌كند و می‌گوید:

«سوره‌های كوچك دارای منزلت و شأن ویژه است و حكمتی شگفت دارد كه برای انسان پس از دقت، تردیدی در اعجاز آن باقی نمی‌ماند، قرآن به ترتیبی كه اكنون مشاهده می‌كنیم، نازل نشده است، همچنان كه سوره ناس نخستین یا آخرین سوره‌ای كه نازل شده، نیست، و همه سوره‌های كوچك در قرآن از یك جزء تجاوز نمی‌كند، در حالی كه تمام قرآن سی جزء است و به تدریج سوره‌ها بزرگ می‌شود تا به سوره‌های طولانی برسد، خداوند می‌دانسته كه قرآنش بزودی به همین ترتیب متداول، تثبیت خواهد شد پس اسبابی را برای آسان شدن حفظ آن، فراهم فرموده است كه سودمندترین و ارزشمندترین آنها در قدم اوّل همین سوره‌های كوچك هستند كه علاوه بر داشتن كلماتی اندك و آیاتی كم، بیشتر آیات آنها دارای یك طول و اندازه مساوی با هم‌اند و یا آیات آنها به اندازه‌ای كوتاه است كه تلاوت آن در یك نفس، حتی برای كودكان دشوار نیست، كودك، این سوره‌ها را در حافظه‌اش جای می‌دهد، و هنگامی كه تعدادی از این سوره‌ها بر زبانش جاری شد، زبانش همنوای این آهنگ موزون می‌شود و اثر این همنوایی در جانش پایدار خواهد شد، بعد از آن وقتی بخواهد سوره‌های دیگر را حفظ كند، در حفظ آنها معطل نخواهد ماند و با سرعت جلو خواهد رفت و هر گامی كه بیشتر بگذارد، حفظ آنها را آسانتر