- تقریظ استاد واعظ زاده خراسانی 1
- علوم قرآنی 4
- مقدّمه مترجم 4
- مقدمه مؤلف 7
- مباحث كتاب 9
- بزرگترین معجزه 13
- معجزه قرآن 19
- معجزه جاودانه 20
- بخش اوّل نزول قرآن 25
- فلسفه نزول تدریجی آن 28
- مكی و مدنی 30
- اشاره 33
- كتابت قرآن و گردآوری آن 33
- جمع آوری قرآن پس از پیامبر (ص) 36
- جمع آوری قرآن در عهد عثمان یا «احرف سبع» 42
- سوزاندن مصاحف توسط عثمان 51
- ترتیب آیات و سورهها 53
- قراءتهای مختلف قرآن 56
- راویان قراءتها 59
- اقسام قراءت 62
- فایده تعدّد قراءتها 64
- بخش دوّم اعجاز قرآن 70
- اشاره 71
- اوضاع و احوال اعراب در برخورد با پیامبران (ع) 71
- برخورد اعراب با قرآن 76
- اشاره 84
- رمز معجزه بودن قرآن 84
- نظریه «صرفه» 87
- وجوه اعجاز قرآن 99
- اشاره 99
- اعجاز قرآن از نظر بلاغت 106
- انواع اعجاز در بلاغت 108
- 1- اعجاز از نظر الفاظ و حروف 110
- نگاهی به الفاظ قرآن 118
- ظهور بلاغت كلمات به هنگام تركیب و جمله بندی 138
- 2- اعجاز اسلوب قرآن 139
- هماهنگی در الفاظ و معانی 142
- اسلوب سخن قرآن درباره طمع و بخل و سپس پشیمانی 150
- اسلوب سخن قرآن درباره نفس فرعونی 162
- بلاغت فوق العاده قرآن در هماهنگی كلمات 172
- تناسب و هماهنگی 175
- 3- اعجاز قرآن از نظر تصریف بیان (گوناگونی سخن) 176
- تكرار در قرآن 182
- اسلوب داستانهای قرآن 185
- داستان ابراهیم (ع) 186
- داستان موسی (ع) 196
- تأثیر دعوت موسی در میان مردم 207
- خروج موسی با بنی اسرائیل از مصر 210
- موسی (ع) با بنی اسرائیل 215
- بنی اسرائیل و سرزمین مقدّس (بیت المقدّس) 220
- قصص قرآن، تنوّعی در بیان 222
- تنوّع سخن در قصّههای قرآن 225
- ترغیب به داد و ستد نیكو و پسندیده در قصههای قرآن 231
- معیار عدالت در داوری 234
- بیان پارهای از احكام در قالب داستان 236
- اسلوب داستانهای قرآن 241
- ترسیم واقعی داستان اصحاب كهف 253
- استفهام و نفی 259
- تنوّع سخن و گوناگونی تعبیرات قرآن 259
- حقیقت در قرآن 285
- حقیقت و تشبیه و استعاره 285
- تشبیه در قرآن 294
- استعاره در قرآن 313
- مجاز و كنایه در قرآن 324
- برخی از كنایههای قرآن 331
- 4- اعجاز قرآن از نظر نظم و فواصل 339
- تناسب و هماهنگی 348
- فواصل 353
- آیا در قرآن سجع وجود دارد؟ 357
- 5- اعجاز قرآن از نظر ایجاز و اطناب 366
- اقسام ایجاز 377
- سورههای بزرگ و سورههای كوچك 390
- آسانی حفظ سورههای كوتاه 394
- اخبار غیبی، معجزه دیگر قرآن 400
- 6- اعجاز قرآن از نظر جدل و استدلال 404
- الف- استدلال از راه تعریف 406
- منابع استدلال 406
- ب- استدلال از راه تجزیه 409
- ج- استدلال از راه ذكر خاص بعد از عام 411
- د- استدلال از راه علت و معلول 412
- ه- استدلال از راه مقابله (مقایسه) 415
- و- استدلال از راه تشبیه و مثل 418
- شیوه جدل در قرآن 425
- روش استدلال و جدل در قرآن 428
- روش استدلال قرآن 432
- قیاس خلف 436
- سیر و تقسیم 438
- تمثیل 441
- بخش سوم علوم قرآن 458
- علم توحید و نبوّت 459
- اشاره 468
- معجزات پیامبران (ع) 468
- معجزات موسی (ع) 473
- معجزات سلیمان (ع) 476
- معجزات عیسی (ع) 480
- درسی از معجزات سلیمان (ع) 480
- جهان دیگر و دوباره زنده شدن 486
- اشاره 486
- روز قیامت 490
- میزان (ترازوی اعمال) و حساب 494
- بهشت و دوزخ 496
- معاد جسمانی 501
- علم حلال و حرام 502
- عدالت 505
- اشاره 505
- عدالت در روابط بین المللی 508
- احكام فقهی در قرآن 510
- الف: عبادات 510
- ب- كفّارات 513
- ج- احكام خانواده 517
- طلاق و انواع آن 530
- طلاق خلع 532
- طلاق تا سه بار جایز است 533
- عدّه 535
- دو نكته قابل توجه: 537
- گستردگی خانواده در اسلام 538
- میراث 541
- نكتههای قابل توجّه در تقسیم عادلانه قرآن 543
- د- كیفرهای اجتماعی 549
- تجاوز به نسل 558
- كیفر برده زناكار 560
- حدّ قذف 561
- لعان 564
- شراب 566
- بغی (شورش) 570
- ه- داد و ستدهای مالی 573
- ربا 576
- رواج ربا در عصر حاضر 584
- و- روابط بین المللی در قرآن 587
- روابط در هنگام جنگ و صلح 602
- جهان شناسی و انسان شناسی 606
- انسان در قرآن 612
- نفس و روان انسان در قرآن 617
- قصّه یوسف در سوره یوسف 622
- جامعه مصر در دوران یوسف (ع) 633
- بخش چهارم تفسیر قرآن 646
- روشهای تفسیر 654
- اشاره 654
- تابعین و «اسرائیلیات» (مطالب نقل شده از یهودیان و منابع یهودی) 661
- تفسیر به رأی 663
- ظاهر و باطن 670
- ترجمه قرآن 673
- بخش پنجم خواندن قرآن با «غنا» 683
- [بررسی آیات] 684
- بررسی روایات 688
- فرق بین تغنی و غنا 691
درسی از معجزات سلیمان (ع)
درباره معجزات سلیمان (ع) سخن به درازا كشید و این بخاطر آن بود كه در زمان آن حضرت فلسفه «ایونی» بر آسیای صغیر حكمفرما بود و همین سبب پیدایش فلسفه «یونان» شده بود و چون فلسفه «ایونی» بر آن بود كه جهان بر اساس قانون علیّت است و معلول همیشه از علّت بوجود میآید و از آن جدا نمی شود، لذا تمام معجزات سلیمان (ع) بر اساس خرق عادت و نقص علّت و معلول بود، تا ثابت كند كه تمام هستی مبتنی بر اراده و اختیار پروردگار است و جز آنچه او میخواهد انجام نمی دهد و چیزی بدون اراده ثابت و همیشگی او پدید نمی آید، بنابراین سلیمان (ع) بر این امر همّت گماشت و خداوند امور خارق العادهای را، چون تسخیر باد و جنّ و آشنایی با زبان پرندگان و مورچهها و آوردن تخت بلقیس در یك چشم بهم زدن، به دست او جاری كرد و تمام اینها برای ابطال این نظریه بود كه پیدایش مخلوقات از سوی پروردگار، مانند به وجود آمدن معلول از علّت است.
معجزات عیسی (ع)
حیات و بعثت عیسی (ع) در دوره «ایونی» بود، و در بین بنی اسرائیل به عكس آنچه برخی پنداشتهاند، علم پزشكی رواج نداشت، بلكه چنان كه مورّخان فلسفه از جمله «رنان» فیلسوف مسیحی گفتهاند: بنی اسرائیل نادانترین مردم نسبت به علوم پزشكی بودند.
تحقیقا معجزات عیسی (ع) برای ردّ نظریه «ایونیها» بود كه معتقد بودند پدیدههای خلقت همان گونه كه معلول از علّت خویش سرچشمه میگیرد، از خالق خویش نشأت گرفتهاند.
ولادت آن حضرت، ردّ آشكاری بر نظریه آنان بود، زیرا به طور طبیعی در زندگی حیوانات و از جمله انسان، فرزند از طریق پدر و مادر به دنیا میآمد، كه با تلقیح بذر [نطفه] پدر- و به تعبیر بعضی جرثومه [اسپرماتوزوئید] و به تعبیر قرآن منی- در رحم مادر، فرزند به وجود میآید، عیسی (ع) بدون پدر