معجزه بزرگ: پژوهشی در علوم قرآنی صفحه 501

لِلَّذِینَ أَحْسَنُوا الْحُسْنی وَ زِیادَةٌ «برای نیكوكاران، پاداش نیكو و زیادی است.» 72

قرآن كریم عقاید اسلامی را كه هیچ مسلمانی نمی‌تواند آن را انكار كند، و هر كه انكار كند به قول شافعی باید او را توبه داد- بیان كرده است.

و تمام عقاید اسلامی بر پایه ایمان به یكتایی خدا و عدل او و این كه او فاعل با اراده و اختیار است. و هر كه عمل نیك انجام دهد، او را پاداش نیكو خواهد داد و هر كه بدی و فساد كند. عذابش نماید، استوار است.

و بر اساس همین عقاید است كه پیامبران همراه با معجزات و امور خارق العاده، مبعوث شده‌اند، و عدل الهی ایجاب می‌كرده است كه قیامت و حساب و ثواب و عقاب در كار باشد، و هر فردی در گرو كردار خویش باشد.

معاد جسمانی‌

در گذشته، برخی از نویسندگان فیلسوف نما به مذاقشان خوش می‌آمد كه بگویند: قیامت و بهشت و جهنّم و حساب و عقاب و ثواب، اموری روحانی و معنوی هستند نه جسمانی و مادّی، و این اعتقاد ناشی از ضعف ایمان آنان به عالم غیب بوده است، این پندار و گفتار باطلی است، زیرا اگر معاد روحانی باشد پس چرا مشركان از این درشگفت بودند و می‌پرسیدند كه چگونه پس از این كه تبدیل به خاك شدند، برانگیخته می‌شوند؟ بازگشت روح كه چنین تعجّب و انكاری به دنبال ندارد، زیرا در آن صورت دیگر نیازی به بازگشت جسم- كه تبدیل به خاك شده است- نخواهد بود و پاسخ آنان آسان بود كه: «بدنهای شما باز نمی‌گردد، بلكه ارواح شما باز می‌گردد.» (و دیگر آیات بسیاری در رفع استبعاد معاد جسمانی نمی‌آمد.)

چون از صریح قرآن استفاده می‌شود كه معاد جسمانی است، پس قطعا روح و جسم هر دو، پاداش و كیفر داده خواهند شده و نتیجه منطقی این است كه نعمت و پاداش كسانی كه از گورها برخاسته‌اند، مربوط به تن و روح آنها باشد و طبعا نعمتهای تن و جسم، مادّی خواهد بود، از اینرو باید به این كه نعمتهای