- تقریظ استاد واعظ زاده خراسانی 1
- مقدّمه مترجم 4
- علوم قرآنی 4
- مقدمه مؤلف 7
- مباحث كتاب 9
- بزرگترین معجزه 13
- معجزه قرآن 19
- معجزه جاودانه 20
- بخش اوّل نزول قرآن 25
- فلسفه نزول تدریجی آن 28
- مكی و مدنی 30
- كتابت قرآن و گردآوری آن 33
- اشاره 33
- جمع آوری قرآن پس از پیامبر (ص) 36
- جمع آوری قرآن در عهد عثمان یا «احرف سبع» 42
- سوزاندن مصاحف توسط عثمان 51
- ترتیب آیات و سوره‌ها 53
- قراءتهای مختلف قرآن 56
- راویان قراءتها 59
- اقسام قراءت 62
- فایده تعدّد قراءتها 64
- بخش دوّم اعجاز قرآن 70
- اشاره 71
- اوضاع و احوال اعراب در برخورد با پیامبران (ع) 71
- برخورد اعراب با قرآن 76
- اشاره 84
- رمز معجزه بودن قرآن 84
- نظریه «صرفه» 87
- وجوه اعجاز قرآن 99
- اشاره 99
- اعجاز قرآن از نظر بلاغت 106
- انواع اعجاز در بلاغت 108
- 1- اعجاز از نظر الفاظ و حروف 110
- نگاهی به الفاظ قرآن 118
- ظهور بلاغت كلمات به هنگام تركیب و جمله بندی 138
- 2- اعجاز اسلوب قرآن 139
- هماهنگی در الفاظ و معانی 142
- اسلوب سخن قرآن درباره طمع و بخل و سپس پشیمانی 150
- اسلوب سخن قرآن درباره نفس فرعونی 162
- بلاغت فوق العاده قرآن در هماهنگی كلمات 172
- تناسب و هماهنگی 175
- 3- اعجاز قرآن از نظر تصریف بیان (گوناگونی سخن) 176
- تكرار در قرآن 182
- اسلوب داستانهای قرآن 185
- داستان ابراهیم (ع) 186
- داستان موسی (ع) 196
- تأثیر دعوت موسی در میان مردم 207
- خروج موسی با بنی اسرائیل از مصر 210
- موسی (ع) با بنی اسرائیل 215
- بنی اسرائیل و سرزمین مقدّس (بیت المقدّس) 220
- قصص قرآن، تنوّعی در بیان 222
- تنوّع سخن در قصّههای قرآن 225
- ترغیب به داد و ستد نیكو و پسندیده در قصههای قرآن 231
- معیار عدالت در داوری 234
- بیان پارهای از احكام در قالب داستان 236
- اسلوب داستانهای قرآن 241
- ترسیم واقعی داستان اصحاب كهف 253
- تنوّع سخن و گوناگونی تعبیرات قرآن 259
- استفهام و نفی 259
- حقیقت در قرآن 285
- حقیقت و تشبیه و استعاره 285
- تشبیه در قرآن 294
- استعاره در قرآن 313
- مجاز و كنایه در قرآن 324
- برخی از كنایههای قرآن 331
- 4- اعجاز قرآن از نظر نظم و فواصل 339
- تناسب و هماهنگی 348
- فواصل 353
- آیا در قرآن سجع وجود دارد؟ 357
- 5- اعجاز قرآن از نظر ایجاز و اطناب 366
- اقسام ایجاز 377
- سوره‌های بزرگ و سوره‌های كوچك 390
- آسانی حفظ سوره‌های كوتاه 394
- اخبار غیبی، معجزه دیگر قرآن 400
- 6- اعجاز قرآن از نظر جدل و استدلال 404
- الف- استدلال از راه تعریف 406
- منابع استدلال 406
- ب- استدلال از راه تجزیه 409
- ج- استدلال از راه ذكر خاص بعد از عام 411
- د- استدلال از راه علت و معلول 412
- ه- استدلال از راه مقابله (مقایسه) 415
- و- استدلال از راه تشبیه و مثل 418
- شیوه جدل در قرآن 425
- روش استدلال و جدل در قرآن 428
- روش استدلال قرآن 432
- قیاس خلف 436
- سیر و تقسیم 438
- تمثیل 441
- بخش سوم علوم قرآن 458
- علم توحید و نبوّت 459
- اشاره 468
- معجزات پیامبران (ع) 468
- معجزات موسی (ع) 473
- معجزات سلیمان (ع) 476
- معجزات عیسی (ع) 480
- درسی از معجزات سلیمان (ع) 480
- اشاره 486
- جهان دیگر و دوباره زنده شدن 486
- روز قیامت 490
- میزان (ترازوی اعمال) و حساب 494
- بهشت و دوزخ 496
- معاد جسمانی 501
- علم حلال و حرام 502
- عدالت 505
- اشاره 505
- عدالت در روابط بین المللی 508
- احكام فقهی در قرآن 510
- الف: عبادات 510
- ب- كفّارات 513
- ج- احكام خانواده 517
- طلاق و انواع آن 530
- طلاق خلع 532
- طلاق تا سه بار جایز است 533
- عدّه 535
- دو نكته قابل توجه: 537
- گستردگی خانواده در اسلام 538
- میراث 541
- نكتههای قابل توجّه در تقسیم عادلانه قرآن 543
- د- كیفرهای اجتماعی 549
- تجاوز به نسل 558
- كیفر برده زناكار 560
- حدّ قذف 561
- لعان 564
- شراب 566
- بغی (شورش) 570
- ه- داد و ستدهای مالی 573
- ربا 576
- رواج ربا در عصر حاضر 584
- و- روابط بین المللی در قرآن 587
- روابط در هنگام جنگ و صلح 602
- جهان شناسی و انسان شناسی 606
- انسان در قرآن 612
- نفس و روان انسان در قرآن 617
- قصّه یوسف در سوره یوسف 622
- جامعه مصر در دوران یوسف (ع) 633
- بخش چهارم تفسیر قرآن 646
- روشهای تفسیر 654
- اشاره 654
- تابعین و «اسرائیلیات» (مطالب نقل شده از یهودیان و منابع یهودی) 661
- تفسیر به رأی 663
- ظاهر و باطن 670
- ترجمه قرآن 673
- بخش پنجم خواندن قرآن با «غنا» 683
- [بررسی آیات] 684
- بررسی روایات 688
- فرق بین تغنی و غنا 691
و چند سوره قبل از آن دو نازل شده است؟ «ربیعه» در پاسخ گفت: بلی آن دو بر سوره‌های دیگر مقدم شده‌اند، و این ترتیب به دستور فردی است كه آگاهی به ترتیب و تألیف قرآن دارد [یعنی رسول اللّه (ص)]، و اصحاب نیز همان ترتیب را پیروی كردند» «ابن مسعود» می‌گوید: «هر كس از شما می‌خواهد الگو و اسوه‌ای برای خود برگزیند، اصحاب رسول اللّه (ص) را الگو و امام قرار دهد، چه این كه دارای نیكوترین دلها، و عمیق‌ترین دانش، و كمترین تكلّف، و مستقیم‌ترین راه، و بهترین حال می‌باشند؛ خداوند آنان را برای مصاحبت با پیامبرش و اقامه دینش برگزید، و آنان به راه راست هدایت شده‌اند».
«امام مالك» می گوید: قرآن به همان ترتیبی كه صحابه از رسول خدا (ص) شنیده بودند، گرد آوری شد.
«ابو بكر انباری»- بنا به نقل قرطبی- خاطر نشان ساخته است كه:
«قرآن یك باره به آسمان دنیا فرستاده شد، و سپس به تدریج در طول بیست سال بر پیامبر (ص) نازل شد، بدین گونه كه: سوره یا آیه در مقام پاسخ به سؤال افراد نازل می‌شد، و جبرئیل پیامبر (ص) را به محل دقیق آن واقف می‌كرد. پس نظم و ترتیب سوره‌ها مانند نظم و ترتیب آیات و حروف می‌باشد، و همه آنها از ناحیه رسول (ص) و به دستور خداوند است، بنابر این هر كس سوره‌ای را مقدّم یا مؤخر بدارد مانند كسی است كه نظم آیات را به هم زده و در حروف و كلمات تغییر ایجاد كرده است، و خرده‌ای بر اهل حق نیست كه «بقره» را بر «انعام» مقدم می‌دارند. با اینكه «انعام» زودتر نازل شده است، زیرا آنان این ترتیب را از رسول اللّه (ص) گرفته‌اند، آن حضرت می فرمود: این سوره را در فلان محلّ از قرآن قرار دهید، و در واقع جبرئیل او را به محلّ آیات راهنمایی می‌كرد».
از این روایات متعدد و یكدست كه همگی آنان دلالت بر توقیفی بودن ترتیب سوره‌ها دارند، معلوم می‌شود كه مصحف امام مطابق آخرین عرضه قرآن كریم است، كه هیچ گونه باطلی در آن راه ندارد.
امّا با روایاتی كه در مورد مصحف «ابّی» و مصحف «علی بن ابی