معجزه بزرگ: پژوهشی در علوم قرآنی صفحه 87

همچنین در آن قصّه مریم (ع) و داستان تربیت او و نزاع در كفالت و نگهبانی او، و تعیین آن به وسیله قرعه با تیرها آمده است، چنان كه می‌فرماید:

وَ ما كُنْتَ لَدَیْهِمْ إِذْ یُلْقُونَ أَقْلامَهُمْ أَیُّهُمْ یَكْفُلُ مَرْیَمَ وَ ما كُنْتَ لَدَیْهِمْ إِذْ یَخْتَصِمُونَ «... تو نزد آنان نبودی زمانی كه قرعه برای نگهبانی و كفالت مریم می‌زدند، و بر سر این كار، به مخاصمه می‌پرداختند» 13.

آنان این مطلب را در قرآن می‌خواندند و می‌شنیدند، و ناتوانی آنان از هماوردی از ناحیه خود قرآن بود، نه به خاطر امور دیگری خارج از آن.

نظریه «صرفه»

دانستیم كه اعراب از این كه بتوانند چیزی مثل قرآن بیاورند، عاجز بودند، و علت این امر شیرینی الفاظ و جذابیت معانی و تركیب و عمق محتوی قرآن است به طوری كه هرگاه خواننده به عمق آن نظر كند خواهد فهمید كه بشر از دستیابی به آن عاجز است و هر زمان كه به ظاهر و شاخه‌های آن توجّه كند، میوه شیرین و تازه در آن خواهد دید.

این موضوع واضح است، امّا گاهی فلسفه‌ای كه بر افكار مردم چیره شده و از نتیجه مطلوبی برخوردار نیست سبب می‌شود كه برخی به آنچه كه در ابتدا به نظرشان می‌رسد گرایش پیدا كنند، خواه مطابق با حقیقت و ایمان باشد یا نباشد، و چه بسا فیلسوف نماها به اندیشه‌ای گرایش پیدا می‌كنند نه به خاطر اصالت و واقعیت داشتن آن بلكه به خاطر بیگانگی و غیر مشهور بودن آن و نه از آن جهت كه باید حق ثابت شود و باطل نابود.

بلكه به جهت پیروی از هوای نفس كه در نتیجه بین آنچه كه مطابق با شرع و ایمان است با غیر آن فرق نمی‌گذارند.

و از بین علمای مسلمان برخی از فیلسوف نماها به گفته‌های «برهماییان» 14 در كتاب «الفیدا» دست پیدا كردند، این كتاب دارای مجموعه اشعاری است كه به گمان آنان در گفتار مردم نظیر آن یافت نمی‌شود، و علمای بزرگ آنان می‌گویند بشر نمی‌تواند مثل آن را بیاورد، زیرا «برهما»