- تقریظ استاد عالی قدر دانشمند معظم دکتر احمد مهدوی دامغانی دامت برکاته 1
- پیش گفتار 8
- فصل اول:تامّلی کوتاه در شخصیّت امیرالمومنین علی(ع) 12
- اشاره 12
- مقام امیرالمومنین(ع) در آیات قرآن 17
- شخصیّت امیرالمومنین (ع)در کلام پیامبر(ص) 19
- حدیث غدیر 20
- امام مبین 22
- جایگاه امیرالمومنین(ع) در کلام خود آن حضرت 24
- امیرالمومنین(ع) از دیدگاه اهل سنّت 28
- اشاره 31
- اشاره 32
- وصیت در لغت و اصطلاح 32
- 1- اهمیت وصیت در مسایل مالی از دیدگاه قرآن و نگاه روایات 33
- اشاره 33
- آثار وصیت 34
- 2- وصیت در مسایل اخلاقی از لسان قرآن و عترت: 35
- اشاره 39
- وصیت امیرالمومنین(ع) در کتب احادیث 40
- مخاطبان امیرالمومنین به هنگام وصیت 42
- اشاره 44
- سخنی با قصاص کنندگان 45
- مساله ی ولایت بعد از امیرالمومنین(ع) 45
- جایگاه قتل نفس در اسلام 47
- حکم قتل نفس در احکام اسلام 48
- حقوق بازماندگان مقتول در احکام اسلامی 48
- متن کامل وصیت به همراه ترجمه 51
- آغاز وصیت 53
- اشاره 59
- ذکر و یاد خداوند در کلام امیرالمومنین(ع) 60
- اهمیّت نام خداوند در آغاز کارها 62
- اقرار به شهادتین در ابتدای وصیت 64
- اشاره 70
- قسم اول: پدر مهربان امّت 71
- اشاره 71
- اشاره 72
- قسم دوم: تبین اصول اخلاقی 72
- اهمیّت و آثار تقوا در بعضی از آیات قرآن 75
- اشاره 75
- حقیقت تقوا 75
- 2.معیّت خداوند با متّقین 76
- 4.پرهیزکاری تنها راه نجات 77
- 6.آسان شدن کارها در سایه ی تقوا 78
- 7.تقوا عامل زدودن گناهان و اصلاح درکارها 78
- 9.تقوا معیار سنجش انسان ها 79
- 8.تقوا عامل پذیرش اعمال 79
- 10.بهشت در انتظار متّقین 80
- اهمیّت تقوا در کلام اهل بیت عصمت و طهارت(ع) 80
- راه های کسب تقوا 86
- محاسبه ی نفس 87
- فراز دوم: پایانی سبز در زیر لوای اسلام در کلام امیر کلام(ع) 88
- اشاره 91
- راه دست یابی به حسن عاقبت و مرگ سلیم 91
- 1. زبیر بن عوام 96
- 2. طلحه 98
- اشاره 103
- اشاره 104
- اتّحاد در کلام امیرالمومنین(ع) 104
- اهمیّت اتّحاد از دیدگاه قرآن کریم 105
- اشاره 105
- الف: اتّحاد در فرهنگ دین و کیفیّت آن 105
- مروری کوتاه در تاریخ 109
- سیره ی امیرالمومنین(ع) در تحکیم اتحاد 112
- اهمیت اصلاح ذات البین در قرآن کریم 113
- اشاره 113
- ب: لزوم اصلاح ذات البین 113
- اهمیّت اصلاح ذات البین در کلام معصومین(ع) 117
- تفرقه افکنی علامت بدترین مردم 118
- پیام های جاودان در برداشت از کلام مولای متقیان(ع) 120
- اشاره 122
- اشاره 123
- اهمیّت صله رحم در اسلام 123
- 1- اهمیّت صله ی ارحام در بعضی از آیات قرآن 124
- 2- اهمیّت صله ی ارحام در برخی از روایات 125
- الف: آیات 127
- مذمّت قاطع رحم در فرهنگ اسلام 127
- 1. آسانی در حساب 128
- آثار نیک دنیوی و اُخروی صله ی رحم 128
- 2. عمر طولانی 130
- 4. زیادی رزق 131
- 5. آبادانی شهرها 131
- 3. اخلاق شایسته 131
- 1. کوتاهی عمر 132
- آثار سوء دنیوی و اُخروی قطع رحم 132
- اشاره 132
- 2. مانع استجابت دعا 132
- والدین مصداق مهم صله ی رحم 133
- 4. محرومیّت از بوی خوش بهشت 133
- احترام به والدین در بعضی از آیات قرآن 134
- احترام به والدین درروایات خاندان وحی 137
- 1. موجب نزول رحمت آسمانی 138
- اشاره 138
- آثار دنیوی و اُخروی احترام به والدین 138
- 2. سبب بهره مندی از سایه ی عرش الهی 139
- 3. یکی از اوصاف شیعیان 139
- پیام های جاودان در برداشت از کلام مولای متقیان(ع) 140
- اشاره 141
- تکریم یتیم از دیدگاه دین 142
- لفظ یتیم در لغت و در اصطلاح 143
- منزلت ایتام در قرآن کریم 144
- پیشینه ی تکریم ایتام در ادیان آسمانی 144
- جایگاه احترام و تکریم ایتام در شماری از روایات عترت طاهرین(ع) 145
- 1. حفظ و سرپرستی ایتام 147
- اشاره 147
- پیش گیری حکیمانه ی دین اسلام از عواقبی تلخ 147
- 2.کیفیت رفتارایتام 148
- پیام های جاودان در برداشت از کلام مولای متقیان(ع) 149
- اشاره 152
- مقدمه 153
- عظمت قرآن از کلام قرآن 155
- اهمیّت توجه به قرآن کریم در کلام معصومین(ع) 157
- نقش قرآن در زندگی انسان 161
- آثار اعجاز آمیز قرآن در روح و روان انسان 161
- پیام های جاودان در برداشت از کلام مولای متقیان(ع) 163
- اشاره 166
- جایگاه همسایه در اسلام 167
- آثار و عظمت تکریم همسایگان 168
- جایگاه همسایه در قرآن کریم 168
- اهمیّت همسایه در بعضی از روایات 170
- حدود همسایگی 170
- اشاره 170
- دعا نمودن در حق همسایگان 172
- اقسام همسایگان 174
- پیام های جاودان در برداشت از کلام مولای متقیان(ع) 178
- اشاره 179
- مقدمه 180
- 1- عظمت حج 182
- عظمت حج وکعبه ی معظّمه در کلام وحی 182
- 2- عظمت کعبه معظّمه و بیت الله الحرام 183
- 3- پیامبران الهی خادمان کعبه 184
- 4- حرمت کعبه ی معظّمه 185
- 5- اولین و مهم ترین مکان عبادت 186
- 6- کعبه ی معظّمه محور هدایت 186
- حج وعظمت کعبه در کلام عترت(ع) 187
- اشاره 187
- الف: مُهر کفر بر پیشانی تارک حج 187
- ب: حج از ارکان مهم اسلام 188
- ج: حج و توصیف کعبه در کلام امیرالمومنین(ع) 190
- الف: مغفرت و آمرزش گناهان 192
- آثار و برکات حج 192
- محل نزول برکات 194
- عظمت حج در ادعیه ی ماه مبارک رمضان 195
- پیام های جاودان در برداشت از کلام مولای متقیان(ع) 197
- اشاره 200
- اهمیّت نماز 201
- تاکید بر نماز در بعضی از آیات قرآن 202
- نماز در سیره و بعضی از کلمات معصومین(ع) 203
- نمازبرای تعظیم پروردگار 205
- اهمیت نماز اول وقت 207
- اشاره 208
- برخی از آثار نماز در کلام عترت(ع) 208
- مهم ترین آثار 208
- نماز عامل کبرزدایی 210
- آثار ترک و سبک شمردن نماز 211
- کفر تارک الصلاه 212
- محرومیت از شفاعت 213
- پیام های جاودان در برداشت از کلام مولای متقیان(ع) 214
- اشاره 217
- اهمیت زکات در اسلام 218
- واژه ی «زکات» در لغت و اصطلاح 219
- علت وجوب زکات در احکام اسلام 220
- جایگاه زکات در کلام وحی 222
- زکات در آیینه ی احادیث 223
- 1- فرو نشاندن غضب پروردگار 227
- آثار و برکات پرداخت زکات 227
- 2 - افزایش مال 228
- 3 - زیادی روزی 229
- نتیجه ی ترک زکات 230
- اشاره 236
- واژه ی «رمضان» در لغت 237
- واژه ی «برکت» و «مبارک» در لسان وحی 238
- معرفت مقام و عظمت ماه مبارک رمضان 240
- جایگاه و عظمت ماه صیام در کلام رسول الله (ص) 241
- حکمت وجوب روزه در قرآن کریم 243
- حکمت وجوب روزه از لسان کوثر قرآن فاطمه ی زهرا(س) 244
- اشاره 245
- الف: وجود مبارک پیامبر عظیم الشان اسلام(ص) و اجر مجاهدین مخلص 245
- آثار مادی و معنوی صوم 245
- اشاره 251
- اهمیّت و جایگاه فقرا و مساکین در فرهنگ اسلامی 252
- اهمیّت کمک به نیازمندان در برخی از آیات قرآن کریم 253
- تفاوت میان فقیر و مسکین 253
- کیفیت انفاق از نگاه قرآن 256
- آثار انفاق در برخی از آیات الهیّه ی قرآن کریم 256
- آثار انفاق در برخی از احادیث 258
- هدف از انفاق به فقرا و مساکین در فرهنگ اسلام 261
- پیام های جاودان در برداشت از کلام مولای متقیان(ع) 263
- انفاق کنندگان نمونه 263
- اشاره 268
- اهمیّت جهاد از منظر دین مبین اسلام 269
- اهمیت جهاد در کلام عترت طاهرین(ع) 271
- الف: جهاد ابتدایی 273
- اشاره 273
- اقسام جهاد 273
- ب: جهاد دفاعی 274
- ج: جهاد با نفس 275
- جهاد اکبر 276
- فضیلت مجاهد از منظر قرآن و عترت(ع) 278
- پیام های جاودان در برداشت از کلام مولای متقیان(ع) 279
- اشاره 283
- مقدمه 284
- اشاره 286
- اهل بیت عصمت و طهارت(ع) در قرآن مجید 286
- 1. آیات سوره ی انسان 287
- 2- آیه ی مبارکه تطهیر 290
- شان نزول 302
- 4- آیه ی مبارکه ی مودّت 302
- اشاره 302
- ذوی القربی 304
- نگاهی به دو روایت 306
- الف: حدیث شریف ثقلین 306
- ب: حدیث شریف سفینه 308
- پیام های جاودان در برداشت از کلام مولای متقیان(ع) 309
- اشاره 314
- بدعت در لغت و اصطلاح 316
- بدعت در برخی روایات 318
- ظهور بدعت در جامعه ی اسلامی 319
- بدعت و آثار سوء آن 321
- بدعت عامل پایمال شدن سنت ها 322
- واژه ی صحابه در لغت و اصطلاح 322
- جامعه در زمان پیامبر(ع) 324
- مقصود از صحابه در کلام پیامبر اکرم(ص) وامیرالمومنین(ع) 329
- اشاره 332
- مقدمه 333
- اشاره 334
- جایگاه و اهمیّت زنان در قرآن کریم 334
- 2 - آفرینش روح در بعضی از آیات 335
- ابعاد معنوی زن 338
- جایگاه زن در احادیث 340
- پیام های جاودان در برداشت از کلام مولای متقیان(ع) 342
- اشاره 344
- تکلّم از ویژگی های انسان 345
- الف: دستور الهی 349
- اهمیّت امر به معروف و نهی از منکر 349
- اشاره 349
- ب: از ویژگی های رسول اکرم6 350
- جایگاه امر به معروف و نهی از منکر 352
- اهمیّت امر به معروف و نهی از منکر در روایات 353
- اشاره 355
- مراتب امر به معروف و نهی از منکر 355
- مرتبه ی اول آغاز از خویشتن 356
- مرتبه ی سوم خویشاوندان 357
- مرتبه ی دوم خانواده 357
- مذمت ترک امر به معروف و نهی از منکر 358
- مرتبه ی چهارم عموم مردم 358
- 1- وظیفه ی همگانی 359
- اشاره 359
- پیام های جاودان در برداشت از کلام مولای متقیان(ع) 359
- اشاره 360
- رابطه ی میان ترک امر به معروف و نهی از منکر و تسلط اشرار 360
- 2 - انذار حضرت در ترک آن 360
- 3 - سِرّ عدم استجابت دعا 360
- اشاره 363
- مقدمه 364
- واژه شناسی 366
- اهمیّت تعاون در بعضی از آیات قرآن کریم 369
- نهی از تکبر و فخر فروشی 371
- تعاون یک ضرورت اجتماعی 372
- اشاره 374
- تعاون و همکاری در روایات عترت طاهرین(ع) 374
- 1.حیات پرخیر 374
- 2.حق واجب 374
- 3.آداب اجتماعی 375
- 4.امنیّت در آخرت 375
- 5.خیانت کار به خدا و رسول او 376
- آثار قهر و آشتی در آیینه ی روایات 377
- پیام های جاودان در برداشت از کلام مولای متقیان(ع) 378
- پایانی رستگارانه 380
1- نهج البلاغه حکمت 254.
2- غرر الحکم حدیث 7526، عیون الحکم و المواعظ ص 200.
3- نهج البلاغه ضمن خطبه ی 183
قدم ها را به کار گیرید و اموال خود را انفاق کنید.
با توجه به آیات و روایاتی که در باره ی اهمیت و آثار انفاق در راه خدا بیان شد، آن آثار را می توان به سه دسته ی فردی، اجتماعی و اخروی تقسیم نمود:
1- آثار فردی؛ انفاق کننده علاوه بر این که گره از کار دیگران می گشاید، اسباب رفاه و آسایش، و آسان شدن مشکلات، و هم چنین زمینه ی استجابت دعا، رفع بلاها و گرفتاری ها، و افزایش ثروت و تندرستی و طول عمر را برای خویش فراهم می کند.
2- آثار اجتماعی؛ با انفاق کردن، فقر و تنگ دستی و بسیاری از معضلاتی که به سبب کمبود های مادی و اختلافات طبقاتی دامنگیر جامعه می شود، پیش گیری می نماید، و از سوی دیگر موجب افزایش دوستی، همدلی و برادری می گردد.
3 - از آثار اخروی آن نیز آسانی حساب رسی، سپر آتش، محو گناهان و موجب رستگاری می شود.
هدف از انفاق به فقرا و مساکین در فرهنگ اسلام
ممکن است زندگی انسان ها بر اثر حوادث طبیعی مانند زلزله و رعد و برق و طوفان و سیل، و یا حوادث دیگر دچار نابسامانی شده، و ادامه ی زندگی به نحو مطلوب میسّر نباشد، و فقر و تهی دستی دامن گیر آن گردد، وجدان بیدار انسانی این گونه اقتضا دارد که در چنین شرایطی به یاری درماندگان و آسیب دیدگان بشتابد، و در رفع کمبودها و نیازمندی های آن ها اقدام کند که انجام این مسئولیت خطیر در قالب انفاق تحقق می پذیرد.
ممکن است برای کسی این چنین تداعی کند که چرا خداوند متعال خود اقدام به چنین کاری نمی کند، از بندگان می خواهد که برای رفع نیاز آن ها