- مقدمه استاد انصاری بویراحمدی 1
- اشاره 1
- معاویه از دیدگاه قرآن 1
- معاویه از دیدگاه پیامبر اسلام(ص) 2
- شجره نامه و نَسَب خانوادگی معاویه 3
- پیشگفتار 6
- فصل اول:مباحث مقدماتی 8
- اشاره 8
- درآمد 9
- اشاره 15
- 1- نیاکان 15
- تبار شناسی معاویه 15
- 2- انتساب معاویه به چهار نفر 17
- 3- شخصیت نسبی معاویه از نظر حضرت علی(ع) 21
- 4- جنایات هند، مادر معاویه 23
- اشاره 23
- 1-جنایات هند،مادرمعاویه 24
- 2- دستور نبش قبر 25
- خیانت های ابوسفیان 28
- اشاره 28
- 1- ابوسفیان در جنگ بدر 29
- 2- ابوسفیان در جنگ اُحد 31
- 3- آمدن ابوسفیان به مدینه 32
- 4- اسلام ابوسفیان 33
- اسلام معاویه 38
- اشاره 38
- 1- معاویه و نکوهش ابوسفیان برای قبول اسلام 38
- 2- سخن امیرمؤمنان(ع) 40
- اشاره 41
- 3- سخن کفرآمیز معاویه در باره پیامبر(ص) 41
- اشاره 43
- 1- از بین بردن بنی هاشم: 43
- گفتار ابن ابی الحدید در اسلام آوردن معاویه 43
- 2- ساخت حدیث و سیره: 43
- معاویه از زبان پیامبر(ص) 45
- شجره ملعونه در قرآن 47
- 1- عقده های روانی 48
- ویژگی های شخصیتی معاویه 48
- 2- حیله گری و نیرنگ 52
- 3- دنیامداری 53
- 4- بردگی شیطان 56
- عنوان خال المؤمنین 59
- اشاره 59
- نقد و بررسی 60
- 1- ابوجعفر اسکافی معتزلی، متوفی 220 ه- ق: 61
- اشاره 61
- نظر دانشمندان مسلمان 61
- 2- محمد بن عقیل علوی حضرمی: 62
- 3- سید مرتضی معتقد است: 63
- 4- جاحظ می نویسد: 64
- اشاره 65
- کتابت وحی 65
- نقد و بررسی 66
- علامه سید مرتضی عسکری(ع) 67
- نظر دانشمندان اسلامی 67
- قاضی نورالله شوشتری(ع) 68
- مداینی 68
- مرحوم احمدی میانجی 69
- محمود ابوریه 70
- صاحب النصایح الکافیه 71
- جاحظ 73
- فصل دوم:معاویه در دوران خلفا 77
- اشاره 77
- مقدمه 78
- دوران ابوبکر 79
- اشاره 79
- سکوت و همکاری ابوسفیان با دستگاه خلافت 81
- پاداش همکاری ابوسفیان 81
- اشاره 83
- دوران عمر 83
- پایه ریزی حکومت معاویه در زمان عمر 84
- ویژگی های شخصیتی عمر 85
- رفتار عمر با کارگزاران خود 88
- نظارت بر کارگزاران 89
- برخورد متفاوت با معاویه 91
- قرار دادن معاویه در مقابل امیر مؤمنان(ع) 96
- تثبیت سیطره بنی امیه 100
- دوران عثمان 100
- اشاره 100
- حکومت شبه مستقل معاویه 103
- عباده بن صامت خزرجی 112
- برخورد معاویه با صحابه 112
- ابوذر در برابر معاویه 117
- قاریان کوفه 123
- نقش معاویه در قتل عثمان 126
- برخورد معاویه با عمرو عاص و نقش او در قتل عثمان 133
- برخورد معاویه با عمروعاص 134
- نکته آخر 135
- نقش طلحه در قتل عثمان 136
- امیر مؤمنان(ع) و عثمان 138
- مظلومیت امیرمؤمنان(ع) 143
- نتیجه گیری 147
- فصل سوم: معاویه در عصر حاکمیت امیرمؤمنان(ع) 149
- اشاره 149
- مقدمه 150
- اشاره 152
- علل بیعت نکردن معاویه با امیرمؤمنان(ع) 152
- 1- علت تاریخی: 152
- اشاره 152
- عبد شمس و هاشم: 153
- حرب و عبدالمطلب: 156
- اشاره 158
- امیر مؤمنان(ع) و معاویه 158
- الف) نامه به عبدالله بن عمر: 160
- ب) نامه ی معاویه به سعد بن وقاص: 161
- ج) نامه ی معاویه به محمد بن مسلمه (فارس انصار): 162
- اشاره 163
- 2- قدرت طلبی معاویه 163
- دشمنی با اسلام 166
- کینه های پنهان از امیر مؤمنان(ع) 167
- اشاره 170
- 1- نقش معاویه در جنگ جمل 170
- نگاهی به جنگ های زمان امیر مؤمنان× و نقش معاویه در آنها 170
- اشاره 170
- منشأ تاریخی جنگ جمل 171
- نقش معاویه در برپایی جنگ جمل 173
- موقعیت استراتژیک کوفه و بصره 179
- 2- نقش معاویه در جنگ صفین 181
- اشاره 181
- سیاست استمهال و اتلاف معاویه 183
- اتهام خیانت به جریر 185
- 3- نقش معاویه در پیدایش خوارج 187
- اشاره 187
- اشاره 188
- عوامل پیروزی معاویه 188
- 1- عامل اجتماعی 189
- 2- عامل روانی و فکری 197
- 4- استخدام عمرو عاص 199
- 3- جذب نخبگان فکری و مذهبی 199
- الف) برداشت سیاست بازان حرفه ای: 206
- الف) سیاست امیر مؤمنان(ع): 207
- ب) برداشت مردان خدا: 207
- ب) سیاست معاویه: 208
- اشاره 208
- فرمان معاویه: 208
- اشاره 211
- یاران جنایت پیشه معاویه 211
- اشاره 211
- 1- عمرو بن عاص 211
- سخن امام دربارۀ عمرو عاص: 214
- 2- مغیرهْ بن شعبهْ 215
- اشاره 215
- آغاز زندگی سیاسی مغیره 216
- خیانت تاریخی 218
- سخن حسن بصری 219
- آغاز زندگی سیاسی زیاد 220
- 3 - زیاد بن ابیه (عبُید) 220
- اشاره 220
- معاویه و زیاد 222
- تسلیم شدن زیاد 225
- 4 - بُسر بن ارطاهْ عامری 229
- اشاره 229
- جنایت تاریخی بُسر 231
- سخن امام(ع) 232
- سرانجام بُسر 233
- رسوایی بُسر 233
- 5- سفیان بن عوف 234
- 6- ضحّاک بن قیس 236
- 7- نعمان بن بشیر 237
- 8- سمرهْ بن جندب 238
- اشاره 239
- پیشگویی های امیر مؤمنان(ع) درباره ی معاویه و بنی امیه 239
- نکته های خطبه امام(ع) 240
- هشدار به کوفیان و خبر از سلطه معاویه 240
- 1- شکم بارگی معاویه 240
- 3- دست نیافتن معاویه به اهداف شومش 242
- 4- مرگ طبیعی معاویه 242
- 2- خبر از شهادت خودش پیش از معاویه 242
- 5- بدعت گذاری معاویه در رواج دشنام به امیر مؤمنان(ع) 243
- 6- خاموش نشدن نام علی(ع) با تبلیغات منفی معاویه 244
- 7- معاویه نمی میرد تا فرمانروای امت شود 245
- 8- معاویه نمی میرد تا آن که صلیب بر گردن آویزد 245
- 9- پیشگویی حضرت(ع) درباره شهادت عمروبن حُمُق خزاعی 246
- 10- آگاهی دادن از تروریست های معاویه 247
- 11- آگاهی امام(ع) از حیله معاویه 247
- 12- پیشگویی امام(ع) درباره حکومت بنی امیه 248
- 13- پیشگویی حضرت(ع) درباره شهادت حُجر بن عدی و یاران او 249
- 15- خبر از ستمگری و فساد بنی امیه 250
- 14- چگونه ای آنگاه که چند عین بر یک عین ظلم کنند؟! 250
- 16- خبر از فتنه های بنی امیه 251
- 18-هشدارازآینده تلخ فرزندان امیه 253
- 17- سرانجام تلخ و دردناک بنی امیه 253
- 19- آینده تاریک بنی امیه 255
- 20- پیشگویی از شهادت امامان(ع) 256
- 21- پیشگویی از آینده سیاه امت به دست بنی امیه 257
- جواب نهایی معاویه به امیر مؤمنان(ع) 258
- نتیجه گیری نهایی 258
- فهرست منابع و مآخذ 266
1- جاسم، سید عزیز، امام علی علیه السلام نماد حکومت حق، ص290.
2- عبدالکریم خطیب، ص287.
3- ابن عبد ربه، احمد بن محمد، العقد الفرید، ج 5، ص55.
درخواست خون عثمان، تنها برای قصاص قاتلان او نبود بلکه برای گرفتن انتقام خون او بود در حالی که قصاص، اجرای فرمان الهی است اما انتقام، اجرای سنت نژادپرستانه جاهلی است و به کار بردن واژه انتقام، برای خونخواهی عثمان، از روزهای آغازین خلافت امام علیه السلام رایج شد.((1))
امام علیه السلام می کوشید تا آرامش حاکم شود و پایه های حکومت قوام یابد، آن وقت حکم قصاص را اجرا کند اما این کار برای قاتلان عثمان خوشایند نبود.
نتیجه گیری
در این فصل زندگی سیاسی معاویه، ریشه ها و زمینه های دست یابی او به قدرت و علت و چگونگی برخورد خلفا با او را بررسی کردیم و گفتیم که اقتدار سیاسی او و رسیدن او به قدرت، ریشه در سقیفه دارد و زمینه ورود باند اموی به مجموعه حکومت اسلامی. در زمان خلیفه اوّل شکل گرفت.
آنگاه به قوام پایه های قدرت معاویه، در دوران عمر اشاره کردیم و اثبات کردیم که خلیفه دوم برخلاف روحیه خشن و سیره سخت سیاسی که نسبت به کارگزارانش داشت، معاویه را رها گذاشته بود تا به دلخواه خود حکومت کند! و در واقع، او را بعد از خود، برای رویارویی با امیر مؤمنان علیه السلام آماده می کرد.
در بخش سوم، به تثبیت حکومت پادشاهی معاویه در زمان عثمان پرداخته و گفتیم که معاویه در این دوران، خود را کاملاً برای دست یابی به حکومت بعد از