- مقدمه استاد انصاری بویراحمدی 1
- اشاره 1
- معاویه از دیدگاه قرآن 1
- معاویه از دیدگاه پیامبر اسلام(ص) 2
- شجره نامه و نَسَب خانوادگی معاویه 3
- پیشگفتار 6
- فصل اول:مباحث مقدماتی 8
- اشاره 8
- درآمد 9
- 1- نیاکان 15
- اشاره 15
- تبار شناسی معاویه 15
- 2- انتساب معاویه به چهار نفر 17
- 3- شخصیت نسبی معاویه از نظر حضرت علی(ع) 21
- اشاره 23
- 4- جنایات هند، مادر معاویه 23
- 1-جنایات هند،مادرمعاویه 24
- 2- دستور نبش قبر 25
- اشاره 28
- خیانت های ابوسفیان 28
- 1- ابوسفیان در جنگ بدر 29
- 2- ابوسفیان در جنگ اُحد 31
- 3- آمدن ابوسفیان به مدینه 32
- 4- اسلام ابوسفیان 33
- اسلام معاویه 38
- اشاره 38
- 1- معاویه و نکوهش ابوسفیان برای قبول اسلام 38
- 2- سخن امیرمؤمنان(ع) 40
- اشاره 41
- 3- سخن کفرآمیز معاویه در باره پیامبر(ص) 41
- اشاره 43
- گفتار ابن ابی الحدید در اسلام آوردن معاویه 43
- 2- ساخت حدیث و سیره: 43
- 1- از بین بردن بنی هاشم: 43
- معاویه از زبان پیامبر(ص) 45
- شجره ملعونه در قرآن 47
- ویژگی های شخصیتی معاویه 48
- 1- عقده های روانی 48
- 2- حیله گری و نیرنگ 52
- 3- دنیامداری 53
- 4- بردگی شیطان 56
- اشاره 59
- عنوان خال المؤمنین 59
- نقد و بررسی 60
- اشاره 61
- 1- ابوجعفر اسکافی معتزلی، متوفی 220 ه- ق: 61
- نظر دانشمندان مسلمان 61
- 2- محمد بن عقیل علوی حضرمی: 62
- 3- سید مرتضی معتقد است: 63
- 4- جاحظ می نویسد: 64
- اشاره 65
- کتابت وحی 65
- نقد و بررسی 66
- علامه سید مرتضی عسکری(ع) 67
- نظر دانشمندان اسلامی 67
- مداینی 68
- قاضی نورالله شوشتری(ع) 68
- مرحوم احمدی میانجی 69
- محمود ابوریه 70
- صاحب النصایح الکافیه 71
- جاحظ 73
- فصل دوم:معاویه در دوران خلفا 77
- اشاره 77
- مقدمه 78
- اشاره 79
- دوران ابوبکر 79
- پاداش همکاری ابوسفیان 81
- سکوت و همکاری ابوسفیان با دستگاه خلافت 81
- دوران عمر 83
- اشاره 83
- پایه ریزی حکومت معاویه در زمان عمر 84
- ویژگی های شخصیتی عمر 85
- رفتار عمر با کارگزاران خود 88
- نظارت بر کارگزاران 89
- برخورد متفاوت با معاویه 91
- قرار دادن معاویه در مقابل امیر مؤمنان(ع) 96
- تثبیت سیطره بنی امیه 100
- دوران عثمان 100
- اشاره 100
- حکومت شبه مستقل معاویه 103
- عباده بن صامت خزرجی 112
- برخورد معاویه با صحابه 112
- ابوذر در برابر معاویه 117
- قاریان کوفه 123
- نقش معاویه در قتل عثمان 126
- برخورد معاویه با عمرو عاص و نقش او در قتل عثمان 133
- برخورد معاویه با عمروعاص 134
- نکته آخر 135
- نقش طلحه در قتل عثمان 136
- امیر مؤمنان(ع) و عثمان 138
- مظلومیت امیرمؤمنان(ع) 143
- نتیجه گیری 147
- فصل سوم: معاویه در عصر حاکمیت امیرمؤمنان(ع) 149
- اشاره 149
- مقدمه 150
- 1- علت تاریخی: 152
- اشاره 152
- علل بیعت نکردن معاویه با امیرمؤمنان(ع) 152
- اشاره 152
- عبد شمس و هاشم: 153
- حرب و عبدالمطلب: 156
- اشاره 158
- امیر مؤمنان(ع) و معاویه 158
- الف) نامه به عبدالله بن عمر: 160
- ب) نامه ی معاویه به سعد بن وقاص: 161
- ج) نامه ی معاویه به محمد بن مسلمه (فارس انصار): 162
- اشاره 163
- 2- قدرت طلبی معاویه 163
- دشمنی با اسلام 166
- کینه های پنهان از امیر مؤمنان(ع) 167
- 1- نقش معاویه در جنگ جمل 170
- نگاهی به جنگ های زمان امیر مؤمنان× و نقش معاویه در آنها 170
- اشاره 170
- اشاره 170
- منشأ تاریخی جنگ جمل 171
- نقش معاویه در برپایی جنگ جمل 173
- موقعیت استراتژیک کوفه و بصره 179
- 2- نقش معاویه در جنگ صفین 181
- اشاره 181
- سیاست استمهال و اتلاف معاویه 183
- اتهام خیانت به جریر 185
- 3- نقش معاویه در پیدایش خوارج 187
- اشاره 187
- عوامل پیروزی معاویه 188
- اشاره 188
- 1- عامل اجتماعی 189
- 2- عامل روانی و فکری 197
- 4- استخدام عمرو عاص 199
- 3- جذب نخبگان فکری و مذهبی 199
- الف) برداشت سیاست بازان حرفه ای: 206
- الف) سیاست امیر مؤمنان(ع): 207
- ب) برداشت مردان خدا: 207
- اشاره 208
- ب) سیاست معاویه: 208
- فرمان معاویه: 208
- اشاره 211
- اشاره 211
- 1- عمرو بن عاص 211
- یاران جنایت پیشه معاویه 211
- سخن امام دربارۀ عمرو عاص: 214
- 2- مغیرهْ بن شعبهْ 215
- اشاره 215
- آغاز زندگی سیاسی مغیره 216
- خیانت تاریخی 218
- سخن حسن بصری 219
- اشاره 220
- 3 - زیاد بن ابیه (عبُید) 220
- آغاز زندگی سیاسی زیاد 220
- معاویه و زیاد 222
- تسلیم شدن زیاد 225
- اشاره 229
- 4 - بُسر بن ارطاهْ عامری 229
- جنایت تاریخی بُسر 231
- سخن امام(ع) 232
- سرانجام بُسر 233
- رسوایی بُسر 233
- 5- سفیان بن عوف 234
- 6- ضحّاک بن قیس 236
- 7- نعمان بن بشیر 237
- 8- سمرهْ بن جندب 238
- پیشگویی های امیر مؤمنان(ع) درباره ی معاویه و بنی امیه 239
- اشاره 239
- هشدار به کوفیان و خبر از سلطه معاویه 240
- نکته های خطبه امام(ع) 240
- 1- شکم بارگی معاویه 240
- 4- مرگ طبیعی معاویه 242
- 2- خبر از شهادت خودش پیش از معاویه 242
- 3- دست نیافتن معاویه به اهداف شومش 242
- 5- بدعت گذاری معاویه در رواج دشنام به امیر مؤمنان(ع) 243
- 6- خاموش نشدن نام علی(ع) با تبلیغات منفی معاویه 244
- 7- معاویه نمی میرد تا فرمانروای امت شود 245
- 8- معاویه نمی میرد تا آن که صلیب بر گردن آویزد 245
- 9- پیشگویی حضرت(ع) درباره شهادت عمروبن حُمُق خزاعی 246
- 11- آگاهی امام(ع) از حیله معاویه 247
- 10- آگاهی دادن از تروریست های معاویه 247
- 12- پیشگویی امام(ع) درباره حکومت بنی امیه 248
- 13- پیشگویی حضرت(ع) درباره شهادت حُجر بن عدی و یاران او 249
- 14- چگونه ای آنگاه که چند عین بر یک عین ظلم کنند؟! 250
- 15- خبر از ستمگری و فساد بنی امیه 250
- 16- خبر از فتنه های بنی امیه 251
- 17- سرانجام تلخ و دردناک بنی امیه 253
- 18-هشدارازآینده تلخ فرزندان امیه 253
- 19- آینده تاریک بنی امیه 255
- 20- پیشگویی از شهادت امامان(ع) 256
- 21- پیشگویی از آینده سیاه امت به دست بنی امیه 257
- جواب نهایی معاویه به امیر مؤمنان(ع) 258
- نتیجه گیری نهایی 258
- فهرست منابع و مآخذ 266
1- ابن عبد ربه، احمد بن محمد، العقد الفرید، ج1، ص 9.
2- تفصیل این مطلب را در فصل اوّل آوردیم.
کینه های پنهان از امیر مؤمنان(ع)
از دلایلی که مانع بیعت معاویه با امام علیه السلام شد، کینه های شخصی معاویه بود که از امیر مؤمنان علیه السلام در دل داشت. از یاد او نمی رود که چند تن از بستگان نزدیک او - برادر، جد و دایی او در جنگ بدر - به دست علی علیه السلام به خاک ذلت افتاده بودند. در واقع معاویه، امیر مؤمنان علیه السلام را در هم کوبندۀ غرور و سروری بنی امیه می دانست و از همین رو، برای او دشوار بود که در برابر امام علیه السلام سر تسلیم فرود آورد.
امام علیه السلام پیش از آغاز جنگ صفین و طی نامه ای، در پاسخ به تهدید نظامی معاویه، نوشت:
«وَ قَدْ دَعَوْتَ إِلَی الْحَرْبِ فَدَعِ النَّاسَ جَانِباً وَ اخْرُجْ إِلَیَّ وَ أَعْفِ الْفَرِیقَیْنِ مِنَ الْقِتَالِ لِتَعْلَمَ أَیُّنَا الْمَرِینُ عَلَی قَلْبِهِ وَ الْمُغَطَّی عَلَی بَصَرِهِ فَأَنَا أَبُو حَسَنٍ قَاتِلُ جَدِّکَ وَ أَخِیکَ وَ خَالِکَ شَدْخاً یَوْمَ بَدْرٍ وَ ذَلِکَ السَّیْفُ مَعِی وَ بِذَلِکَ
الْقَلْبِ أَلْقَی عَدُوِّی مَا اسْتَبْدَلْتُ دِیناً وَ لَا اسْتَحْدَثْتُ نَبِیّاً وَإِنِّی لَعَلَی الْمِنْهَاجِ الَّذِی تَرَکْتُمُوهُ طَائِعِینَ وَ دَخَلْتُمْ فِیهِ مُکْرَهِینَ».((1))
معاویه! مرا به جنگ خوانده ای، اگر راست می گویی، مردم را بگذار و به [تنهایی] جنگ من بیا، و دو لشکر را از کشتار باز دار، تا بدانی بر دل کدام یک از ما پرده ی تاریک کشیده شده و دیده ی چه کسی پوشیده است؟
من ابوالحسن، کشنده جد و دایی و برادر تو، در روز نبرد بدر