- اشاره 1
- مقدمه استاد انصاری بویراحمدی 1
- معاویه از دیدگاه قرآن 1
- معاویه از دیدگاه پیامبر اسلام(ص) 2
- شجره نامه و نَسَب خانوادگی معاویه 3
- پیشگفتار 6
- فصل اول:مباحث مقدماتی 8
- اشاره 8
- درآمد 9
- 1- نیاکان 15
- اشاره 15
- تبار شناسی معاویه 15
- 2- انتساب معاویه به چهار نفر 17
- 3- شخصیت نسبی معاویه از نظر حضرت علی(ع) 21
- اشاره 23
- 4- جنایات هند، مادر معاویه 23
- 1-جنایات هند،مادرمعاویه 24
- 2- دستور نبش قبر 25
- خیانت های ابوسفیان 28
- اشاره 28
- 1- ابوسفیان در جنگ بدر 29
- 2- ابوسفیان در جنگ اُحد 31
- 3- آمدن ابوسفیان به مدینه 32
- 4- اسلام ابوسفیان 33
- اسلام معاویه 38
- اشاره 38
- 1- معاویه و نکوهش ابوسفیان برای قبول اسلام 38
- 2- سخن امیرمؤمنان(ع) 40
- اشاره 41
- 3- سخن کفرآمیز معاویه در باره پیامبر(ص) 41
- 2- ساخت حدیث و سیره: 43
- اشاره 43
- 1- از بین بردن بنی هاشم: 43
- گفتار ابن ابی الحدید در اسلام آوردن معاویه 43
- معاویه از زبان پیامبر(ص) 45
- شجره ملعونه در قرآن 47
- 1- عقده های روانی 48
- ویژگی های شخصیتی معاویه 48
- 2- حیله گری و نیرنگ 52
- 3- دنیامداری 53
- 4- بردگی شیطان 56
- اشاره 59
- عنوان خال المؤمنین 59
- نقد و بررسی 60
- اشاره 61
- 1- ابوجعفر اسکافی معتزلی، متوفی 220 ه- ق: 61
- نظر دانشمندان مسلمان 61
- 2- محمد بن عقیل علوی حضرمی: 62
- 3- سید مرتضی معتقد است: 63
- 4- جاحظ می نویسد: 64
- اشاره 65
- کتابت وحی 65
- نقد و بررسی 66
- علامه سید مرتضی عسکری(ع) 67
- نظر دانشمندان اسلامی 67
- قاضی نورالله شوشتری(ع) 68
- مداینی 68
- مرحوم احمدی میانجی 69
- محمود ابوریه 70
- صاحب النصایح الکافیه 71
- جاحظ 73
- فصل دوم:معاویه در دوران خلفا 77
- اشاره 77
- مقدمه 78
- دوران ابوبکر 79
- اشاره 79
- پاداش همکاری ابوسفیان 81
- سکوت و همکاری ابوسفیان با دستگاه خلافت 81
- دوران عمر 83
- اشاره 83
- پایه ریزی حکومت معاویه در زمان عمر 84
- ویژگی های شخصیتی عمر 85
- رفتار عمر با کارگزاران خود 88
- نظارت بر کارگزاران 89
- برخورد متفاوت با معاویه 91
- قرار دادن معاویه در مقابل امیر مؤمنان(ع) 96
- تثبیت سیطره بنی امیه 100
- دوران عثمان 100
- اشاره 100
- حکومت شبه مستقل معاویه 103
- عباده بن صامت خزرجی 112
- برخورد معاویه با صحابه 112
- ابوذر در برابر معاویه 117
- قاریان کوفه 123
- نقش معاویه در قتل عثمان 126
- برخورد معاویه با عمرو عاص و نقش او در قتل عثمان 133
- برخورد معاویه با عمروعاص 134
- نکته آخر 135
- نقش طلحه در قتل عثمان 136
- امیر مؤمنان(ع) و عثمان 138
- مظلومیت امیرمؤمنان(ع) 143
- نتیجه گیری 147
- فصل سوم: معاویه در عصر حاکمیت امیرمؤمنان(ع) 149
- اشاره 149
- مقدمه 150
- اشاره 152
- 1- علت تاریخی: 152
- اشاره 152
- علل بیعت نکردن معاویه با امیرمؤمنان(ع) 152
- عبد شمس و هاشم: 153
- حرب و عبدالمطلب: 156
- اشاره 158
- امیر مؤمنان(ع) و معاویه 158
- الف) نامه به عبدالله بن عمر: 160
- ب) نامه ی معاویه به سعد بن وقاص: 161
- ج) نامه ی معاویه به محمد بن مسلمه (فارس انصار): 162
- اشاره 163
- 2- قدرت طلبی معاویه 163
- دشمنی با اسلام 166
- کینه های پنهان از امیر مؤمنان(ع) 167
- نگاهی به جنگ های زمان امیر مؤمنان× و نقش معاویه در آنها 170
- اشاره 170
- اشاره 170
- 1- نقش معاویه در جنگ جمل 170
- منشأ تاریخی جنگ جمل 171
- نقش معاویه در برپایی جنگ جمل 173
- موقعیت استراتژیک کوفه و بصره 179
- 2- نقش معاویه در جنگ صفین 181
- اشاره 181
- سیاست استمهال و اتلاف معاویه 183
- اتهام خیانت به جریر 185
- اشاره 187
- 3- نقش معاویه در پیدایش خوارج 187
- عوامل پیروزی معاویه 188
- اشاره 188
- 1- عامل اجتماعی 189
- 2- عامل روانی و فکری 197
- 4- استخدام عمرو عاص 199
- 3- جذب نخبگان فکری و مذهبی 199
- الف) برداشت سیاست بازان حرفه ای: 206
- الف) سیاست امیر مؤمنان(ع): 207
- ب) برداشت مردان خدا: 207
- اشاره 208
- ب) سیاست معاویه: 208
- فرمان معاویه: 208
- یاران جنایت پیشه معاویه 211
- اشاره 211
- اشاره 211
- 1- عمرو بن عاص 211
- سخن امام دربارۀ عمرو عاص: 214
- 2- مغیرهْ بن شعبهْ 215
- اشاره 215
- آغاز زندگی سیاسی مغیره 216
- خیانت تاریخی 218
- سخن حسن بصری 219
- 3 - زیاد بن ابیه (عبُید) 220
- آغاز زندگی سیاسی زیاد 220
- اشاره 220
- معاویه و زیاد 222
- تسلیم شدن زیاد 225
- اشاره 229
- 4 - بُسر بن ارطاهْ عامری 229
- جنایت تاریخی بُسر 231
- سخن امام(ع) 232
- سرانجام بُسر 233
- رسوایی بُسر 233
- 5- سفیان بن عوف 234
- 6- ضحّاک بن قیس 236
- 7- نعمان بن بشیر 237
- 8- سمرهْ بن جندب 238
- اشاره 239
- پیشگویی های امیر مؤمنان(ع) درباره ی معاویه و بنی امیه 239
- هشدار به کوفیان و خبر از سلطه معاویه 240
- نکته های خطبه امام(ع) 240
- 1- شکم بارگی معاویه 240
- 3- دست نیافتن معاویه به اهداف شومش 242
- 4- مرگ طبیعی معاویه 242
- 2- خبر از شهادت خودش پیش از معاویه 242
- 5- بدعت گذاری معاویه در رواج دشنام به امیر مؤمنان(ع) 243
- 6- خاموش نشدن نام علی(ع) با تبلیغات منفی معاویه 244
- 7- معاویه نمی میرد تا فرمانروای امت شود 245
- 8- معاویه نمی میرد تا آن که صلیب بر گردن آویزد 245
- 9- پیشگویی حضرت(ع) درباره شهادت عمروبن حُمُق خزاعی 246
- 10- آگاهی دادن از تروریست های معاویه 247
- 11- آگاهی امام(ع) از حیله معاویه 247
- 12- پیشگویی امام(ع) درباره حکومت بنی امیه 248
- 13- پیشگویی حضرت(ع) درباره شهادت حُجر بن عدی و یاران او 249
- 15- خبر از ستمگری و فساد بنی امیه 250
- 14- چگونه ای آنگاه که چند عین بر یک عین ظلم کنند؟! 250
- 16- خبر از فتنه های بنی امیه 251
- 17- سرانجام تلخ و دردناک بنی امیه 253
- 18-هشدارازآینده تلخ فرزندان امیه 253
- 19- آینده تاریک بنی امیه 255
- 20- پیشگویی از شهادت امامان(ع) 256
- 21- پیشگویی از آینده سیاه امت به دست بنی امیه 257
- نتیجه گیری نهایی 258
- جواب نهایی معاویه به امیر مؤمنان(ع) 258
- فهرست منابع و مآخذ 266
1- الأغانی، ج6، ص 356-355؛ ابن عبد البر، الاستیعاب، ص 690.
2- شرح نهج البلاغه، ج4، ص 51.
3- الاغانی، ج6، ص 355؛ ابن عساکر، علی بن حسن، تاریخ مدینهْ دمشق، ج6، ص 407.
خاندان اموی قرار گرفت،((1)) حکومت نیز برای اولین بار به دست معاویه، به صورت موروثی در آمد.
امیر مؤمنان علیه السلام در خطبه ای که در سال 38 ه- ق. پس از جنگ نهروان، در افشای جنایات بنی امیه و معاویه ایراد می کند، دوران سیاه حکام اموی را این گونه به تصویر می کشد:
«وَاللهِ لَا یَزَالُونَ حَتَّی لَا یَدَعُوا لِلَّهِ مُحَرَّماً إِلَّا اسْتَحَلُّوهُ وَلَا عَقْداً إِلَّا حَلُّوهُ وَحَتَّی لایَبْقَی بَیْتُ مَدَرٍ وَلاوَبَرٍ إِلَّا دَخَلَهُ ظُلْمُهُمْ وَنَبَا بِهِ سُوءُ رَعْیِهِمْ».((2))
سوگند به خدا! بنی امیه چنان به ستمگری وحکومت ادامه می دهند که حرامی باقی نمی ماند، جز آن که حلال شمارند و پیمانی نمی ماند، جز آن که همه را بشکنند و هیچ خیمه و خانه ا ی وجود ندارد، جز آن که ستمکاری آنان، در آنجا راه یابد و ظلم و فسادشان مردم را از خانه ها کوچ دهد.
اسلام معاویه
اشاره
پس از بررسی سابقه خانوادگی معاویه و آشنایی کوتاه با پدر و مادر او (ابوسفیان و هند)، اکنون به بحث دربارۀ شخصیت و عملکرد او در صدر اسلام می پردازیم.
1- معاویه و نکوهش ابوسفیان برای قبول اسلام
معاویه، در اوج برخورد جاهلیت با اسلام، لحظه ای از سردمداران کفر دوری