معاویه از دیدگاه امام علی علیه السلام( شخصیت و عملکرد) صفحه 53

1- بلاذری، احمد بن یحیی، انساب الاشراف، ج3 ص47.

2- ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغه، ج16،ص46.

3- همان.

حالی که فرق است میان کیاست و زرنگی و نیرنگ و مکر! افراد ساده لوحی که موفقیت ظاهری معاویه را می دیدند، امام علی علیه السلام را متهم به

ناآگاهی از اصول سیاست می کردند و می گفتند؛ معاویه از علی علیه السلام سیاستمدارتر است! امام علیه السلام در انتقاد از گروه بی اطلاع از اصول سیاست اسلام فرمود:

«وَاللهِ مَا مُعَاوِیَهُ بِأدْهَی مِنِّی وَلَکِنَّهُ یَغْدِرُ وَ یَفْجُرُ وَ لَوْ لا کَرَاهِیَهُ الْغَدْرِ لَکُنْتُ مِنْ أَدْهَی النَّاسِ وَ لَکِنْ کُلُّ غُدَرَهٍ فُجَرَهٌ وَ کُلُّ فُجَرَهٍ کُفَرَهٌ وَ لِکُلِّ غَادِرٍ لِوَاءٌ یُعْرَفُ بِهِ یَوْمَ الْقِیَامَهِ وَ اللهِ مَا اُسْتَغْفَلُ بِالْمَکِیدَهِ وَ لا اُسْتَغْمَزُ بِالشَّدِیدَهِ...».((1))

به خدا سوگند! معاویه از من سیاستمدارتر نیست؛ چون او نیرنگ می زند و گناه می کند و اگر به دلیل کراهت حیله گری نبود، من سیاستمدارترین مردم بودم. اما هر نیرنگی نوعی گناه است و هر گناهی یک نوع کفر، و در روز رستاخیز هر حیله گری پرچم خاصی دارد که با آن شناخته می شود.

به خدا سوگند! من با فریبکاری غافلگیر نمی شوم و با سخت گیری ناتوان نخواهم شد.

3- دنیامداری

از دیگر صفات برجسته معاویه، دنیاپرستی و تعلق خاطر او به مظاهر دنیایی بود. چیزی که امیرمؤمنان علیه السلام ، در جای جای گوناگون، معاویه را از آن برحذر