- سخن ناشر 1
- اشاره 18
- 1 - خوشرویی 18
- 2 - نرمش و مدارا 19
- 3 - انصاف 19
- 4 - پرهیز از تکلّف آوری 21
- 5 - پرهیز از تضییع حقوق 21
- 6 - رعایت حدّ و مرز 22
- 8 - خطاپوشی 23
- 7 - رفتار محبّت آمیز 23
- 9 - پاسخ بدی با خوبی 24
- 11 - معاشرت مردمی 25
- 12 - پرهیز از عوامل جدایی 26
- اشاره 30
- 1 - کوته فکران بدکار 30
- 3 - احمق 31
- 2 - فاسقان گنهکار 31
- 4 - بخیل 32
- 5 - دروغگو 33
- 7 - دشمنِ دوست 34
- 8 - افراد بی خیال 35
با مردم چنان معاشرت و آمیزش داشته باشید، که اگر مُردید، بر شما بگریند و اگر زیستید، به شما علاقه مند و متمایل باشند.
12 - پرهیز از عوامل جدایی
جام ظریف دوستی را باید چنان مراقبت کرد که نشکند و رابطه لطیف محبت را چنان باید حفظ کرد که نگسلد. آنچه را که مایه به هم خوردن دوستیهاست، باید شناخت و ازآنها حذر کرد. گاهی ریشه جداییها و فاصله گرفتنها درونی است. وقتی نیّتها آلوده و انگیزه ها ناسالم و دلها بیمار باشد، روزی به نحوی به بیرون راه می یابد و میان دوستانِ همدل و همراه، تفرقه می اندازد.
حضرت علی علیه السلام در موعظه های خویش این گونه هشدار می دهد:
«اِنّما اَنتُم إخْوانٌ علی دینِ اللّه ِ، مافَرَّقَ بَیْنَکُم اِلاّ خُبْثُ السَّرائِرِ وَسُوءُ الضَّمائِرِ...».(1)
شما همه با هم برادر دینی بودید، آنچه میان شما جدایی انداخت، آلودگی درونها و ناسالمی باطنهای شما بود، از این رو نه یکدیگر را حمایت و پشتیبانی می کنید، نه خیرخواه یکدیگرید، نه برای هم بذل و بخشش می کنید و نه با هم محبّت و مودّت دارید.
اگر دل و درون را صاف و زلال کنیم، دوستیها خلل نمی یابد و پیوندها به جدایی
نمی کشد.
1- نهج البلاغه، خطبه 113.