حکومت امام علی علیه السلام صفحه 117

قیام زید بن علی (122 ه .)

آنچه از این قیام برای ما دارای اهمیّت است آن که حامل رسالت و دارای ویژگیهای تجربه علی بن ابی طالب علیه السلام در حکومت بود. از دیدگاه اصول نظری، تکیه بر کتاب خدا و سنت پیامبر صلی الله علیه و آله در رأس هدفهای اعلام شده نمود یافته بود. اعلام مسأله «تقسیم عادلانه بیت المال» بیانگر اصلی بنیادین در نظام اسلامی و نقطه ضعف و انحراف بنی امیه نیز مورد توجه است. به عبارتی دیگر آنچه که امویان قصد داشتند با معیار عصبیت قبیله ای، بیشترین سهم را از بیت المال مسلمانان نصیب خاندان خود کنند.

بدین ترتیب این خیزش اگر چه به پیروزی نرسید امّا شروع زنجیره ای از جنبشهای زیدی شد که خواهان آزادی، شورا و عدالت در همه گوشه و کنار سرزمین اسلامی بود(1)

این نمونه جدید الگویی برای قیام علیه استبداد اموی بود. از سویی تصادفی نبود که یزید بن ولید اندکی پس از آن انقلابی را برپا داشت که ستمگری از ستمگران بنی امیه را از بین برد؟ نهضت زید بن علی اگر چه به هدفهای مورد نظر دست نیافت امّا چنان تأثیری گذاشت که تاکنون نیز در تاریخ مشهود است.

قیام یزید بن ولید علیه بنی امیه (127 ه)

پانزده سال فاصله میان قیام یزید بن ولید و وفات عمر بن عبدالعزیز است که نقطه مقابل فروغ عدالت، جهیده در دوران حکومت عمر بن عبدالعزیز، حاکمیت یافت. اوج این تقابل در دوران حکمرانی خلیفه فاسد و بدکار ولید بن یزید (88 - 126 ه) بوده است.

در خطابه ای از او پس از پیروزی این نهضت می خوانیم: ای مردم، به خدا سوگند با هدف تبهکاری، غرور، آزمندی به دنیا، میل به حکومت، خودستایی و