منهل العطشان فی رسم احرف القرآن صفحه 60

است الف ابن است و الف ندا خود محذوف است.

و حکم سایر باب همزتین آن است که مذکور شد در فصلی که دو همزه یا بیشتر در صدر کلمه جمع شوند.

و در مکسوره، کلمات یومئذ و حینئذ «1» و لئن را به یاء تصویر کرده اند و جاری مجری متوسّط حقیقی داشته. و در مفتوحه، کلمه لئلّا «2» را به یاء کرده اند

بر همین نهج که گفتیم. و ازجمله متوسّط به زائد أفائن مات «3» و فائن متّ «4» بر این وجه که تصویر کردیم مسطور شده. اگر الف بعد از فاء را زائد بگیریم همزه بر غیر قیاس مکتوب شده باشد.

فصل

و اجماع است مصاحف را بر حذف احدی اللّامین «5» از لفظ الّیل و الّذی و الّذان و الّذین و الّتی، و الّتی أرضعنکم «6» یعنی مجموع الّتی که از برای جمع مؤنّث باشد.

و الّئی یئسن و الّئی لم یحضن در سوره طلاق «7» و إلّا الّئی ولدنهم در قد سمع اللّه «8»، و الّئی تظهرون در احزاب «9».

و در این مصاحف که این زمان در میان است در لفظ الّذی و الّذین و الّتی که مفرد باشد حذف مطّرد مانده و در بواقی به دو لام می نویسند. پس از آن جمله که به دو لام می نویسند اگر بعضی به یک لام در مصحفی واقع شود تغییر نباید کرد از برای آنکه بر اصل رسم است. و اللّه أعلم.

______________________________
(1). واقعه/ 84.
(2). بقره/ 150؛ نساء/ 165؛ حدید/ 29.
(3). آل عمران/ 144.
(4). انبیاء/ 34.
(5). س: احد اللامین.
(6). نساء/ 23.
(7). آیه 4.
(8). آیه 2.
(9). آیه 4.