امتداد رسالت: اثبات امامت و خلافت امیرالمومنین علیه السلام از قرآن و سنت طبق منابع معتبر اهل سنت صفحه 243
- تقدیم به 1
- مقدمه 1
- پیشگفتار 3
- فصل اول: امامت حضرت علی علیه السلام در قرآن 5
- اشاره 5
- یکم: آیه ی هدایت 6
- اشاره 6
- بررسی آیه بدون توجه به روایات شأن نزول 6
- طبق روایات معتبر، هادی مردی از بنی هاشم است 8
- روایات نزول آیه در حق امیرالمومنین علیه السلام 10
- دوم: مفرد بودن کلمه ی ولی 15
- بررسی آیه بدون توجه به روایات شأن نزول 15
- روایات نزول آیه در حق امیر المومنین علیه السلام 18
- راویان از طبقه ی صحابه 18
- راویان از طبقه ی تابعین 30
- تأیید اعتبار روایات توسط علمای عامه 35
- اجماع علمای عامه بر نزول آیه ی ولایت در حق علی علیه السلام 41
- اعتراف ابن عثیمین به دلالت آیه ی ولایت بر امامت 42
- بحثی در معنای ولایت 43
- پاسخ به مهمترین شبهات در مورد آیه ی ولایت 46
- اشاره 46
- شبهه ی اول: به سیاق آیه ی 51 مائده که از دوستی با یهود و نصاری نهی می کند ، آیه ی 55 نیز در مورد دوستی است 46
- شبهه ی دوم: رکوع در آیه ی ولایت به معنای خضوع است 47
- شبهه ی سوم: با فقیر بودن حضرت علی علیه السلام ، زکات ممکن نبوده است 48
- شبهه ی چهارم: حصر ولایت به امیرالمومنین علیه السلام ، ولایت دیگر ائمه علیهم السلام را نفی می کند 49
- اشاره 51
- سوم: آیه ی مباهله 51
- اعتراف ابن تیمیه و قنوچی به دلالت آیه بر فضیلت اهل بیت علیهم السلام 55
- به گواهی آیه ، حضرت علی علیه السلام نفس رسول خدا صلی الله علیه و آله وسلم است 56
- به گواهی روایات، حضرت علی علیه السلام نفس رسول خدا صلی الله علیه و آله وسلم است 61
- دلالت آیه بر افضلیت و امامت امیرالمؤمنین علیه السلام 64
- اعتراف علمای اهل سنت به دلالت آیه بر افضلیت امیر مومنان علیه السلام 66
- پاسخ به شبهات علمای اهل سنت 69
- اشاره 71
- فصل دوم: امامت حضرت علی علیه السلام در حدیث 71
- اشاره 72
- یکم: حدیث منزلت 72
- پاسخ به مهمترین شبهات در مورد حدیث منزلت 74
- اشاره 93
- دوم: حدیث ولایت 93
- «ولی» به معنای «ولی امر» در کلام ابوبکر و عمر 95
- دلالت حدیث ولایت بر خلافت و ولایت امر 96
- سوم: حدیث اولویت 97
- چهارم: حدیث امامت 99
- اشاره 105
- پنجم: حدیث اطاعت 105
- دلالت حدیث بر ولی امر بودن امیرالمومنین علیه السلام 107
- اشاره 108
- ششم: حدیث جدایی 108
- دلالت حدیث بر خلافت امیرالمومنین علیه السلام 110
- روایت یکم: 111
- اشاره 111
- هفتم: احادیث خلافت 111
- روایت دوم: 112
- اشاره 112
- روایت سوم: 112
- یکم: خلیفتی فی اهلی 113
- دوم: أخی و وصیی وخلیفتی فیکم فاسمعوا له وأطیعوا 116
- سوم: أخی وصاحبی ووارثی ووزیری 122
- اشاره 125
- هشتم: احادیث وصایت 125
- وصی و وصیت در احادیث رسول خدا صلی الله علیه و آله وسلم 125
- وصایت امیرالمومنین علیه السلام در حدیث صحیحین 143
- وصی از زبان اهل بیت علیهم السلام 149
- وصی در کتاب های لغت اهل سنت 151
- وصی در اشعار صحابه 152
- اشاره 157
- نخست: از ابن عباس با پنج طریق 157
- نهم: حدیث اختیار 157
- دوم: ابو هریره 159
- سوم: از ابو ایوب انصاری با دو سند 159
- چهارم: علی الهلالی 160
- پنجم: ابو سعید خدری 161
- دهم: حدیث غدیر 162
- اشاره 162
- اسناد حدیث غدیر 163
- یکم: شمس الدین ذهبی 164
- اشاره 164
- اقرار علمای عامه به تواتر حدیث غدیر 164
- سوم: جلال الدین سیوطی 165
- دوم: ابن حجر عسقلانی 165
- پنجم: محمد بن جعفر الکتانی 166
- چهارم: ابن حجر هیثمی مکی 166
- ششم: محمد بن اسماعیل الامیر الصنعانی 166
- هفتم: محمد ناصر الدین ألبانی 167
- هشتم: شعیب الأرنؤوط 168
- الف) مولی به معنای «اولی» از دیدگاه علمای لغت 169
- مولی به معنی اولی به نفس و ولی امر 169
- اشاره 169
- ب) مولی به معنای «اولی» از دیدگاه مفسرین 172
- ج) مولی به معنای «اولی» در کلام رسول خدا صلی الله علیه و آله وسلم 173
- د) نگاهی منطقی به معنای مولی در غدیر 175
- شواهدی محکم بر اراده ی ولایت از حدیث غدیر 177
- شاهد اول: اهتمام حضرت رسول (ص) به حدیث غدیر 177
- شاهد دوم: نزول آیه ی ابلاغ قبل از قضیه غدیر 183
- شاهد سوم : خبر از نزدیکی رحلت 194
- شاهد چهارم: مقارنه ولایت رسول خدا (ص) و امیر مؤمنان علیه السلام 195
- شاهد پنجم: حدیث ثقلین در سیاق حدیث غدیر 197
- شاهد ششم: دعای پس از حدیث غدیر 198
- شاهد هفتم: تبریک و تهنیت مردم به امیر مؤمنان علیه السلام 201
- شاهد هشتم: نزول آیه اکمال بعد از قضیه غدیر 211
- اشاره 211
- اعتراف ناخواسته ی علمای عامه بر نزول آیه ی اکمال در غدیر خم 213
- وفات پیامبر صلی الله علیه و آله وسلم 81 یا 82 روز بعد از نزول آیه ی اکمال 215
- وفات پیامبر صلی الله علیه و آله وسلم در روز 12 ربیع الاول 218
- پاسخ به شبهات پیرامون آیه ی اکمال 219
- شاهد نهم: استدلال امیر مؤمنان علیه السلام به حدیث غدیر 228
- یکم: استدلال در زمان پیامبر صلی الله علیه و آله وسلم 228
- اشاره 228
- دوم: استدلال در زمانی که در خلافتشان نزاع شد 230
- شاهد دهم: فهم صحابه از حدیث غدیر 234
- اشاره 234
- یکم: گروهی از انصار که ابو ایوب انصاری صحابی در میانشان بود 234
- دوم: عبد الله بن عباس 235
- سوم: طلحه بن عبید الله 237
- چهارم: حسّان بن ثابت (شاعر) 239
- پنجم: ابو طفیل عامر بن واثله 240
- ششم و هفتم: عمر و ابوبکر 240
- یکم: ابو حامد غزالی متوفای حدود 505 ه_ 241
- اعتراف علمای اهل سنت به دلالت حدیث غدیر بر ولایت 241
- اشاره 241
- دوم: محمد بن طلحه شافعی متوفای 652 ه_ 242
- سوم: سبط بن جوزی حنفی متوفای 654 ه_ 243
- چهارم: محمد بن یوسف گنجی شافعی متوفای 658 ه_ 245
- پاسخ به شبهه ی شکایت لشکر یمن 247
- مرتبه اول : برای دعوت اهل یمن به اسلام 247
- اشاره 247
- مرتبه دوم : برای انجام قضاوت 253
- مرتبه سوم: برای جمع آوری اموال و زکات 254
- نتیجه گیری و جواب 261
- اعتراف علامه شبلی نعمانی 264
- پاسخ به شبهه چرایی عدم طرح حدیث غدیر در مکه 266
- فصل سوم: امامت امیرالمومنین علیه السلام در پرتو عصمت 270
- اشاره 270
- مقدمه اول: ضرورت وجود معصوم بعد از پیامبر (ص) در قرآن 271
- مقدمه دوم (1): امکان وقوع عصمت در غیر انبیا از نظر عامه 273
- مقدمه دوم (2): اعتقاد علمای عامه به عصمت صحابه 274
- اشاره 277
- نصوص دالّ بر عصمت امیر مؤمنان علیه السلام 277
- حدیث یکم: علی مع الحق والحق مع علی 278
- حدیث دوم: من اطاع علیا فقد اطاعنی 282
- حدیث سوم: من فارق علیا فقد فارقنی 283
- حدیث چهارم: اللَّهُمَّ وَالِ مَنْ وَالاهُ، وَعَادِ مَنْ عَادَاهُ، وَانْصُرْ مَنْ نَصَرَهُ، وَاخْذُلْ مَنْ خَذَلَهُ 284
- حدیث پنجم: إنِّی تَارِکٌ فِیکُمُ اَلثَّقَلَیْنِ کِتَابَ اَللَّهِ وَ عِتْرَتِی مَا إِنْ تَمَسَّکْتُمْ بِهِمَا لَنْ تَضِلُّوا بَعْدِی أَبَداً 285
- آیه ی تطهیر: إِنَّمَا یرِیدُ اللَّهُ لِیذْهِبَ عَنکمُ الرِّجْسَ أَهْلَ الْبَیتِ وَیطَهِّرَکمْ تَطْهِیرًا 289
- تشریح نکات آیه 289
- اشاره 289
- طرح یک شبهه و پاسخ آن 295
- برداشت عصمت از آیه در حدیث نبوی 296
- نزول آیه ی تطهیر در حق پنج تن آل عبا علیهم السلام 298
- اعتراف علمای عامه به نزول خاصه آیه ی تطهیر در حق پنج تن آل عبا 304
- چند نکته پیرامون دخالت سیاق در آیه ی تطهیر 309
- اهل البیت در آیه ی (وَأْمُرْ أَهْلَک بِالصَّلَاهِ) 316
- البیت در حدیث سد الابواب 320
- فصل چهارم: غصب خلافت 324
- اشاره 324
- پیشگویی پیامبر (ص) از خیانت به امیرالمومنین علیه السلام 325
- یاد آوری حق امیرالمومنین علیه السلام در سقیفه و بعد از آن 331
- اشاره ی امیر المومنین علیه السلام به غصب خلافت در شورای شش نفره 335
- اشاره 337
- اشاره 337
- دلیل قرآنی 337
- شبهه: چرا امام علی علیه السلام قیام نکردند تا حقشان را پس بگیرند؟ 337
- دوم: اقتدا به سیره ی حضرت هارون علیه السلام 338
- یکم: اقتدا به سیره ی حضرت موسی علیه السلام 338
- سوم: اقتدا به داستان قضاوت حضرت سلیمان علیه السلام 340
- دستور صبر به امیر المومنین علیه السلام 342
- دلیل نبوی 342
- اشاره 342
- دستور صبر به جناب حذیفه بن یمان 343
- دستور صبر به جناب ابوذر 344
- علت عدم قیام در کلام علوی 349
- فهرست منابع و مآخذ 352
است. و به همین جهت است که روز غدیر خم، عید و موسم سرور اولیاء خداست.»(1)
شمس الدین ذهبی در مورد او می گوید :
«علامه ی یگانه و شافعی مذهب بود. در سال 582 ه_ متولد شد؛ در مذهب و اصول آن استاد و کامل شد و در فنون مختلف مشارکت نمود، ولی در هذیان علم حروف وارد شد. زهد پیشه ساخت و از پادشاهان دوری گزید. وزارت دمشق را دو روز بر عهده گرفت و سپس آن را ترک کرد. او دارای جلالت و حشمت بود.»(2)
سوم: سبط بن جوزی حنفی متوفای 654 ه_
سبط ابن جوزی حنفی (نوه ی ابن جوزی حنبلی معروف)، در باره حدیث غدیر می گوید:
«دانشمندان متخصص در تاریخ اسلام اتفاق دارند که قصه غدیر بعد از بازگشت رسول خدا صلی الله علیه و آله وسلم از حجه الوداع در هیجدهم ذی الحجه اتفاق افتاد. اصحاب و یارانش را که 120 هزار نفر بودند جمع کرد و در سخنرانی اش فرمود: «هر کس را که من مولای اویم ، پس علی علیه السلام مولای او است» در این روایت، با صراحت نه با کنایه و اشاره، رسول خدا صلی الله علیه و آله وسلم علی علیه السلام را جانشینش قرار داد.»(3)
1- مطالب السؤول فی مناقب آل الرسول ، ص 80 فیکون معنی الحدیث من کنت أولی به و ناصره أو وارثه و عصبته أو حمیمه أو صدیقه فإن علیا منه کذلک، و هذا صریح فی تخصیصه ((صلی اللّه علیه و آله و سلم)) لعلی ((علیه السلام)) بهذه المنقبه العلیه، و جعله لغیره کنفسه بالنسبه إلی من دخلت علیهم کلمه من التی للعموم بما لم یجعله لغیره . و لیعلم أن هذا الحدیث هو من أسرار قوله (تعالی) فی آیه المباهله فَقُلْ تَعالَوْا نَدْعُ أَبْناءَنا وَ أَبْناءَکمْ وَ نِساءَنا وَ نِساءَکمْ وَ أَنْفُسَنا وَ أَنْفُسَکمْ . و المراد نفس علی علی ما تقدم، فإن اللّه (جل و علا) لما قرن بین نفس رسول اللّه صلی الله علیه و آله وسلم و بین نفس علی و جمعهما بضمیر مضاف إلی رسول اللّه صلی اللّه علیه و آله و سلم، أثبت رسول اللّه لنفس علی علیه السلام بهذا الحدیث ما هو ثابت لنفسه علی المؤمنین عموما فإنه ((صلی اللّه علیه و آله و سلم)) أولی بالمؤمنین و ناصر المؤمنین و سید المؤمنین، و کل معنی أمکن إثباته مما دل علیه لفظ المولی لرسول اللّه صلی الله علیه و آله وسلم فقد جعله لعلی علیه السلام ، وهذه مرتبه سامیه ومنزله سامقه ودرجه علیه ومکانه رفیعه خصّه ( صلی الله علیه و آله وسلم ) بها دون غیره فلهذا صار ذلک الیوم یوم عید وموسم سرور لأولیائه
2- سیر أعلام النبلاء ج 23 ص 293 العلامه الأوحد کمال الدین أبو سالم محمد بن طلحه بن محمد بن حسن القرشی العدوی النصیبی الشافعی ولد سنه اثنتین وثمانین وخمس مئه وبرع فی المذهب وأصوله وشارک فی فنون ولکنه دخل فی هذیان علم الحروف وتزهد وقد ترسل عن الملوک وولی وزاره دمشق یومین وترکها وکان ذا جلاله وحشمه
3- تذکره الخواص ، ص 37 اتفق علماء السیر علی أنّ قصه الغدیر کانت بعد رجوع النبی (ص) من حجه الوداع فی الثامن عشر من ذی الحجه جمع الصحابه وکانوا مائه وعشرین ألفاً وقال : من کنت مولاه فعلی مولاه... الحدیث . نص (ص) علی ذلک بصریح العباره دون التلویح والإشاره