مثالهای زیبای قرآن: (امثال القرآن) صفحه 111

در ادامه آیه شریفه، خداوند می‌فرماید: مَثَل چنین کسانی که این گونه انفاق می‌کنند و منّت می‌گذارند، مَثَل آدم کافر یا ریاکار است؛ زیرا چنین شخصی نه به خدا ایمان دارد، نه به روز رستاخیز. بنابراین، چنین انفاقی هم به درگاه خداوند، پذیرفتنی نیست؛ چه شرط قبولی انفاق، ایمان است و اخلاص و چنین شخصی که ایمان ندارد، مخلص نیز نمی‌باشد. سپس می‌فرماید: مَثَل هر دوی آنان یعنی ریاکار و انفاق کننده ادعایی و زبانی، مثَل قطعه سنگی صاف است که لایه‌ای خاک بر سطح آن نشسته است و بر این خاک ظاهراً بارور، بذری افشانده‌اند:

«فَاصابَهُ وابل» ناگاه دانه‌های درشت باران می‌بارد و در یک آن، تمام این خاکها و بذرها را می‌شوید و از بین می‌برد و سنگ بی هیچ پوششی، خود را نمایان می‌سازد. «لایَقْدِرُونَ عَلی شَی‌ءٍ» تلاش‌هایی که در این بذرافشانی صرف شده بود، همه بی‌حاصل می‌شود؛ زیرا این کار تنها بر پایه توجّه به ظاهر بوده است و نه عملی متّکی بر شناخت باطن و عمق.

همان گونه که باران نعمت‌زا و حیات‌بخش که کشتزارها را بارور می‌سازد، در این مَثَل کشت و کاشته را نابود ساخته است، آیات الهی نیز مؤمنان و صالحان را از برکت نعمات الهی خود، بهره‌مند و هدایت می‌کند، ولی کافران و منافقان را رسوا و گمراه.

کشاورزی که دانه اخلاص می‌کارد و شخصی که دانه ریا کشت می‌کند، هر دو زحمت کشیده‌اند؛ لکن دستاوردهای متفاوتی نصیبشان می‌شود. آن یکی هفت صد برابر و شاید بیشتر و این دیگری، هیچ و حتّی همه داشته‌هایش را نیز از دست می‌دهد.

پیام‌های آیه‌

1- خطاب‌های قرآن مجید، غالباً عام است: «یا ایُّهَا النّاسُ»، «یا بَنی آدَمُ»، «یا