مثالهای زیبای قرآن: (امثال القرآن) صفحه 126

درختان، همان اعمال صالح و ملکات فاضله انسان را آبیاری می‌کند و رشد و نمو می‌دهد و سرانجام فضیلت‌های نفسانی و صفات برجسته روحی و اخلاقی، همچون فداکاری، ایثار، جود، سخاوت، بخشش، فروتنی، خضوع و نوع دوستی به میوه‌های فراوان آن باغِ پربرکت تشبیه شده است.

هدف از این تشبیه‌ها و این مثل، مانند دیگر مثل‌های قرآن مجید، تکامل وجودی انسان و رسیدن به قرب الَی اللّه و به تعبیر تازه‌تر، بنده خالص خدا شدن است که در حقیقت هدف نهایی آفرینش انسان و دیگر موجودات با شعور نیز می‌باشد. «1» که عبارت است از رساندن انسان به مقامی که شایسته خطاب این آیات لطیف و آرامش بخش شود: «یا ایَّتُهَا النَّفْسُ الْمُطْمَئِنَّةُ! ارْجِعی الی رَبِّکِ راضِیَةً مَرْضیَّةً فَادْخُلی فی عِبادی وَ ادْخُلی جَنَّتی» تو ای روح آرام یافته! به سوی پروردگارت بازگرد، در حالی که هم تو [به نعمت‌های ابدی او] خشنودی و هم او از [اعمال نیک تو خشنود است. پس در سلک بندگانم درآی و در بهشتم وارد شو.» «2»

زهی سعادت که نصیب انسان شده است!

یکی از نتایج به دست آمده از این مَثَل آن است که علاوه بر بهشت موعود در آخرت، بهشتی هم در این دنیا وجود دارد و آن باغ سرسبز و پر میوه دل و جان مؤمن؛ یعنی همان صفات و فضایل نیکوی اخلاقی و صفای روح اوست. این بهشت دنیایی را هنگامی می‌توان درک و لمس کرد که کارها تنها برای خشنودی خداوند باشد «ابْتِغاءَ مَرْضاتِ اللّهِ» و هیچ شائبه ریا و نیز غیر خدا در بین نباشد.

______________________________
(1)- خداوند در آیه 56 سوره ذاریات می‌فرماید: «و ما خلقت الجنّ و الانس الّا لیعبدون» جنّ و انس را جز برای پرستش خود نیافریده‌ام.
(2)- سوره فجر، آیات 27 تا 30.