مثالهای زیبای قرآن: (امثال القرآن) صفحه 214

در بین این سه قول، قول اوّل صحیح‌تر و دو احتمال دیگر بعید به نظر می‌رسد؛ چه این که در صدر آیه، جمله «وَاتْلُ عَلَیْهِمْ نَبَأ الَّذی ...» قرینه است بر این که این جریان مربوط به اقوام پیشین است. «1»

شرح و تفسیر

«وَاتْلُ عَلَیْهِمْ نَبَأ الَّذی اتَیْناهُ ایاتِنا» ای پیامبر! داستان آن مرد را- که آیات الهی به او عطا شد و مشمول رحمت الهی قرار گرفت- برای مسلمانان و یاران و اصحاب بخوان.

منظور همان احکام تورات و مواعظ آن است؛ یعنی او به احکام تورات و موعظه‌های آن کاملًا آشنا و عامل بود. عدّه‌ای دیگر بر این عقیده‌اند که مراد از آیات الهی، نایل شدن به اسم اعظم است؛ و از همین جهت بود که بلعم باعورا مستجاب الدّعوة شد و در جامعه نفوذ فوق العاده‌ای پیدا کرد.

«فَانْسَلَخَ مِنْها فَاتْبَعَهُ الشَّیْطانُ فَکانَ مِنَ الْغاوِینَ» «انْسَلَخَ» از مادّه «سَلَخَ» به معنای «از پوست در آمدن» است. از این رو، به کسی که پوست گوسفند را می‌کَند، سلّاخ می‌گویند و امّا کلمه «اتْبَعَ» دو معنا دارد:

الف- «اتبع» به معنای «تبع» و «لحق» است؛ یعنی شیطان او را تابع خود گرداند.

ب- به معنای فعل ثلاثی مجرد خود به کار رفته است؛ یعنی شیطان از او تبعیّت کرد. به عبارت دیگر، گمراهی و ضلالتش آن‌قدر بالا گرفت که از شیطان