مثالهای زیبای قرآن: (امثال القرآن) صفحه 245

نوشته شده است و هر کدام متخصّصی مخصوص به خود دارند، بلکه خود چشم رشته‌های تخصّصی مختلفی دارد.

چشم و گوش دو ابزار مهمّ شناخت

مهم‌ترین ابزار شناخت انسان چشم و گوش اوست، آدمی در ابتدای تولّد فاقد هر گونه علم و دانش است (وَ اللَّهُ اخْرَجَکُمْ مِنْ بُطُونِ امَّهاتِکُم لا تَعْلَمُونَ شَیْئاً). «1» تمام علوم و دانش‌های انسان پس از رشدِ لازم از طریق چشم و گوش به او می‌رسد؛ حتّی علوم عقلی.

علوم تجربی از طریق چشم منتقل می‌شود؛ انسان در آزمایشگاه مسایل مختلف را تجربه کرده، می‌بیند و بدان واقف و آگاه می‌شود امّا علوم نقلی که دیگران آن را منتقل می‌سازند- مخصوصاً دانش‌هایی که از طریق وحی به انسان منتقل می‌شود- از طریق گوش نصیب آدمی می‌گردد. البتّه علوم عقلی نیز بر پایه علوم حسّی است؛ یعنی اگر چیزی دیده یا شنیده نشود، عقل نمی‌تواند مسایل آن را درک کند؛ زیرا بنیان علوم عقلی، بر اساس «تجرید» و «تعمیمِ» محسوسات است. بدین جهت، اگر انسانی فاقد حسّ بینایی و شنوایی باشد- که طبعاً لال نیز خواهد بود- هرچند مغزی همچون مغز بو علی سینا هم داشته باشد، به اندازه بچّه پنج ساله‌ای نخواهد فهمید؛ زیرا چنین انسانی، دو پایه اساسی علوم عقلی؛ یعنی بینایی و شنوایی را از دست داده است.

کفّار فاقد ابزار شناخت هستند

بنابر آیه شریفه، افراد بی ایمان و کافر کر و کور هستند؛ یعنی آنها فاقد ابزار و