مثالهای زیبای قرآن: (امثال القرآن) صفحه 279

فصل بیست و دوم: بیست و یکمین مثال: مثال حقّ و باطل‌

اشاره

یکی از جالب‌ترین و جاذب‌ترین مَثَل‌های قرآنی، مثل حق و باطل است.

خداوند متعال در بیان این مثال پرمحتوا در آیه 17 سوره رعد چنین می‌فرماید:

«انْزَلَ مِنَ السَّماءِ مآءً فَسالَتْ اوْدِیَةٌ بِقَدَرِها فَاحْتَمَلَ السَّیْلُ زَبَداً رابِیاً وَ مِمَّا یُوقِدُونَ عَلَیْهِ فِی النَّارِ ابْتِغاءَ حِلْیَةٍ اوْ مَتاعٍ زَبَدٌ مِثْلُهُ کَذلِکَ یَضْرِبُ اللَّهُ الحَقَّ وَ الْباطِلَ فَامَّا الزَّبْدُ فَیَذْهَبُ جُفآءً وَ امَّا ما یَنْفَعُ النَّاسَ فَیَمْکُثُ فِی الْأَرْضِ کَذلِکَ یَضْرِبُ اللَّهُ الْأَمْثالَ»؛ خداوند از آسمان آبی فرستاد؛ و از هر درّه و رودخانه‌ای به اندازه آنها سیلابی جاری شد؛ پس سیل بر روی خود کفی حمل کرد؛ و نیز از آنچه [در کوره‌ها] برای به دست آوردن زینت‌آلات یا وسایل زندگی، آتش روی آن روشن می‌کنند کف‌هایی مانند آن به وجود می‌آید. خداوند، حقّ و باطل را چنین مثل می‌زند! اما کف‌ها به بیرون پرتاب می‌شوند؛ ولی آنچه به مردم سود می‌رساند [آب یا فلز خالص در زمین می‌ماند؛ خداوند این چنین مثال می‌زند.

دورنمای بحث

در این مَثَل زیبا، سخن از حق و باطل است؛ آیه شریفه به بیان وسعت و مجال حقّ و باطل، نشانه‌ها و آثار این دو، تعریف حقّ و باطل و سرانجام این مبارزه طولانی و مستمر- که به درازای تاریخ انسان است- اشاره دارد.