- پیشگفتار 1
- فصل اوّل تحلیلی پیرامون مثالهای قرآن 5
- رابطه ماه مبارک رمضان با قرآن 6
- چرا قرآن «مثال» زده است؟ 7
- مثلهای عملی و لسانی 8
- هدف از مثَلَها، از زبان قرآن 10
- اهمّیّت پیام مثل 11
- شرح و تفسیر آیه 12
- اشتباه منافقان 14
- جاذبه قرآن و نجات مسلمانان 15
- نمونه دیگری از تأثیر قرآن 16
- پیامهای آیه 17
- 2- دو حجاب بزرگ: کثرت نعمت و عادت به آن 18
- 3- هدایت و ضلالت در قرآن 19
- معنای هدایت و ضلالت 20
- فصل دوّم اوّلین مثال: مثال منافقان 23
- شرح و تفسیر آیه شریفه 24
- پیامهای آیه 26
- 2- صورتهای نفاق 26
- 3- نشانههای نفاق 27
- 4- تاریخچه منافقان 27
- چهره منافقان در قرآن 28
- خطر منافقان از دیدگاه پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله 29
- 6- «نور» و «ظلمات» 30
- 5- تعبیر به «نار» در قرآن 30
- 7- تفسیر آیه 18 «صُمٌ بُکْمٌ عُمْیٌ فَهُمْ لا یَرْجِعُونَ» 31
- 8- منشأ «نفاق» 34
- فصل سوّم: دوّمین مثال: تشبیهی دیگر برای منافقین 38
- تنوّع مثالهای قرآن 38
- شرح و تفسیر آیات 41
- پیامهای آیه 43
- 2- تفاوت این دو مَثَل 44
- 3- جهان منافق یا نفاق جهانی 45
- 4- پیدایش منافقان در اسلام 46
- اوّل- استهزا و شوخی گرفتن دین 47
- اشاره 47
- مراحل مبارزات دشمنان اسلام با اسلام 47
- سوّم- محاصره اقتصادی و قطع ارتباطات 48
- دوّم- نسبت «سحر» و «شعر» 48
- چهارم- نفشه سوء قصد به جان پیامبر صلی الله علیه و آله 49
- پنجم- جنگهای متوالی با مسلمانان 50
- ششم- توسّل به خطرناکترین سلاح: «نفاق» 53
- نتایج مَثَلها 54
- سعید بن جبیر به هنگام مرگ 56
- فصل چهارم سوّمین مثال: قساوت قلب 58
- داستان گاو بنی اسرائیل 59
- شرح و تفسیر آیه شریفه 60
- قلب مصنوعی آینهای برای عظمت قلب انسان 62
- تعبیر قرآن از دلهای بنی اسرائیل: «سختتر از سنگ» 65
- تسبیح تمام موجودات جهان 66
- قساوت 67
- دنیای بی عاطفهها 69
- علم و عاطفه وجه تمایز انسان از حیوان 69
- دین و مذهب، تقویت کننده عواطف 70
- عوامل قساوت در قرآن 71
- قساوت در روایات اسلامی 73
- فصل پنجم چهارمین مثال: مثال کفّار 78
- مانع بزرگ در دعوت پیامبران: «تقلید کورکورانه» 78
- شرح و تفسیر آیه شریفه 171 سوره بقره 80
- پیامهای آیه 81
- اقسام تقلید 83
- اشاره 83
- تقلید در قرآن 83
- فصل ششم: پنجمین مثال: انفاق 86
- راههای درمان فقر 87
- راه حلّ اسلام 88
- «انفاق» راهی برای فقرزدایی 89
- پیامهای آیه 91
- 2- منظور از «حبّه» در آیه شریفه 93
- 3- منظور از «یُضاعفُ» در آیه شریفه 94
- عالیترین نمونه انفاق در قرآن 95
- 4- بررسی «مشبّه» در آیه انفاق 99
- پرورش مال انفاق شده در کلام پیامبر صلی الله علیه و آله 102
- «انفاق» در تعبیرات زیبای قرآن 104
- فصل هفتم: ششمین مثال: انفاقهای همراه با اذیّت و آزار 108
- شرح و تفسیر آیه 109
- پیامهای آیه 111
- سیره امامان در انفاق و بخشش 114
- صدقه بازدارنده مرگهای بد 116
- فصل هشتم: هفتمین مثال: «انفاق» های شایسته 118
- شرح و تفسیر آیه 118
- پیامهای آیه 120
- راههای انفاق و کمک به دیگران 123
- زهی سعادت که نصیب انسان شده است! 126
- آداب انفاق 128
- فصل نهم: هشتمین مثال: عاقبت امور 134
- مفسّران در تفسیر آیه مثل اقوالی دارند: 135
- عاقبت این شخص ختم به شر شد! 139
- پیام آیه مَثَل: «احباط و تکفیر» 140
- استدلالی بر وجود احباط و تکفیر 141
- فصل دهم: نهمین مثال: رباخواران 143
- رابطه این آیه با آیات قبل 144
- شرح و تفسیر 145
- پیامهای آیه 147
- 2- تناسب جرمها و مجازاتها 148
- فلسفه تحریم ربا 149
- رابطه «اخلاق» و «اقتصاد» در اسلام 149
- اسوه اخلاق در ارزشهای اخلاقی 152
- علی علیه السلام و هدیه شبانه 154
- مباحث تکمیلی آیه 156
- 2- آیا فعّالیّت بانکها بدون رباخواری ممکن است؟ 157
- 3- حکم سپردهها و وامها 158
- 4- آیاتی دیگر درباره ربا 160
- شرح و تفسیر 163
- فصل یازدهم دهمین مثال: خلقت شگرف حضرت عیسی بن مریم علیهما السلام 163
- قدرت خداوند در کلام امیر المؤمنین علیه السلام 164
- داستان پیدایش انسان 166
- نظر قرآن درباره پیدایش انسان 167
- شرح و تفسیر 169
- فصل دوازدهم یازدهمین مثال: انفاقهای کفّار 169
- پیامهای آیه 171
- عبرت بگیرید 176
- شأن نزول آیه 178
- فصل سیزدهم دوازدهمین مثال: مثال کفر و ایمان 178
- «حیات و زندگی» چیست؟ 180
- اقسام حیات و زندگی 182
- منظور از حیات در آیه مثل 182
- چرا عرب جاهلی را مرده میپندارند؟ 183
- آثار و برکات نور 184
- اشاره 184
- نور فرقان 185
- تقوا ثمره روزه و فرقان میوه تقوا 186
- زیبا جلوه کردن اعمال زشت در نظر کفّار 186
- فصل چهاردهم: سیزدهمین مثال: شرح صدر 187
- پیامهای آیه 188
- شرح و تفسیر 188
- 2- اعجاز علمی قرآن در آیه مَثَل 190
- 3- شرح صدر 191
- پیامبر صلی الله علیه و آله و همسایه یهودی 192
- فصل پانزدهم: چهاردهمین مثال: مبدأ و معاد 194
- جسمانی و روحانی بودن معاد 196
- شرح و تفسیر آیه 198
- میوههای مختلف از آب و هوا و زمین واحد! 199
- آثار معاد 200
- فصل شانزدهم: پانزدهمین مثال: بلد طیّب 202
- شرح و تفسیر مثال پانزدهم 204
- پیامهای آیه 205
- این مثل برای چه کسانی است؟ 205
- 2- قرآن و وحی برای کفّار نتیجه معکوس میدهد! 206
- مردم سه دستهاند 207
- قابلیّت، اکتسابی یا جبری؟ 209
- فصل هفدهم: شانزدهمین مثال: عالم منحرف 212
- شأن نزول آیه 213
- شرح و تفسیر 214
- پیام آیه خطر دانشمندان منحرف 217
- عالم و دانشمند دینی از دیدگاه امام حسن عسگری علیه السلام 218
- فصل هجدهم: هفدهمین مثال: مسجد ضرار 221
- شرح و تفسیر 223
- ابو عامر نصرانی، دشمن کینه توز اسلام 224
- فرمان تخریب مسجد ضرار 226
- پیامهای آیه 227
- فصل نوزدهم: هجدهمین مثال: زندگی زودگذر دنیا 229
- شرح و تفسیر 230
- فلسفه مثل 233
- پیامهای آیه 236
- فصل بیستم: نوزدهمین مثال: مَثَل کافر و مؤمن 239
- شرح حال مؤمنان 240
- شرح حال کافران 240
- شرح و تفسیر آیه مثل 242
- اشاره 242
- چشم، یکی از بزرگترین آیات الهی 243
- گوش آیتِ دیگر خداوند 244
- کفّار فاقد ابزار شناخت هستند 245
- چگونه حجابها را از خود برهانیم؟ 247
- علامتهای مؤمن 247
- فصل بیست و یکم: بیستمین مثال: توسّل به ما سوی اللَّه 249
- برق آسمانی و ابرهای بارانزا 250
- «رعد آسمانی» نشانهای از عظمت خدا 251
- چگونه «برقِ» آسمان سبب نزول باران میشود؟ 251
- شرح و تفسیر آیه مثل 254
- پیامهای آیه 256
- 2- أشکال مختلف بتپرستی. 258
- دعا از دیدگاه قرآن و روایات 260
- دعا برترین عبادت 261
- دعا در آئینه روایات 263
- راز اهمیّت دعا در اسلام 264
- رابطه «دعا» و «تربیت» 265
- موانع و شرایط استجابت دعا 268
- اجابت برخی از دعاها به مصلحت انسان نیست! 275
- دو سؤال مهم درباره دعا 276
- فصل بیست و دوم: بیست و یکمین مثال: مثال حقّ و باطل 279
- شرح و تفسیر 280
- 1- تعریف حق و باطل 281
- پیامهای آیه 281
- اشاره 281
- 3- وسعت حق و باطل 283
- 2- نشانههای حق و باطل 283
- 4- سرانجام مبارزه حق و باطل 284
- 5- مبارزه حق و باطل همیشگی است 284
- 6- چگونگی پیدایش باطل 285
- حق و باطل از نگاه آیات و روایات 286
- مصادیق حق چیست و کیست؟ 286
- عمر کوتاه «باطل» و دولت پایدار «حق» 288
- حق تلخ و باطل شیرین است! 289
- باطل همواره در لباس حق جلوه میکند 290
- علی علیه السلام محور حق 291
- شرح و تفسیر آیه 293
- فصل بیست و سوم: بیست و دومین مثال: تقوا برات بهشت 293
- مراحل چهارگانه قبل از ولادت 294
- عجایبی از عالم جنین 295
- مراحل چهارگانه کمال انسان 296
- پیام مهم آیه 299
- شرح و تفسیر آیه مثل 299
- فصل بیست و چهارم: بیست و سومین مثال: اعمال کافران 301
- ارتباط آیه مَثَل با آیات قبل 301
- شرح و تفسیر: 302
- فواید خاکستر 303
- پیامهای آیه 305
- چرا ایمان و ولایت شرط صحّت اعمال است؟ 307
- 2- دومین پیام این است که آدمهای بیایمان، انگیزههای معنوی ندارند؛ 309
- إحباط در قرآن 310
- حبط در جهان طبیعت 312
- فصل بیست و پنجم: بیست و چهارمین و بیست و پنجمین مثال: کلمه «طیّبه» و «خبیثه» 315
- ارتباط آیات مَثَل با آیات پیشین 316
- شرح و تفسیر 317
- نکته مهم خداشناسی 319
- «کلمه طیّبه» چیست؟ 321
- کلمه طیّبهای از امام حسن مجتبی علیه السلام 322
- فصل بیست و ششم: بیست و ششمین مثال: مثال والایی برای خداوند 324
- چرا عرب جاهلیّت دختران خود را میکشت؟ 328
- ارتباط آیه مَثَل با آیات قبل 328
- دختر دسته گل است 330
- ارتباط آیه مثل با آیات قبل 333
- فصل بیست و هفتم: بیست و هفتمین مثال: بتپرستان و خداپرستان 333
- انگیزه پرستش 334
- پیامهای آیه 336
- 2- بردگیهای مدرن 339
- حضرت یوسف علیه السلام انسانی آزاده 340
- علی علیه السلام آزادمردی دیگر 341
- فصل بیست و هشتم: بیست و هشتمین مثال: مشرک و مؤمن 344
- شرح و تفسیر 344
- پیام آیه: شرک و بتپرستی در قرن بیستم. 347
- فصل بیست و نهم: بیست و نهمین مثال: تازهمسلمانان سست ایمان 353
- شرح و تفسیر 354
- پیامهای آیه شریفه 355
- اهمیّت وفای به عهد و پیمان 357
- فصل سی ام: سیامین مثال: کفران نعمت 360
- شرح و تفسیر 361
- پیامهای آیه 365
- 2- آیا «قریه» در مَثَل وجود خارجی داشته است؟ 367
- 2 منظور از «ریح» در آیه، شیطان سرکش است. 368
- 4 مشرک از خود ارادهای ندارد. 368
- 2 هدف از آفرینش 368
- پیامهای آیه 368
- دورنمای بحث 368
- 3 این همه روایات در مذمّت دنیا چرا؟ 368
- شرح و تفسیر 368
- دورنمای بحث 368
- پیامهای آیه 368
- 2 منظور از «یَهْدِی اللَّهُ لِنُورِهِ مَنْ یَشاءُ» چیست؟ 368
- ب: کار شکنی منافقین در حدیبیّه 368
- دورنمای بحث 368
- دور نمای بحث 368
- مثال پنجاه و ششم: استقامت همسر فرعون 368
- 3 دقّت در انتخاب دوست 368
- اراده، عامل اصلی افعال و کردار! 368
- توصیف اصحاب پیامبر صلی الله علیه و آله در تورات 368
- روشهای مبارزه با بت پرستی 368
- شرح و تفسیر 368
- معرّفی اجمالی سوره حجرات 368
- مثال پنجاه و نهم: افراد بخیل 368
- مثال سی و ششم: بت پرستی 368
- 2 بی اعتباری دنیا 368
- چرا حضرت رسول اکرم صلی الله علیه و آله را شاعر میخواندند؟ 368
- دورنمای بحث 368
- اشاره 368
- دور نمای بحث 368
- مثال چهلم: پستترین انسانها 368
- 1 از کمی نفرات نترسید 368
- 2 اتّحاد رمز پیروزی 368
- مثال چهل و نهم: مثالی دیگر برای زندگی دنیا 368
- پیامهای آیات هیجده گانه 368
- مباحث تکمیلی 368
- علی علیه السلام مصداق کامل آیه مثل 368
- منظور از نور خدا چیست؟ 368
- شرح و تفسیر 368
- مثال پنجاه و دوم: جاذبه فوق العاده قرآن 368
- 3 نکته تعبیر به «اسفار» نه «کتاب» 368
- شرح و تفسیر 368
- دور نمای بحث 368
- پیامهای آیه: 368
- الف: داستان إفک! 368
- دور نمای بحث 368
- بررسی اجمالی سوره تحریم 368
- شرح و تفسیر 368
- مثل اصحاب پیامبر صلی الله علیه و آله در انجیل 368
- 3 برنامهریزی در کارهای تبلیغی 368
- شرح و تفسیر 368
- پیامهای آیه 368
- شرح و تفسیر 368
- مثال سی و هشتم: سراب زندگی 368
- دور نمای بحث 368
- شرح و تفسیر 368
- مؤمن کیست؟ 368
- تاریخ یهود در مدینه 368
- آثار ایمان به نزدیکی خداوند 368
- مراتب ایمان! 368
- برده داری از دیدگاه اسلام 368
- بحث تکمیلی 368
- نگاهی به آیات قبل از آیه مثل 368
- سیری در آیات قبل از آیه مثل 368
- 2 «ظُلُماتٌ بَعْضُها فَوْقَ بَعْضٍ» اشاره به چیست؟ 368
- اشاره 368
- پیامهای آیه: 368
- دور نمای بحث 368
- مثال پنجاهم و پنجاه و یکم: یهود 368
- پیام آیه 368
- 4 توحید حاکمیّت 368
- شأن نزول آیات فوق 368
- دور نمای بحث 368
- مثال سی و سوم: زندگی دنیا 368
- 3 رابطه «گناه» و «قطع روزی» 368
- پیامهای آیه 368
- قصّه ایمان آوردن آسیه 368
- شرح و تفسیر 368
- پیامهای آیات فوق 368
- 2 خطرات منافقین 368
- 2 نشانه ایمان 368
- تحلیل روایات 368
- پیام تربیتی آیات مذکور 368
- زندگی دنیا به چه چیز تشبیه شده است؟ 368
- از تاریخ عبرت بگیریم 368
- دور نمای بحث 368
- دور نمای بحث 368
- شرح و تفسیر آیه مثل 368
- اشاره 368
- اشاره 368
- 4 هدایت، قابلیّت لازم دارد. 368
- شرح و تفسیر 368
- ارتباط آیات مثل با آیات پیشین 368
- 2 چرا «حمار»؟ 368
- مباحث تکمیلی 368
- پلی به سوی توحید در ماه توحید 368
- مباحث تکمیلی 368
- اوصاف منافقین 368
- شرح و تفسیر 368
- آیا مثال زدن برای ذات خداوند جایز است؟ 368
- 3 غیبت در لباس تقدّس! 368
- 3- ایجاد قدرت و حرکت 368
- 5 آیه مثل شامل هر عالم بی عملی میگردد! 368
- معنای «مثال» در استعمالات قرآن 368
- اشاره 368
- پیامهای آیه 368
- شرح و تفسیر 368
- اسلحه منکران خدا 368
- شرح و تفسیر 368
- الف- تفسیر فلسفی آیه نور 368
- دورنمای بحث 368
- مثال سی و یکم: مثالهای کافران 368
- مثال سی و پنجم: توحید و شرک 368
- قبح و زشتی فوق العاده غیبت 368
- ترسیم چهره عالمان بی عمل در روایات 368
- 4- رفع موانع حیات 368
- ج: ترور نافرجام پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله توسّط منافقان! 368
- عاقبت انسان مغرور 368
- شکستن ارزشهای کاذب از اهداف انبیاست 368
- 4 ولیّ مؤمنان کیست؟ 368
- 2- آیا مگس موجود کوچکی است؟ 368
- شرح و تفسیر آیه مثل 368
- توحید خمیرمایه اصول و فروع دین 368
- 4 تاریخ گذشتگان چراغ راه آیندگان 368
- شرح و تفسیر 368
- 3 تکیه بر منافقان خطاست! 368
- اشاره 368
- اهمّیّت توحید 368
- جاذبه شگفتانگیز قرآن 368
- آیا تکیه بر غیر خدا، تکیه بر تار عنکبوت نیست؟ 368
- 2 سخنی از امام کاظم علیه السلام 368
- مباحث تکمیلی: 368
- شرح و تفسیر 368
- پیامهای آیه 368
- داستان تحریم 368
- پیام آیه 368
- 2 توحید صفات 368
- پیام آیه 368
- دور نمای بحث 368
- پیام آیه 368
- شأن نزول آیه مثل 368
- پیامهای آیه 368
- مثال پنجاه و هشتم: تصویری از مؤمنان و کافران 368
- چراغ در طول تاریخ 368
- دور نمای بحث 368
- 3- تقوی و پرهیز کاری 368
- شرح و تفسیر 368
- 2 «باقیات صالحات» چیست؟ 368
- 2 خود مان را فریب ندهیم! 368
- 2 ممنوعیّت جدال 368
- عزّت در سایه ایمان 368
- علی علیه السلام نمونه کامل ویژگیهای پنجگانه 368
- پیام آیه 368
- مثال چهل و هفتم: غیبت 368
- پیشگفتار 368
- د: اجتماع منافقان در سقیفه! 368
- 4 ارزش علم و دانش 368
- پیامهای آیه 368
- ماهیّت بت پرستی 368
- اهمّیّت توحید 368
- 2 مثال مذکور شامل همه اصحاب پیامبر صلی الله علیه و آله نمیشود! 368
- پیام آیه 368
- دورنمای بحث 368
- 3 فلسفه مثال به حیوانی ضعیف 368
- تفاوت این آیه و آیه 24 سوره یونس 368
- اشاره 368
- 2 دنیا از دیدگاه روایات 368
- مثال چهل و سوم: پیروزی اقلّیّت و شکست اکثریّت 368
- 3 اسباب تذکّر 368
- 2- اثر تربیت 368
- 5 شیطان و منافقین در یک مسیر حرکت میکنند! 368
- چگونه ایمان خود را تقویت کنیم؟ 368
- پیامهای آیه 368
- 2 هدف از بلاها و عذابها 368
- مثال پنجاه و چهارم: ویژگیهای منافقان 368
- شرح و تفسیر 368
- شرح و تفسیر 368
- پیام آیه 368
- شرح و تفسیر آیه مثل 368
- دورنمای بحث 368
- مثال پنجاه و سوم: عالمان بی عمل 368
- دورنمای بحث 368
- مثال سی و دوم: مستکبران و مستضعفان 368
- دور نمای بحث 368
- 3 جبر یا اختیار؟ 368
- پیامهای آیه 368
- 3 توحید افعالی 368
- مثال پنجاه و پنجم: میزان، ضابطه است نه رابطه! 368
- مثال چهل و پنجم: عیسای مسیح علیه السلام 368
- 2- دقّت در اسرار آفرینش 368
- 3 مشرک آرامش ندارد. 368
- شرح و تفسیر 368
- اشاره 368
- پیامهای آیه 368
- این آیه مشتمل بر دو مثال است 368
- دور نمای بحث 368
- 4 لجاجت یا باز گشت؟ 368
- شرح و تفسیر 368
- 2 اسلام، دین کیفیّت است نه کمّیّت 368
- 5 توحید مالکیّت 368
- مثال چهل و یکم: تکیه بر غیر خدا 368
- دور نمای بحث 368
- غوغاسالاری نشانه جاهلیّت 368
- پیامهای آیه 368
- دور نمای بحث 368
- مثال چهل و دوم: توحید مالکیّت 368
- دور نمای بحث 368
- 2 سرچشمه اختلاف جهل و نادانی است. 368
- مباحث تکمیلی 368
- اشاره 368
- مشکلات و معایب حرکت خزندگان 368
- 1- آشنایی با قرآن 368
- هیبت و عظمت قرآن 368
- پیامهای آیه 368
- مثال سی و نهم: اعمال مشرکان 368
- دور نمای بحث 368
- مرض غرور را از دو راه میتوان درمان کرد: 368
- چیزهایی که به نور تشبیه شده است 368
- دور نمای بحث 368
- مباحث تکمیلی 368
- ب- تفسیر روایی آیه نور 368
- آیا آیه فوق از امثال القرآن است؟ 368
- مثال سی و هفتم: ذات بیمانند خدا 368
- معیار سنجش نفاق 368
- مثال چهل و ششم: اصحاب پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم 368
- پیامهای آیه: 368
- 3 شکنجه عامل تکامل یا وسیله شکست! 368
- مثال شصتم: موضعگیری در مقابل سخن حق 368
- دورنمای بحث 368
- واقعیّتهای نهفته در برچسبها 368
- عبرت بگیرید! 368
- آیا آیه مورد بحث جزء امثال القرآن است؟ 368
- مثال چهل و هشتم: نزدیکی خدا به انسان 368
- چرا آسیه تقیّه نکرد؟ 368
- مثال سی و چهارم: تنوّع مثالهای قرآن 368
- 4- توسّلات و دعا 368
- حجاب مستور چیست؟ 368
- 1 توحید ذات 368
- شرح و تفسیر 368
- پیامهای آیه: 368
- پیام آیه 368
- شرح و تفسیر 368
- شرح و تفسیر 368
- شرح و تفسیر 368
- شاخههای توحید 368
- مثال چهل و چهارم: شرک و توحید 368
- 1- آیا در آیه مثل تشبیهی وجود دارد؟ 368
- مباحث تکمیلی 368
- دورنمای بحث 368
- ایمان سرچشمه همه خوبیها 368
- تفاوت این مثال با مثالهای قبل 368
- 2 ندای حق را باید گوش داد! 368
- رابطه «تسبیح» و «توبه» 368
- شأن نزول 368
- شرح و تفسیر 368
- مثال پنجاه و هفتم: مریم بنت عمران 368
- 1- اثر هدایت 368
- 2 تار عنکبوت یکی از آیات بزرگ الهی 368
- دور نمای بحث 368
- مسحور یعنی چه؟ 368
فصل بیست و هفتم: بیست و هفتمین مثال: بتپرستان و خداپرستان
اشاره
خداوند در آیه شریفه 75 سوره نحل در بیست و هفتمین مثل میفرماید:
«ضَرَبَ اللَّهُ مَثَلًا عَبْداً مَمْلُوکاً لا یَقْدِرُ عَلی شَیْءٍ وَ مَنْ رَزَقْناهُ مِنَّا رِزْقاً حَسَناً فَهُوَ یُنْفِقُ مِنْهُ سِرّاً وَ جَهْراً هَلْ یَسْتَووُنَ الْحَمْدُ لِلَّهِ بَلْ اکْثَرُهُمْ لا یَعْلَمُونَ»؛ خداوند مثالی زده است: برده مملوکی را که قادر بر هیچ چیز نیست؛ و انسان [با ایمانی را که از جانب خود، رزقی نیکو به او بخشیدهایم، و او پنهان و آشکار از آنچه خدا به او داده، انفاق میکند؛ آیا این دو نفر یکسانند؟! ستایش مخصوص خداست ولی اکثر آنها نمیدانند.
دورنمای بحث
آیه مَثَل به گفتگو از بتپرستان و مؤمنان پرداخته است. خداوند بتپرستان را به بردگانی تشبیه کرده است که هیچ مال و سرمایهای ندارند و در تصمیمگیری خود آزاد نیستند؛ ولی مؤمنان علاوه بر آنکه دارای سرمایهای از ناحیه خداوند هستند، دیگران را نیز در سرمایه خود سهیم میدانند.
ارتباط آیه مثل با آیات قبل
در آیات قبل از بتپرستی سخن به میان رفته است و اینکه چرا بتپرستان به