مثالهای زیبای قرآن: (امثال القرآن) صفحه 339

بدین ترتیب با برنامه دقیق اسلام، آزادی تدریجی بردگان تحقّق یافت؛ یعنی صدها سال قبل این اینکه دنیا اعلامیه آزادی بردگان را صادر کند، اسلام برنامه آزادی تدریجی آنها را طرّاحی و عملی ساخت.

2- بردگی‌های مدرن‌

قرآن مجید انسانهای مؤمن را آزاد و مشرکان بت‌پرست را اسیر و برده می‌شناسد. از این تعبیر درمی‌یابیم که بردگی و اسارت منحصر در معنای معروف آن نیست، بلکه انواع و اقسام دیگری نیز دارد؛ بردگی شهوات، بردگی هوی و هوس، بردگی پول و ثروت، بردگی جاه و مقام و دیگر اقسام بردگی‌های مدرن.

ابن عبّاس می‌گوید: «اوّلین درهم و دیناری که بر روی زمین سکّه زده شد، شیطان به آن نگاهی کرد، سپس آن دو را لمس نموده و بوسید، سپس روی چشمانش گذاشت و بعد روی سینه‌اش قرار داد و گفت: «أنْتَما قُرَّةُ عَیْنی وَ ثَمَرَةُ فُؤدی ما ابالی مِنْ بَنی آدَمْ اذا احَبُّوکُما انْ لا یَعْبُدُوا وَثَناً»؛ ای نور چشم من و ای میوه دل من، اگر فرزندان آدم شما را پرستش کنند باکی نیست که دیگر بتها را نپرستند. «1»

یعنی بتِ پول و ثروت و بردگیِ مال و منال دنیا، به مراتب خطرناک‌تر از بردگی مرسوم است.

دنیای امروز که اعلان آزادی بردگان و الغای برده‌داری نمود، در واقع شکل برده‌داری را عوض کرده است، ولی بردگی هنوز به گونه‌ای دیگر وجود دارد.

قدرت‌های بزرگ جهان در توجیه جنایات خود صریحاً می‌گویند: این جنایات مقتضی منافع ماست؛ اگر جنگ و خونریزی و کشت و کشتار و اختلاف