- پیشگفتار 1
- فصل اوّل تحلیلی پیرامون مثالهای قرآن 5
- رابطه ماه مبارک رمضان با قرآن 6
- چرا قرآن «مثال» زده است؟ 7
- مثلهای عملی و لسانی 8
- هدف از مثَلَها، از زبان قرآن 10
- اهمّیّت پیام مثل 11
- شرح و تفسیر آیه 12
- اشتباه منافقان 14
- جاذبه قرآن و نجات مسلمانان 15
- نمونه دیگری از تأثیر قرآن 16
- پیامهای آیه 17
- 2- دو حجاب بزرگ: کثرت نعمت و عادت به آن 18
- 3- هدایت و ضلالت در قرآن 19
- معنای هدایت و ضلالت 20
- فصل دوّم اوّلین مثال: مثال منافقان 23
- شرح و تفسیر آیه شریفه 24
- پیامهای آیه 26
- 2- صورتهای نفاق 26
- 3- نشانههای نفاق 27
- 4- تاریخچه منافقان 27
- چهره منافقان در قرآن 28
- خطر منافقان از دیدگاه پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله 29
- 6- «نور» و «ظلمات» 30
- 5- تعبیر به «نار» در قرآن 30
- 7- تفسیر آیه 18 «صُمٌ بُکْمٌ عُمْیٌ فَهُمْ لا یَرْجِعُونَ» 31
- 8- منشأ «نفاق» 34
- تنوّع مثالهای قرآن 38
- فصل سوّم: دوّمین مثال: تشبیهی دیگر برای منافقین 38
- شرح و تفسیر آیات 41
- پیامهای آیه 43
- 2- تفاوت این دو مَثَل 44
- 3- جهان منافق یا نفاق جهانی 45
- 4- پیدایش منافقان در اسلام 46
- اوّل- استهزا و شوخی گرفتن دین 47
- مراحل مبارزات دشمنان اسلام با اسلام 47
- اشاره 47
- سوّم- محاصره اقتصادی و قطع ارتباطات 48
- دوّم- نسبت «سحر» و «شعر» 48
- چهارم- نفشه سوء قصد به جان پیامبر صلی الله علیه و آله 49
- پنجم- جنگهای متوالی با مسلمانان 50
- ششم- توسّل به خطرناکترین سلاح: «نفاق» 53
- نتایج مَثَلها 54
- سعید بن جبیر به هنگام مرگ 56
- فصل چهارم سوّمین مثال: قساوت قلب 58
- داستان گاو بنی اسرائیل 59
- شرح و تفسیر آیه شریفه 60
- قلب مصنوعی آینهای برای عظمت قلب انسان 62
- تعبیر قرآن از دلهای بنی اسرائیل: «سختتر از سنگ» 65
- تسبیح تمام موجودات جهان 66
- قساوت 67
- علم و عاطفه وجه تمایز انسان از حیوان 69
- دنیای بی عاطفهها 69
- دین و مذهب، تقویت کننده عواطف 70
- عوامل قساوت در قرآن 71
- قساوت در روایات اسلامی 73
- مانع بزرگ در دعوت پیامبران: «تقلید کورکورانه» 78
- فصل پنجم چهارمین مثال: مثال کفّار 78
- شرح و تفسیر آیه شریفه 171 سوره بقره 80
- پیامهای آیه 81
- اشاره 83
- تقلید در قرآن 83
- اقسام تقلید 83
- فصل ششم: پنجمین مثال: انفاق 86
- راههای درمان فقر 87
- راه حلّ اسلام 88
- «انفاق» راهی برای فقرزدایی 89
- پیامهای آیه 91
- 2- منظور از «حبّه» در آیه شریفه 93
- 3- منظور از «یُضاعفُ» در آیه شریفه 94
- عالیترین نمونه انفاق در قرآن 95
- 4- بررسی «مشبّه» در آیه انفاق 99
- پرورش مال انفاق شده در کلام پیامبر صلی الله علیه و آله 102
- «انفاق» در تعبیرات زیبای قرآن 104
- فصل هفتم: ششمین مثال: انفاقهای همراه با اذیّت و آزار 108
- شرح و تفسیر آیه 109
- پیامهای آیه 111
- سیره امامان در انفاق و بخشش 114
- صدقه بازدارنده مرگهای بد 116
- فصل هشتم: هفتمین مثال: «انفاق» های شایسته 118
- شرح و تفسیر آیه 118
- پیامهای آیه 120
- راههای انفاق و کمک به دیگران 123
- زهی سعادت که نصیب انسان شده است! 126
- آداب انفاق 128
- فصل نهم: هشتمین مثال: عاقبت امور 134
- مفسّران در تفسیر آیه مثل اقوالی دارند: 135
- عاقبت این شخص ختم به شر شد! 139
- پیام آیه مَثَل: «احباط و تکفیر» 140
- استدلالی بر وجود احباط و تکفیر 141
- فصل دهم: نهمین مثال: رباخواران 143
- رابطه این آیه با آیات قبل 144
- شرح و تفسیر 145
- پیامهای آیه 147
- 2- تناسب جرمها و مجازاتها 148
- فلسفه تحریم ربا 149
- رابطه «اخلاق» و «اقتصاد» در اسلام 149
- اسوه اخلاق در ارزشهای اخلاقی 152
- علی علیه السلام و هدیه شبانه 154
- مباحث تکمیلی آیه 156
- 2- آیا فعّالیّت بانکها بدون رباخواری ممکن است؟ 157
- 3- حکم سپردهها و وامها 158
- 4- آیاتی دیگر درباره ربا 160
- فصل یازدهم دهمین مثال: خلقت شگرف حضرت عیسی بن مریم علیهما السلام 163
- شرح و تفسیر 163
- قدرت خداوند در کلام امیر المؤمنین علیه السلام 164
- داستان پیدایش انسان 166
- نظر قرآن درباره پیدایش انسان 167
- شرح و تفسیر 169
- فصل دوازدهم یازدهمین مثال: انفاقهای کفّار 169
- پیامهای آیه 171
- عبرت بگیرید 176
- شأن نزول آیه 178
- فصل سیزدهم دوازدهمین مثال: مثال کفر و ایمان 178
- «حیات و زندگی» چیست؟ 180
- اقسام حیات و زندگی 182
- منظور از حیات در آیه مثل 182
- چرا عرب جاهلی را مرده میپندارند؟ 183
- آثار و برکات نور 184
- اشاره 184
- نور فرقان 185
- تقوا ثمره روزه و فرقان میوه تقوا 186
- زیبا جلوه کردن اعمال زشت در نظر کفّار 186
- فصل چهاردهم: سیزدهمین مثال: شرح صدر 187
- پیامهای آیه 188
- شرح و تفسیر 188
- 2- اعجاز علمی قرآن در آیه مَثَل 190
- 3- شرح صدر 191
- پیامبر صلی الله علیه و آله و همسایه یهودی 192
- فصل پانزدهم: چهاردهمین مثال: مبدأ و معاد 194
- جسمانی و روحانی بودن معاد 196
- شرح و تفسیر آیه 198
- میوههای مختلف از آب و هوا و زمین واحد! 199
- آثار معاد 200
- فصل شانزدهم: پانزدهمین مثال: بلد طیّب 202
- شرح و تفسیر مثال پانزدهم 204
- پیامهای آیه 205
- این مثل برای چه کسانی است؟ 205
- 2- قرآن و وحی برای کفّار نتیجه معکوس میدهد! 206
- مردم سه دستهاند 207
- قابلیّت، اکتسابی یا جبری؟ 209
- فصل هفدهم: شانزدهمین مثال: عالم منحرف 212
- شأن نزول آیه 213
- شرح و تفسیر 214
- پیام آیه خطر دانشمندان منحرف 217
- عالم و دانشمند دینی از دیدگاه امام حسن عسگری علیه السلام 218
- فصل هجدهم: هفدهمین مثال: مسجد ضرار 221
- شرح و تفسیر 223
- ابو عامر نصرانی، دشمن کینه توز اسلام 224
- فرمان تخریب مسجد ضرار 226
- پیامهای آیه 227
- فصل نوزدهم: هجدهمین مثال: زندگی زودگذر دنیا 229
- شرح و تفسیر 230
- فلسفه مثل 233
- پیامهای آیه 236
- فصل بیستم: نوزدهمین مثال: مَثَل کافر و مؤمن 239
- شرح حال مؤمنان 240
- شرح حال کافران 240
- شرح و تفسیر آیه مثل 242
- اشاره 242
- چشم، یکی از بزرگترین آیات الهی 243
- گوش آیتِ دیگر خداوند 244
- کفّار فاقد ابزار شناخت هستند 245
- چگونه حجابها را از خود برهانیم؟ 247
- علامتهای مؤمن 247
- فصل بیست و یکم: بیستمین مثال: توسّل به ما سوی اللَّه 249
- برق آسمانی و ابرهای بارانزا 250
- چگونه «برقِ» آسمان سبب نزول باران میشود؟ 251
- «رعد آسمانی» نشانهای از عظمت خدا 251
- شرح و تفسیر آیه مثل 254
- پیامهای آیه 256
- 2- أشکال مختلف بتپرستی. 258
- دعا از دیدگاه قرآن و روایات 260
- دعا برترین عبادت 261
- دعا در آئینه روایات 263
- راز اهمیّت دعا در اسلام 264
- رابطه «دعا» و «تربیت» 265
- موانع و شرایط استجابت دعا 268
- اجابت برخی از دعاها به مصلحت انسان نیست! 275
- دو سؤال مهم درباره دعا 276
- فصل بیست و دوم: بیست و یکمین مثال: مثال حقّ و باطل 279
- شرح و تفسیر 280
- اشاره 281
- 1- تعریف حق و باطل 281
- پیامهای آیه 281
- 3- وسعت حق و باطل 283
- 2- نشانههای حق و باطل 283
- 4- سرانجام مبارزه حق و باطل 284
- 5- مبارزه حق و باطل همیشگی است 284
- 6- چگونگی پیدایش باطل 285
- مصادیق حق چیست و کیست؟ 286
- حق و باطل از نگاه آیات و روایات 286
- عمر کوتاه «باطل» و دولت پایدار «حق» 288
- حق تلخ و باطل شیرین است! 289
- باطل همواره در لباس حق جلوه میکند 290
- علی علیه السلام محور حق 291
- فصل بیست و سوم: بیست و دومین مثال: تقوا برات بهشت 293
- شرح و تفسیر آیه 293
- مراحل چهارگانه قبل از ولادت 294
- عجایبی از عالم جنین 295
- مراحل چهارگانه کمال انسان 296
- شرح و تفسیر آیه مثل 299
- پیام مهم آیه 299
- فصل بیست و چهارم: بیست و سومین مثال: اعمال کافران 301
- ارتباط آیه مَثَل با آیات قبل 301
- شرح و تفسیر: 302
- فواید خاکستر 303
- پیامهای آیه 305
- چرا ایمان و ولایت شرط صحّت اعمال است؟ 307
- 2- دومین پیام این است که آدمهای بیایمان، انگیزههای معنوی ندارند؛ 309
- إحباط در قرآن 310
- حبط در جهان طبیعت 312
- فصل بیست و پنجم: بیست و چهارمین و بیست و پنجمین مثال: کلمه «طیّبه» و «خبیثه» 315
- ارتباط آیات مَثَل با آیات پیشین 316
- شرح و تفسیر 317
- نکته مهم خداشناسی 319
- «کلمه طیّبه» چیست؟ 321
- کلمه طیّبهای از امام حسن مجتبی علیه السلام 322
- فصل بیست و ششم: بیست و ششمین مثال: مثال والایی برای خداوند 324
- چرا عرب جاهلیّت دختران خود را میکشت؟ 328
- ارتباط آیه مَثَل با آیات قبل 328
- دختر دسته گل است 330
- فصل بیست و هفتم: بیست و هفتمین مثال: بتپرستان و خداپرستان 333
- ارتباط آیه مثل با آیات قبل 333
- انگیزه پرستش 334
- پیامهای آیه 336
- 2- بردگیهای مدرن 339
- حضرت یوسف علیه السلام انسانی آزاده 340
- علی علیه السلام آزادمردی دیگر 341
- شرح و تفسیر 344
- فصل بیست و هشتم: بیست و هشتمین مثال: مشرک و مؤمن 344
- پیام آیه: شرک و بتپرستی در قرن بیستم. 347
- فصل بیست و نهم: بیست و نهمین مثال: تازهمسلمانان سست ایمان 353
- شرح و تفسیر 354
- پیامهای آیه شریفه 355
- اهمیّت وفای به عهد و پیمان 357
- فصل سی ام: سیامین مثال: کفران نعمت 360
- شرح و تفسیر 361
- پیامهای آیه 365
- 2- آیا «قریه» در مَثَل وجود خارجی داشته است؟ 367
- 3 دقّت در انتخاب دوست 368
- 3 این همه روایات در مذمّت دنیا چرا؟ 368
- 2 بی اعتباری دنیا 368
- دورنمای بحث 368
- مثال چهل و نهم: مثالی دیگر برای زندگی دنیا 368
- 2 هدف از آفرینش 368
- شرح و تفسیر 368
- اراده، عامل اصلی افعال و کردار! 368
- شرح و تفسیر 368
- مثال پنجاه و ششم: استقامت همسر فرعون 368
- 3 برنامهریزی در کارهای تبلیغی 368
- چرا حضرت رسول اکرم صلی الله علیه و آله را شاعر میخواندند؟ 368
- تاریخ یهود در مدینه 368
- ب: کار شکنی منافقین در حدیبیّه 368
- 4 مشرک از خود ارادهای ندارد. 368
- پیامهای آیات هیجده گانه 368
- 2 منظور از «یَهْدِی اللَّهُ لِنُورِهِ مَنْ یَشاءُ» چیست؟ 368
- مثال سی و ششم: بت پرستی 368
- روشهای مبارزه با بت پرستی 368
- دور نمای بحث 368
- اشاره 368
- شرح و تفسیر 368
- علی علیه السلام مصداق کامل آیه مثل 368
- شرح و تفسیر 368
- الف: داستان إفک! 368
- 2 اتّحاد رمز پیروزی 368
- شرح و تفسیر 368
- آثار ایمان به نزدیکی خداوند 368
- برده داری از دیدگاه اسلام 368
- دور نمای بحث 368
- مثال پنجاهم و پنجاه و یکم: یهود 368
- پیامهای آیه: 368
- قصّه ایمان آوردن آسیه 368
- 3 نکته تعبیر به «اسفار» نه «کتاب» 368
- از تاریخ عبرت بگیریم 368
- 3 رابطه «گناه» و «قطع روزی» 368
- ارتباط آیات مثل با آیات پیشین 368
- منظور از نور خدا چیست؟ 368
- 3 غیبت در لباس تقدّس! 368
- پیام تربیتی آیات مذکور 368
- شرح و تفسیر 368
- مثل اصحاب پیامبر صلی الله علیه و آله در انجیل 368
- ج: ترور نافرجام پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله توسّط منافقان! 368
- دور نمای بحث 368
- شرح و تفسیر 368
- دور نمای بحث 368
- شرح و تفسیر 368
- 4 هدایت، قابلیّت لازم دارد. 368
- شأن نزول آیه مثل 368
- مؤمن کیست؟ 368
- 2 خود مان را فریب ندهیم! 368
- مباحث تکمیلی 368
- مثال چهل و هشتم: نزدیکی خدا به انسان 368
- مثال سی و هشتم: سراب زندگی 368
- حجاب مستور چیست؟ 368
- شرح و تفسیر 368
- پیامهای آیه: 368
- 2 «ظُلُماتٌ بَعْضُها فَوْقَ بَعْضٍ» اشاره به چیست؟ 368
- شرح و تفسیر 368
- دور نمای بحث 368
- شرح و تفسیر 368
- بحث تکمیلی 368
- مثال چهل و چهارم: شرک و توحید 368
- توصیف اصحاب پیامبر صلی الله علیه و آله در تورات 368
- مباحث تکمیلی 368
- دور نمای بحث 368
- ایمان سرچشمه همه خوبیها 368
- مثال پنجاه و نهم: افراد بخیل 368
- 2 ندای حق را باید گوش داد! 368
- پیام آیه 368
- شأن نزول 368
- 5 آیه مثل شامل هر عالم بی عملی میگردد! 368
- مثال پنجاه و هفتم: مریم بنت عمران 368
- 2 نشانه ایمان 368
- 2 تار عنکبوت یکی از آیات بزرگ الهی 368
- شرح و تفسیر 368
- مسحور یعنی چه؟ 368
- شرح و تفسیر 368
- مثال پنجاه و سوم: عالمان بی عمل 368
- دورنمای بحث 368
- مثال چهل و پنجم: عیسای مسیح علیه السلام 368
- اشاره 368
- 4 لجاجت یا باز گشت؟ 368
- ترسیم چهره عالمان بی عمل در روایات 368
- دور نمای بحث 368
- تحلیل روایات 368
- هیبت و عظمت قرآن 368
- شکستن ارزشهای کاذب از اهداف انبیاست 368
- مرض غرور را از دو راه میتوان درمان کرد: 368
- پیامهای آیه 368
- ب- تفسیر روایی آیه نور 368
- توحید خمیرمایه اصول و فروع دین 368
- مثال چهل و ششم: اصحاب پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم 368
- دور نمای بحث 368
- دورنمای بحث 368
- اشاره 368
- اشاره 368
- دورنمای بحث 368
- مثال سی و سوم: زندگی دنیا 368
- 2 سخنی از امام کاظم علیه السلام 368
- 4 ارزش علم و دانش 368
- اشاره 368
- تفاوت این آیه و آیه 24 سوره یونس 368
- داستان تحریم 368
- پیامهای آیه 368
- معرّفی اجمالی سوره حجرات 368
- دور نمای بحث 368
- 2 چرا «حمار»؟ 368
- مثال پنجاه و هشتم: تصویری از مؤمنان و کافران 368
- مثال چهلم: پستترین انسانها 368
- شرح و تفسیر 368
- اوصاف منافقین 368
- عزّت در سایه ایمان 368
- شرح و تفسیر 368
- پیشگفتار 368
- 3- ایجاد قدرت و حرکت 368
- ماهیّت بت پرستی 368
- بررسی اجمالی سوره تحریم 368
- دورنمای بحث 368
- پیامهای آیه 368
- 2 دنیا از دیدگاه روایات 368
- دور نمای بحث 368
- 5 شیطان و منافقین در یک مسیر حرکت میکنند! 368
- الف- تفسیر فلسفی آیه نور 368
- مثال پنجاه و چهارم: ویژگیهای منافقان 368
- نگاهی به آیات قبل از آیه مثل 368
- شرح و تفسیر آیه مثل 368
- قبح و زشتی فوق العاده غیبت 368
- مثال سی و دوم: مستکبران و مستضعفان 368
- 4 توحید حاکمیّت 368
- 3 توحید افعالی 368
- عاقبت انسان مغرور 368
- 3 مشرک آرامش ندارد. 368
- پیامهای آیات فوق 368
- این آیه مشتمل بر دو مثال است 368
- شرح و تفسیر آیه مثل 368
- 2 اسلام، دین کیفیّت است نه کمّیّت 368
- مباحث تکمیلی 368
- غوغاسالاری نشانه جاهلیّت 368
- 4 تاریخ گذشتگان چراغ راه آیندگان 368
- دور نمای بحث 368
- مثال سی و نهم: اعمال مشرکان 368
- مشکلات و معایب حرکت خزندگان 368
- 3 تکیه بر منافقان خطاست! 368
- 2 منظور از «ریح» در آیه، شیطان سرکش است. 368
- دور نمای بحث 368
- دورنمای بحث 368
- اهمّیّت توحید 368
- پیامهای آیه 368
- مثال سی و هفتم: ذات بیمانند خدا 368
- شأن نزول آیات فوق 368
- آیا تکیه بر غیر خدا، تکیه بر تار عنکبوت نیست؟ 368
- دورنمای بحث 368
- 3 شکنجه عامل تکامل یا وسیله شکست! 368
- 1 از کمی نفرات نترسید 368
- مباحث تکمیلی: 368
- مباحث تکمیلی 368
- مباحث تکمیلی 368
- مثال پنجاه و دوم: جاذبه فوق العاده قرآن 368
- پیامهای آیه 368
- پیامهای آیه: 368
- اشاره 368
- شرح و تفسیر 368
- پیام آیه 368
- پیامهای آیه 368
- مثال سی و پنجم: توحید و شرک 368
- شرح و تفسیر 368
- پیام آیه 368
- مراتب ایمان! 368
- 2- آیا مگس موجود کوچکی است؟ 368
- آیا مثال زدن برای ذات خداوند جایز است؟ 368
- پیام آیه 368
- معنای «مثال» در استعمالات قرآن 368
- جاذبه شگفتانگیز قرآن 368
- سیری در آیات قبل از آیه مثل 368
- پیامهای آیه 368
- دور نمای بحث 368
- 2 توحید صفات 368
- پیامهای آیه 368
- چراغ در طول تاریخ 368
- 2 خطرات منافقین 368
- دور نمای بحث 368
- 4 ولیّ مؤمنان کیست؟ 368
- 3- تقوی و پرهیز کاری 368
- اسلحه منکران خدا 368
- پیام آیه 368
- زندگی دنیا به چه چیز تشبیه شده است؟ 368
- 2 «باقیات صالحات» چیست؟ 368
- شرح و تفسیر آیه مثل 368
- 2 مثال مذکور شامل همه اصحاب پیامبر صلی الله علیه و آله نمیشود! 368
- شرح و تفسیر 368
- 2 ممنوعیّت جدال 368
- پلی به سوی توحید در ماه توحید 368
- 3 اسباب تذکّر 368
- مثال سی و یکم: مثالهای کافران 368
- علی علیه السلام نمونه کامل ویژگیهای پنجگانه 368
- 4- رفع موانع حیات 368
- شرح و تفسیر 368
- مثال چهل و هفتم: غیبت 368
- 3 جبر یا اختیار؟ 368
- د: اجتماع منافقان در سقیفه! 368
- اشاره 368
- پیامهای آیه 368
- مثال چهل و یکم: تکیه بر غیر خدا 368
- اهمّیّت توحید 368
- شرح و تفسیر 368
- پیام آیه 368
- 1- اثر هدایت 368
- 3 فلسفه مثال به حیوانی ضعیف 368
- دور نمای بحث 368
- اشاره 368
- عبرت بگیرید! 368
- مثال چهل و سوم: پیروزی اقلّیّت و شکست اکثریّت 368
- مثال سی و چهارم: تنوّع مثالهای قرآن 368
- 2- اثر تربیت 368
- شرح و تفسیر 368
- چگونه ایمان خود را تقویت کنیم؟ 368
- پیام آیه 368
- 2 هدف از بلاها و عذابها 368
- شرح و تفسیر 368
- شرح و تفسیر 368
- شاخههای توحید 368
- پیام آیه 368
- 1- آیا در آیه مثل تشبیهی وجود دارد؟ 368
- دورنمای بحث 368
- دورنمای بحث 368
- دورنمای بحث 368
- تفاوت این مثال با مثالهای قبل 368
- دور نمای بحث 368
- رابطه «تسبیح» و «توبه» 368
- پیامهای آیه 368
- مثال پنجاه و پنجم: میزان، ضابطه است نه رابطه! 368
- 2- دقّت در اسرار آفرینش 368
- شرح و تفسیر 368
- پیامهای آیه 368
- دور نمای بحث 368
- شرح و تفسیر 368
- 5 توحید مالکیّت 368
- دور نمای بحث 368
- پیامهای آیه 368
- مثال چهل و دوم: توحید مالکیّت 368
- 2 سرچشمه اختلاف جهل و نادانی است. 368
- اشاره 368
- 1- آشنایی با قرآن 368
- پیامهای آیه 368
- دور نمای بحث 368
- چیزهایی که به نور تشبیه شده است 368
- مباحث تکمیلی 368
- آیا آیه فوق از امثال القرآن است؟ 368
- معیار سنجش نفاق 368
- پیامهای آیه: 368
- مثال شصتم: موضعگیری در مقابل سخن حق 368
- واقعیّتهای نهفته در برچسبها 368
- آیا آیه مورد بحث جزء امثال القرآن است؟ 368
- چرا آسیه تقیّه نکرد؟ 368
- 4- توسّلات و دعا 368
- 1 توحید ذات 368
2- آیا «قریه» در مَثَل وجود خارجی داشته است؟
از آیه شریفه استفاده میشود که این «آبادی» با ویژگیهای چهارگانهاش وجود خارجی داشته است. بدین جهت، مفسّران به گفتگو پرداختهاند که این آبادی کجا بوده است؟
احتمالات مختلفی وجود دارد که در این نوشتار تنها به دو نمونه از آن بسنده میشود:
1- برخی از مفسّران معتقدند: منظور از آن «منطقه آباد»، «شهر مکّه» بوده است «1». این شهر هم مصداق بارز امنیّت است و هم حقیقتاً، تمام نعمتها و میوهها در این شهر یافت میشود، اگرچه خود بعضی از نعمتها را دارا نیست؛ لیکن از هر مکان و شهر و کشوری نعمتهای مادّی به سوی این شهر سرازیر میگردد؛ نعمتهایی که در جاهای دیگر کمتر یافت میشود.
پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله هنگامی که از مکّه هجرت کرده، به مدینه آمدند، مکّه دچار خشکسالی و قحطی شد. شهری که دارای امنیت پایدار و نعمتهای مختلف و دربردارنده بزرگترین نعمت، وجود پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله، بود بر اثر کفران نعمت و ناسپاسی از پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله هفت سال دچار قحطی، خشکسالی، گرسنگی و ناامنی گردید. وضعیّت نامطلوب و سخت آنها به جایی رسید که پیامبر رحمت برای آنها از مدینه آذوقه فرستاد.
آری؛ کفران نعمت و ناسپاسی در مقابل نعمتهای الهی، عذاب الهی را در پی دارد و این از سنّتهای خداوند به شمار میآید. ناسپاسی در هر زمان و مکانی تکرار گردد، عذاب الهی نیز تکرار میشود.
2- عدّهای دیگر از اهل تفسیر بر این عقیدهاند که منظور از آن «منطقه آباد»،
______________________________
(1)- تفسیر مجمع البیان، جلد 6، صفحه 390. و التبیان، جلد 6، صفحه 432.