- پیشگفتار 1
- فصل اوّل تحلیلی پیرامون مثالهای قرآن 5
- رابطه ماه مبارک رمضان با قرآن 6
- چرا قرآن «مثال» زده است؟ 7
- مثلهای عملی و لسانی 8
- هدف از مثَلَها، از زبان قرآن 10
- اهمّیّت پیام مثل 11
- شرح و تفسیر آیه 12
- اشتباه منافقان 14
- جاذبه قرآن و نجات مسلمانان 15
- نمونه دیگری از تأثیر قرآن 16
- پیامهای آیه 17
- 2- دو حجاب بزرگ: کثرت نعمت و عادت به آن 18
- 3- هدایت و ضلالت در قرآن 19
- معنای هدایت و ضلالت 20
- فصل دوّم اوّلین مثال: مثال منافقان 23
- شرح و تفسیر آیه شریفه 24
- 2- صورتهای نفاق 26
- پیامهای آیه 26
- 3- نشانههای نفاق 27
- 4- تاریخچه منافقان 27
- چهره منافقان در قرآن 28
- خطر منافقان از دیدگاه پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله 29
- 6- «نور» و «ظلمات» 30
- 5- تعبیر به «نار» در قرآن 30
- 7- تفسیر آیه 18 «صُمٌ بُکْمٌ عُمْیٌ فَهُمْ لا یَرْجِعُونَ» 31
- 8- منشأ «نفاق» 34
- تنوّع مثالهای قرآن 38
- فصل سوّم: دوّمین مثال: تشبیهی دیگر برای منافقین 38
- شرح و تفسیر آیات 41
- پیامهای آیه 43
- 2- تفاوت این دو مَثَل 44
- 3- جهان منافق یا نفاق جهانی 45
- 4- پیدایش منافقان در اسلام 46
- اوّل- استهزا و شوخی گرفتن دین 47
- مراحل مبارزات دشمنان اسلام با اسلام 47
- اشاره 47
- سوّم- محاصره اقتصادی و قطع ارتباطات 48
- دوّم- نسبت «سحر» و «شعر» 48
- چهارم- نفشه سوء قصد به جان پیامبر صلی الله علیه و آله 49
- پنجم- جنگهای متوالی با مسلمانان 50
- ششم- توسّل به خطرناکترین سلاح: «نفاق» 53
- نتایج مَثَلها 54
- سعید بن جبیر به هنگام مرگ 56
- فصل چهارم سوّمین مثال: قساوت قلب 58
- داستان گاو بنی اسرائیل 59
- شرح و تفسیر آیه شریفه 60
- قلب مصنوعی آینهای برای عظمت قلب انسان 62
- تعبیر قرآن از دلهای بنی اسرائیل: «سختتر از سنگ» 65
- تسبیح تمام موجودات جهان 66
- قساوت 67
- علم و عاطفه وجه تمایز انسان از حیوان 69
- دنیای بی عاطفهها 69
- دین و مذهب، تقویت کننده عواطف 70
- عوامل قساوت در قرآن 71
- قساوت در روایات اسلامی 73
- فصل پنجم چهارمین مثال: مثال کفّار 78
- مانع بزرگ در دعوت پیامبران: «تقلید کورکورانه» 78
- شرح و تفسیر آیه شریفه 171 سوره بقره 80
- پیامهای آیه 81
- اقسام تقلید 83
- اشاره 83
- تقلید در قرآن 83
- فصل ششم: پنجمین مثال: انفاق 86
- راههای درمان فقر 87
- راه حلّ اسلام 88
- «انفاق» راهی برای فقرزدایی 89
- پیامهای آیه 91
- 2- منظور از «حبّه» در آیه شریفه 93
- 3- منظور از «یُضاعفُ» در آیه شریفه 94
- عالیترین نمونه انفاق در قرآن 95
- 4- بررسی «مشبّه» در آیه انفاق 99
- پرورش مال انفاق شده در کلام پیامبر صلی الله علیه و آله 102
- «انفاق» در تعبیرات زیبای قرآن 104
- فصل هفتم: ششمین مثال: انفاقهای همراه با اذیّت و آزار 108
- شرح و تفسیر آیه 109
- پیامهای آیه 111
- سیره امامان در انفاق و بخشش 114
- صدقه بازدارنده مرگهای بد 116
- فصل هشتم: هفتمین مثال: «انفاق» های شایسته 118
- شرح و تفسیر آیه 118
- پیامهای آیه 120
- راههای انفاق و کمک به دیگران 123
- زهی سعادت که نصیب انسان شده است! 126
- آداب انفاق 128
- فصل نهم: هشتمین مثال: عاقبت امور 134
- مفسّران در تفسیر آیه مثل اقوالی دارند: 135
- عاقبت این شخص ختم به شر شد! 139
- پیام آیه مَثَل: «احباط و تکفیر» 140
- استدلالی بر وجود احباط و تکفیر 141
- فصل دهم: نهمین مثال: رباخواران 143
- رابطه این آیه با آیات قبل 144
- شرح و تفسیر 145
- پیامهای آیه 147
- 2- تناسب جرمها و مجازاتها 148
- فلسفه تحریم ربا 149
- رابطه «اخلاق» و «اقتصاد» در اسلام 149
- اسوه اخلاق در ارزشهای اخلاقی 152
- علی علیه السلام و هدیه شبانه 154
- مباحث تکمیلی آیه 156
- 2- آیا فعّالیّت بانکها بدون رباخواری ممکن است؟ 157
- 3- حکم سپردهها و وامها 158
- 4- آیاتی دیگر درباره ربا 160
- شرح و تفسیر 163
- فصل یازدهم دهمین مثال: خلقت شگرف حضرت عیسی بن مریم علیهما السلام 163
- قدرت خداوند در کلام امیر المؤمنین علیه السلام 164
- داستان پیدایش انسان 166
- نظر قرآن درباره پیدایش انسان 167
- شرح و تفسیر 169
- فصل دوازدهم یازدهمین مثال: انفاقهای کفّار 169
- پیامهای آیه 171
- عبرت بگیرید 176
- شأن نزول آیه 178
- فصل سیزدهم دوازدهمین مثال: مثال کفر و ایمان 178
- «حیات و زندگی» چیست؟ 180
- اقسام حیات و زندگی 182
- منظور از حیات در آیه مثل 182
- چرا عرب جاهلی را مرده میپندارند؟ 183
- آثار و برکات نور 184
- اشاره 184
- نور فرقان 185
- زیبا جلوه کردن اعمال زشت در نظر کفّار 186
- تقوا ثمره روزه و فرقان میوه تقوا 186
- فصل چهاردهم: سیزدهمین مثال: شرح صدر 187
- پیامهای آیه 188
- شرح و تفسیر 188
- 2- اعجاز علمی قرآن در آیه مَثَل 190
- 3- شرح صدر 191
- پیامبر صلی الله علیه و آله و همسایه یهودی 192
- فصل پانزدهم: چهاردهمین مثال: مبدأ و معاد 194
- جسمانی و روحانی بودن معاد 196
- شرح و تفسیر آیه 198
- میوههای مختلف از آب و هوا و زمین واحد! 199
- آثار معاد 200
- فصل شانزدهم: پانزدهمین مثال: بلد طیّب 202
- شرح و تفسیر مثال پانزدهم 204
- پیامهای آیه 205
- این مثل برای چه کسانی است؟ 205
- 2- قرآن و وحی برای کفّار نتیجه معکوس میدهد! 206
- مردم سه دستهاند 207
- قابلیّت، اکتسابی یا جبری؟ 209
- فصل هفدهم: شانزدهمین مثال: عالم منحرف 212
- شأن نزول آیه 213
- شرح و تفسیر 214
- پیام آیه خطر دانشمندان منحرف 217
- عالم و دانشمند دینی از دیدگاه امام حسن عسگری علیه السلام 218
- فصل هجدهم: هفدهمین مثال: مسجد ضرار 221
- شرح و تفسیر 223
- ابو عامر نصرانی، دشمن کینه توز اسلام 224
- فرمان تخریب مسجد ضرار 226
- پیامهای آیه 227
- فصل نوزدهم: هجدهمین مثال: زندگی زودگذر دنیا 229
- شرح و تفسیر 230
- فلسفه مثل 233
- پیامهای آیه 236
- فصل بیستم: نوزدهمین مثال: مَثَل کافر و مؤمن 239
- شرح حال مؤمنان 240
- شرح حال کافران 240
- شرح و تفسیر آیه مثل 242
- اشاره 242
- چشم، یکی از بزرگترین آیات الهی 243
- گوش آیتِ دیگر خداوند 244
- کفّار فاقد ابزار شناخت هستند 245
- چگونه حجابها را از خود برهانیم؟ 247
- علامتهای مؤمن 247
- فصل بیست و یکم: بیستمین مثال: توسّل به ما سوی اللَّه 249
- برق آسمانی و ابرهای بارانزا 250
- «رعد آسمانی» نشانهای از عظمت خدا 251
- چگونه «برقِ» آسمان سبب نزول باران میشود؟ 251
- شرح و تفسیر آیه مثل 254
- پیامهای آیه 256
- 2- أشکال مختلف بتپرستی. 258
- دعا از دیدگاه قرآن و روایات 260
- دعا برترین عبادت 261
- دعا در آئینه روایات 263
- راز اهمیّت دعا در اسلام 264
- رابطه «دعا» و «تربیت» 265
- موانع و شرایط استجابت دعا 268
- اجابت برخی از دعاها به مصلحت انسان نیست! 275
- دو سؤال مهم درباره دعا 276
- فصل بیست و دوم: بیست و یکمین مثال: مثال حقّ و باطل 279
- شرح و تفسیر 280
- 1- تعریف حق و باطل 281
- اشاره 281
- پیامهای آیه 281
- 3- وسعت حق و باطل 283
- 2- نشانههای حق و باطل 283
- 4- سرانجام مبارزه حق و باطل 284
- 5- مبارزه حق و باطل همیشگی است 284
- 6- چگونگی پیدایش باطل 285
- مصادیق حق چیست و کیست؟ 286
- حق و باطل از نگاه آیات و روایات 286
- عمر کوتاه «باطل» و دولت پایدار «حق» 288
- حق تلخ و باطل شیرین است! 289
- باطل همواره در لباس حق جلوه میکند 290
- علی علیه السلام محور حق 291
- فصل بیست و سوم: بیست و دومین مثال: تقوا برات بهشت 293
- شرح و تفسیر آیه 293
- مراحل چهارگانه قبل از ولادت 294
- عجایبی از عالم جنین 295
- مراحل چهارگانه کمال انسان 296
- پیام مهم آیه 299
- شرح و تفسیر آیه مثل 299
- فصل بیست و چهارم: بیست و سومین مثال: اعمال کافران 301
- ارتباط آیه مَثَل با آیات قبل 301
- شرح و تفسیر: 302
- فواید خاکستر 303
- پیامهای آیه 305
- چرا ایمان و ولایت شرط صحّت اعمال است؟ 307
- 2- دومین پیام این است که آدمهای بیایمان، انگیزههای معنوی ندارند؛ 309
- إحباط در قرآن 310
- حبط در جهان طبیعت 312
- فصل بیست و پنجم: بیست و چهارمین و بیست و پنجمین مثال: کلمه «طیّبه» و «خبیثه» 315
- ارتباط آیات مَثَل با آیات پیشین 316
- شرح و تفسیر 317
- نکته مهم خداشناسی 319
- «کلمه طیّبه» چیست؟ 321
- کلمه طیّبهای از امام حسن مجتبی علیه السلام 322
- فصل بیست و ششم: بیست و ششمین مثال: مثال والایی برای خداوند 324
- چرا عرب جاهلیّت دختران خود را میکشت؟ 328
- ارتباط آیه مَثَل با آیات قبل 328
- دختر دسته گل است 330
- ارتباط آیه مثل با آیات قبل 333
- فصل بیست و هفتم: بیست و هفتمین مثال: بتپرستان و خداپرستان 333
- انگیزه پرستش 334
- پیامهای آیه 336
- 2- بردگیهای مدرن 339
- حضرت یوسف علیه السلام انسانی آزاده 340
- علی علیه السلام آزادمردی دیگر 341
- شرح و تفسیر 344
- فصل بیست و هشتم: بیست و هشتمین مثال: مشرک و مؤمن 344
- پیام آیه: شرک و بتپرستی در قرن بیستم. 347
- فصل بیست و نهم: بیست و نهمین مثال: تازهمسلمانان سست ایمان 353
- شرح و تفسیر 354
- پیامهای آیه شریفه 355
- اهمیّت وفای به عهد و پیمان 357
- فصل سی ام: سیامین مثال: کفران نعمت 360
- شرح و تفسیر 361
- پیامهای آیه 365
- 2- آیا «قریه» در مَثَل وجود خارجی داشته است؟ 367
- پیامهای آیه 368
- 2 منظور از «ریح» در آیه، شیطان سرکش است. 368
- 4 مشرک از خود ارادهای ندارد. 368
- دورنمای بحث 368
- 3 این همه روایات در مذمّت دنیا چرا؟ 368
- شرح و تفسیر 368
- 2 هدف از آفرینش 368
- اراده، عامل اصلی افعال و کردار! 368
- دورنمای بحث 368
- دورنمای بحث 368
- 2 منظور از «یَهْدِی اللَّهُ لِنُورِهِ مَنْ یَشاءُ» چیست؟ 368
- چرا حضرت رسول اکرم صلی الله علیه و آله را شاعر میخواندند؟ 368
- مثال پنجاه و ششم: استقامت همسر فرعون 368
- 3 دقّت در انتخاب دوست 368
- ب: کار شکنی منافقین در حدیبیّه 368
- پیامهای آیات هیجده گانه 368
- معرّفی اجمالی سوره حجرات 368
- پیامهای آیه 368
- روش‌های مبارزه با بت پرستی 368
- دور نمای بحث 368
- مثال سی و ششم: بت پرستی 368
- 2 بی اعتباری دنیا 368
- شرح و تفسیر 368
- شرح و تفسیر 368
- مثال چهلم: پستترین انسانها 368
- دور نمای بحث 368
- اشاره 368
- آثار ایمان به نزدیکی خداوند 368
- 2 اتّحاد رمز پیروزی 368
- مثال چهل و نهم: مثالی دیگر برای زندگی دنیا 368
- دور نمای بحث 368
- پیامهای آیه: 368
- شرح و تفسیر 368
- توصیف اصحاب پیامبر صلی الله علیه و آله در تورات 368
- علی علیه السلام مصداق کامل آیه مثل 368
- 3 رابطه «گناه» و «قطع روزی» 368
- 3 نکته تعبیر به «اسفار» نه «کتاب» 368
- شرح و تفسیر 368
- منظور از نور خدا چیست؟ 368
- پیام تربیتی آیات مذکور 368
- بررسی اجمالی سوره تحریم 368
- مثال پنجاه و نهم: افراد بخیل 368
- الف: داستان إفک! 368
- دور نمای بحث 368
- مثل اصحاب پیامبر صلی الله علیه و آله در انجیل 368
- 3 برنامهریزی در کارهای تبلیغی 368
- دور نمای بحث 368
- 4 هدایت، قابلیّت لازم دارد. 368
- دور نمای بحث 368
- دورنمای بحث 368
- شرح و تفسیر 368
- مباحث تکمیلی 368
- مؤمن کیست؟ 368
- تاریخ یهود در مدینه 368
- مثال سی و هشتم: سراب زندگی 368
- شرح و تفسیر 368
- نگاهی به آیات قبل از آیه مثل 368
- 1 از کمی نفرات نترسید 368
- برده داری از دیدگاه اسلام 368
- 5 آیه مثل شامل هر عالم بی عملی میگردد! 368
- 2 «ظُلُماتٌ بَعْضُها فَوْقَ بَعْضٍ» اشاره به چیست؟ 368
- اشاره 368
- بحث تکمیلی 368
- شرح و تفسیر 368
- 4 توحید حاکمیّت 368
- مباحث تکمیلی 368
- مثال پنجاهم و پنجاه و یکم: یهود 368
- دورنمای بحث 368
- دور نمای بحث 368
- مثال سی و سوم: زندگی دنیا 368
- پیام آیه 368
- ترسیم چهره عالمان بی عمل در روایات 368
- پیامهای آیات فوق 368
- مثال پنجاه و دوم: جاذبه فوق العاده قرآن 368
- قصّه ایمان آوردن آسیه 368
- شکستن ارزشهای کاذب از اهداف انبیاست 368
- 2 نشانه ایمان 368
- پیامهای آیه: 368
- شرح و تفسیر 368
- توحید خمیرمایه اصول و فروع دین 368
- اشاره 368
- شرح و تفسیر 368
- از تاریخ عبرت بگیریم 368
- اشاره 368
- مباحث تکمیلی 368
- پیامهای آیه 368
- تحلیل روایات 368
- 2 سخنی از امام کاظم علیه السلام 368
- اشاره 368
- شرح و تفسیر 368
- ارتباط آیات مثل با آیات پیشین 368
- داستان تحریم 368
- مثال سی و پنجم: توحید و شرک 368
- مراتب ایمان! 368
- دور نمای بحث 368
- دور نمای بحث 368
- 2- آیا مگس موجود کوچکی است؟ 368
- سیری در آیات قبل از آیه مثل 368
- 3 غیبت در لباس تقدّس! 368
- مثال پنجاه و هشتم: تصویری از مؤمنان و کافران 368
- جاذبه شگفتانگیز قرآن 368
- دور نمای بحث 368
- اشاره 368
- شرح و تفسیر 368
- 2 توحید صفات 368
- شأن نزول آیات فوق 368
- شرح و تفسیر 368
- عزّت در سایه ایمان 368
- دور نمای بحث 368
- پیامهای آیه 368
- 2 چرا «حمار»؟ 368
- پیشگفتار 368
- پیام آیه 368
- 2 خطرات منافقین 368
- ج: ترور نافرجام پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله توسّط منافقان! 368
- ماهیّت بت پرستی 368
- 2 مثال مذکور شامل همه اصحاب پیامبر صلی الله علیه و آله نمیشود! 368
- زندگی دنیا به چه چیز تشبیه شده است؟ 368
- اوصاف منافقین 368
- دورنمای بحث 368
- 3 اسباب تذکّر 368
- شرح و تفسیر آیه مثل 368
- شرح و تفسیر 368
- 2 دنیا از دیدگاه روایات 368
- شرح و تفسیر 368
- شرح و تفسیر 368
- 3- ایجاد قدرت و حرکت 368
- 5 شیطان و منافقین در یک مسیر حرکت میکنند! 368
- 3 جبر یا اختیار؟ 368
- پلی به سوی توحید در ماه توحید 368
- شرح و تفسیر 368
- مثال پنجاه و چهارم: ویژگیهای منافقان 368
- اشاره 368
- آیا مثال زدن برای ذات خداوند جایز است؟ 368
- پیامهای آیه 368
- شرح و تفسیر آیه مثل 368
- مثال چهل و یکم: تکیه بر غیر خدا 368
- معنای «مثال» در استعمالات قرآن 368
- شأن نزول آیه مثل 368
- مثال سی و دوم: مستکبران و مستضعفان 368
- مباحث تکمیلی 368
- اسلحه منکران خدا 368
- الف- تفسیر فلسفی آیه نور 368
- 3 توحید افعالی 368
- مثال سی و نهم: اعمال مشرکان 368
- مثال سی و یکم: مثالهای کافران 368
- 2 خود مان را فریب ندهیم! 368
- 3 مشرک آرامش ندارد. 368
- دور نمای بحث 368
- 4- رفع موانع حیات 368
- قبح و زشتی فوق العاده غیبت 368
- این آیه مشتمل بر دو مثال است 368
- مثال سی و هفتم: ذات بیمانند خدا 368
- 4 ولیّ مؤمنان کیست؟ 368
- 4 ارزش علم و دانش 368
- 2 اسلام، دین کیفیّت است نه کمّیّت 368
- 3 شکنجه عامل تکامل یا وسیله شکست! 368
- غوغاسالاری نشانه جاهلیّت 368
- عاقبت انسان مغرور 368
- دور نمای بحث 368
- عبرت بگیرید! 368
- مشکلات و معایب حرکت خزندگان 368
- تفاوت این آیه و آیه 24 سوره یونس 368
- مثال سی و چهارم: تنوّع مثالهای قرآن 368
- شرح و تفسیر آیه مثل 368
- شرح و تفسیر 368
- پیامهای آیه 368
- پیام آیه 368
- 4 تاریخ گذشتگان چراغ راه آیندگان 368
- شرح و تفسیر 368
- مثال پنجاه و سوم: عالمان بی عمل 368
- شاخههای توحید 368
- 3 تکیه بر منافقان خطاست! 368
- 1- آیا در آیه مثل تشبیهی وجود دارد؟ 368
- مثال چهل و پنجم: عیسای مسیح علیه السلام 368
- دورنمای بحث 368
- اهمّیّت توحید 368
- تفاوت این مثال با مثالهای قبل 368
- 4 لجاجت یا باز گشت؟ 368
- رابطه «تسبیح» و «توبه» 368
- آیا تکیه بر غیر خدا، تکیه بر تار عنکبوت نیست؟ 368
- شرح و تفسیر 368
- دور نمای بحث 368
- 1- اثر هدایت 368
- مباحث تکمیلی: 368
- دور نمای بحث 368
- هیبت و عظمت قرآن 368
- پیامهای آیه 368
- مرض غرور را از دو راه میتوان درمان کرد: 368
- پیام آیه 368
- ب- تفسیر روایی آیه نور 368
- پیام آیه 368
- مثال چهل و ششم: اصحاب پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم 368
- پیام آیه 368
- دورنمای بحث 368
- پیامهای آیه 368
- مثال چهل و هشتم: نزدیکی خدا به انسان 368
- چراغ در طول تاریخ 368
- حجاب مستور چیست؟ 368
- 3- تقوی و پرهیز کاری 368
- پیامهای آیه: 368
- 2 «باقیات صالحات» چیست؟ 368
- شرح و تفسیر 368
- 2 ممنوعیّت جدال 368
- شرح و تفسیر 368
- علی علیه السلام نمونه کامل ویژگیهای پنجگانه 368
- مثال چهل و چهارم: شرک و توحید 368
- مثال چهل و هفتم: غیبت 368
- مباحث تکمیلی 368
- د: اجتماع منافقان در سقیفه! 368
- ایمان سرچشمه همه خوبیها 368
- پیامهای آیه 368
- 2 ندای حق را باید گوش داد! 368
- اهمّیّت توحید 368
- شأن نزول 368
- پیام آیه 368
- مثال پنجاه و هفتم: مریم بنت عمران 368
- 3 فلسفه مثال به حیوانی ضعیف 368
- 2 تار عنکبوت یکی از آیات بزرگ الهی 368
- اشاره 368
- مسحور یعنی چه؟ 368
- مثال چهل و سوم: پیروزی اقلّیّت و شکست اکثریّت 368
- 2- اثر تربیت 368
- چگونه ایمان خود را تقویت کنیم؟ 368
- 2 هدف از بلاها و عذابها 368
- شرح و تفسیر 368
- پیام آیه 368
- دورنمای بحث 368
- دورنمای بحث 368
- دور نمای بحث 368
- پیامهای آیه 368
- مثال پنجاه و پنجم: میزان، ضابطه است نه رابطه! 368
- 2- دقّت در اسرار آفرینش 368
- شرح و تفسیر 368
- پیامهای آیه 368
- دور نمای بحث 368
- شرح و تفسیر 368
- 5 توحید مالکیّت 368
- دور نمای بحث 368
- پیامهای آیه 368
- مثال چهل و دوم: توحید مالکیّت 368
- 2 سرچشمه اختلاف جهل و نادانی است. 368
- اشاره 368
- 1- آشنایی با قرآن 368
- پیامهای آیه 368
- دور نمای بحث 368
- چیزهایی که به نور تشبیه شده است 368
- مباحث تکمیلی 368
- آیا آیه فوق از امثال القرآن است؟ 368
- معیار سنجش نفاق 368
- پیامهای آیه: 368
- مثال شصتم: موضعگیری در مقابل سخن حق 368
- واقعیّتهای نهفته در برچسبها 368
- آیا آیه مورد بحث جزء امثال القرآن است؟ 368
- چرا آسیه تقیّه نکرد؟ 368
- 4- توسّلات و دعا 368
- 1 توحید ذات 368
داشت که به روش‌های عملی به مبارزه با پیامبر صلی الله علیه و آله و مسلمانان دست زدند و بر این اساس مسلمانان را تحریم کردند. آنان را در مکانی به نام «شعب ابی طالب علیه السلام محبوس کردند و هرگونه رفت و آمد و خرید و فروش را با آنان ممنوع کردند.
مسلمانان صبور و ثابت قدم سه سال تمام در آن درّه خشک و بی‌آب و علف ماندند و با تمامی مشکلات ساختند و گرسنه و تشنه پایداری کردند. «1» محلّی که اکنون علی رغم سرسبز بودنش انسان طاقت خواندن یک فاتحه را بر سر قبر ابو طالب علیه السلام ندارد! ولی آن مسلمانان عزیز در آن جا ماندند و پایداری کردند و حتّی بعضی از آنان در همان جا جان باختند؛ ولی تسلیم دشمن نشدند. سرانجام با تحریک عواطف مردم مکّه بتدریج برقراری ارتباط با مسلمانان و داد و ستد با آنان از سر گرفته شد و پس از سه سال، محاصره مسلمانان در شعب ابی طالب شکسته شد و این شیوه عملی مبارزه با اسلام و مسلمانان نیز بی اثر و بی‌حاصل درآمد.
چهارم- نفشه سوء قصد به جان پیامبر صلی الله علیه و آله
کافران از یک سو در مبارزه با پیامبر صلی الله علیه و آله و مسلمانان خود را ناکام یافتند و از سوی دیگر شاهد رشد و گسترش سریع اسلام و روی آوردن مردم به این دین تازه و روی گرداندن آنان از بُتان بودند؛ بدین سبب به اقدامات تازه، جدّی و خطرناک روی آوردند و این بار شخص پیامبر خدا صلی الله علیه و آله را هدف قرار دادند. سران قریش و مکّه سه راه حل را چاره‌ساز یافتند:
______________________________
(1)- اسلامی که به این راحتی در دست ما و شماست با این رنج‌ها و مشقّت‌ها و مرارت‌ها و شهادت‌ها به دست آمده است؛ بنابراین بر ما واجب است که با تمام سعی و کوشش با زبان و عمل حافظ این دین مقدّس باشیم.