- پیشگفتار 1
- فصل اوّل تحلیلی پیرامون مثالهای قرآن 5
- رابطه ماه مبارک رمضان با قرآن 6
- چرا قرآن «مثال» زده است؟ 7
- مثلهای عملی و لسانی 8
- هدف از مثَلَها، از زبان قرآن 10
- اهمّیّت پیام مثل 11
- شرح و تفسیر آیه 12
- اشتباه منافقان 14
- جاذبه قرآن و نجات مسلمانان 15
- نمونه دیگری از تأثیر قرآن 16
- پیامهای آیه 17
- 2- دو حجاب بزرگ: کثرت نعمت و عادت به آن 18
- 3- هدایت و ضلالت در قرآن 19
- معنای هدایت و ضلالت 20
- فصل دوّم اوّلین مثال: مثال منافقان 23
- شرح و تفسیر آیه شریفه 24
- 2- صورتهای نفاق 26
- پیامهای آیه 26
- 3- نشانههای نفاق 27
- 4- تاریخچه منافقان 27
- چهره منافقان در قرآن 28
- خطر منافقان از دیدگاه پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله 29
- 6- «نور» و «ظلمات» 30
- 5- تعبیر به «نار» در قرآن 30
- 7- تفسیر آیه 18 «صُمٌ بُکْمٌ عُمْیٌ فَهُمْ لا یَرْجِعُونَ» 31
- 8- منشأ «نفاق» 34
- تنوّع مثالهای قرآن 38
- فصل سوّم: دوّمین مثال: تشبیهی دیگر برای منافقین 38
- شرح و تفسیر آیات 41
- پیامهای آیه 43
- 2- تفاوت این دو مَثَل 44
- 3- جهان منافق یا نفاق جهانی 45
- 4- پیدایش منافقان در اسلام 46
- اشاره 47
- اوّل- استهزا و شوخی گرفتن دین 47
- مراحل مبارزات دشمنان اسلام با اسلام 47
- سوّم- محاصره اقتصادی و قطع ارتباطات 48
- دوّم- نسبت «سحر» و «شعر» 48
- چهارم- نفشه سوء قصد به جان پیامبر صلی الله علیه و آله 49
- پنجم- جنگهای متوالی با مسلمانان 50
- ششم- توسّل به خطرناکترین سلاح: «نفاق» 53
- نتایج مَثَلها 54
- سعید بن جبیر به هنگام مرگ 56
- فصل چهارم سوّمین مثال: قساوت قلب 58
- داستان گاو بنی اسرائیل 59
- شرح و تفسیر آیه شریفه 60
- قلب مصنوعی آینهای برای عظمت قلب انسان 62
- تعبیر قرآن از دلهای بنی اسرائیل: «سختتر از سنگ» 65
- تسبیح تمام موجودات جهان 66
- قساوت 67
- دنیای بی عاطفهها 69
- علم و عاطفه وجه تمایز انسان از حیوان 69
- دین و مذهب، تقویت کننده عواطف 70
- عوامل قساوت در قرآن 71
- قساوت در روایات اسلامی 73
- فصل پنجم چهارمین مثال: مثال کفّار 78
- مانع بزرگ در دعوت پیامبران: «تقلید کورکورانه» 78
- شرح و تفسیر آیه شریفه 171 سوره بقره 80
- پیامهای آیه 81
- اشاره 83
- اقسام تقلید 83
- تقلید در قرآن 83
- فصل ششم: پنجمین مثال: انفاق 86
- راههای درمان فقر 87
- راه حلّ اسلام 88
- «انفاق» راهی برای فقرزدایی 89
- پیامهای آیه 91
- 2- منظور از «حبّه» در آیه شریفه 93
- 3- منظور از «یُضاعفُ» در آیه شریفه 94
- عالیترین نمونه انفاق در قرآن 95
- 4- بررسی «مشبّه» در آیه انفاق 99
- پرورش مال انفاق شده در کلام پیامبر صلی الله علیه و آله 102
- «انفاق» در تعبیرات زیبای قرآن 104
- فصل هفتم: ششمین مثال: انفاقهای همراه با اذیّت و آزار 108
- شرح و تفسیر آیه 109
- پیامهای آیه 111
- سیره امامان در انفاق و بخشش 114
- صدقه بازدارنده مرگهای بد 116
- فصل هشتم: هفتمین مثال: «انفاق» های شایسته 118
- شرح و تفسیر آیه 118
- پیامهای آیه 120
- راههای انفاق و کمک به دیگران 123
- زهی سعادت که نصیب انسان شده است! 126
- آداب انفاق 128
- فصل نهم: هشتمین مثال: عاقبت امور 134
- مفسّران در تفسیر آیه مثل اقوالی دارند: 135
- عاقبت این شخص ختم به شر شد! 139
- پیام آیه مَثَل: «احباط و تکفیر» 140
- استدلالی بر وجود احباط و تکفیر 141
- فصل دهم: نهمین مثال: رباخواران 143
- رابطه این آیه با آیات قبل 144
- شرح و تفسیر 145
- پیامهای آیه 147
- 2- تناسب جرمها و مجازاتها 148
- فلسفه تحریم ربا 149
- رابطه «اخلاق» و «اقتصاد» در اسلام 149
- اسوه اخلاق در ارزشهای اخلاقی 152
- علی علیه السلام و هدیه شبانه 154
- مباحث تکمیلی آیه 156
- 2- آیا فعّالیّت بانکها بدون رباخواری ممکن است؟ 157
- 3- حکم سپردهها و وامها 158
- 4- آیاتی دیگر درباره ربا 160
- فصل یازدهم دهمین مثال: خلقت شگرف حضرت عیسی بن مریم علیهما السلام 163
- شرح و تفسیر 163
- قدرت خداوند در کلام امیر المؤمنین علیه السلام 164
- داستان پیدایش انسان 166
- نظر قرآن درباره پیدایش انسان 167
- شرح و تفسیر 169
- فصل دوازدهم یازدهمین مثال: انفاقهای کفّار 169
- پیامهای آیه 171
- عبرت بگیرید 176
- شأن نزول آیه 178
- فصل سیزدهم دوازدهمین مثال: مثال کفر و ایمان 178
- «حیات و زندگی» چیست؟ 180
- اقسام حیات و زندگی 182
- منظور از حیات در آیه مثل 182
- چرا عرب جاهلی را مرده میپندارند؟ 183
- آثار و برکات نور 184
- اشاره 184
- نور فرقان 185
- تقوا ثمره روزه و فرقان میوه تقوا 186
- زیبا جلوه کردن اعمال زشت در نظر کفّار 186
- فصل چهاردهم: سیزدهمین مثال: شرح صدر 187
- پیامهای آیه 188
- شرح و تفسیر 188
- 2- اعجاز علمی قرآن در آیه مَثَل 190
- 3- شرح صدر 191
- پیامبر صلی الله علیه و آله و همسایه یهودی 192
- فصل پانزدهم: چهاردهمین مثال: مبدأ و معاد 194
- جسمانی و روحانی بودن معاد 196
- شرح و تفسیر آیه 198
- میوههای مختلف از آب و هوا و زمین واحد! 199
- آثار معاد 200
- فصل شانزدهم: پانزدهمین مثال: بلد طیّب 202
- شرح و تفسیر مثال پانزدهم 204
- پیامهای آیه 205
- این مثل برای چه کسانی است؟ 205
- 2- قرآن و وحی برای کفّار نتیجه معکوس میدهد! 206
- مردم سه دستهاند 207
- قابلیّت، اکتسابی یا جبری؟ 209
- فصل هفدهم: شانزدهمین مثال: عالم منحرف 212
- شأن نزول آیه 213
- شرح و تفسیر 214
- پیام آیه خطر دانشمندان منحرف 217
- عالم و دانشمند دینی از دیدگاه امام حسن عسگری علیه السلام 218
- فصل هجدهم: هفدهمین مثال: مسجد ضرار 221
- شرح و تفسیر 223
- ابو عامر نصرانی، دشمن کینه توز اسلام 224
- فرمان تخریب مسجد ضرار 226
- پیامهای آیه 227
- فصل نوزدهم: هجدهمین مثال: زندگی زودگذر دنیا 229
- شرح و تفسیر 230
- فلسفه مثل 233
- پیامهای آیه 236
- فصل بیستم: نوزدهمین مثال: مَثَل کافر و مؤمن 239
- شرح حال مؤمنان 240
- شرح حال کافران 240
- شرح و تفسیر آیه مثل 242
- اشاره 242
- چشم، یکی از بزرگترین آیات الهی 243
- گوش آیتِ دیگر خداوند 244
- کفّار فاقد ابزار شناخت هستند 245
- چگونه حجابها را از خود برهانیم؟ 247
- علامتهای مؤمن 247
- فصل بیست و یکم: بیستمین مثال: توسّل به ما سوی اللَّه 249
- برق آسمانی و ابرهای بارانزا 250
- «رعد آسمانی» نشانهای از عظمت خدا 251
- چگونه «برقِ» آسمان سبب نزول باران میشود؟ 251
- شرح و تفسیر آیه مثل 254
- پیامهای آیه 256
- 2- أشکال مختلف بتپرستی. 258
- دعا از دیدگاه قرآن و روایات 260
- دعا برترین عبادت 261
- دعا در آئینه روایات 263
- راز اهمیّت دعا در اسلام 264
- رابطه «دعا» و «تربیت» 265
- موانع و شرایط استجابت دعا 268
- اجابت برخی از دعاها به مصلحت انسان نیست! 275
- دو سؤال مهم درباره دعا 276
- فصل بیست و دوم: بیست و یکمین مثال: مثال حقّ و باطل 279
- شرح و تفسیر 280
- پیامهای آیه 281
- 1- تعریف حق و باطل 281
- اشاره 281
- 3- وسعت حق و باطل 283
- 2- نشانههای حق و باطل 283
- 4- سرانجام مبارزه حق و باطل 284
- 5- مبارزه حق و باطل همیشگی است 284
- 6- چگونگی پیدایش باطل 285
- حق و باطل از نگاه آیات و روایات 286
- مصادیق حق چیست و کیست؟ 286
- عمر کوتاه «باطل» و دولت پایدار «حق» 288
- حق تلخ و باطل شیرین است! 289
- باطل همواره در لباس حق جلوه میکند 290
- علی علیه السلام محور حق 291
- فصل بیست و سوم: بیست و دومین مثال: تقوا برات بهشت 293
- شرح و تفسیر آیه 293
- مراحل چهارگانه قبل از ولادت 294
- عجایبی از عالم جنین 295
- مراحل چهارگانه کمال انسان 296
- پیام مهم آیه 299
- شرح و تفسیر آیه مثل 299
- ارتباط آیه مَثَل با آیات قبل 301
- فصل بیست و چهارم: بیست و سومین مثال: اعمال کافران 301
- شرح و تفسیر: 302
- فواید خاکستر 303
- پیامهای آیه 305
- چرا ایمان و ولایت شرط صحّت اعمال است؟ 307
- 2- دومین پیام این است که آدمهای بیایمان، انگیزههای معنوی ندارند؛ 309
- إحباط در قرآن 310
- حبط در جهان طبیعت 312
- فصل بیست و پنجم: بیست و چهارمین و بیست و پنجمین مثال: کلمه «طیّبه» و «خبیثه» 315
- ارتباط آیات مَثَل با آیات پیشین 316
- شرح و تفسیر 317
- نکته مهم خداشناسی 319
- «کلمه طیّبه» چیست؟ 321
- کلمه طیّبهای از امام حسن مجتبی علیه السلام 322
- فصل بیست و ششم: بیست و ششمین مثال: مثال والایی برای خداوند 324
- چرا عرب جاهلیّت دختران خود را میکشت؟ 328
- ارتباط آیه مَثَل با آیات قبل 328
- دختر دسته گل است 330
- ارتباط آیه مثل با آیات قبل 333
- فصل بیست و هفتم: بیست و هفتمین مثال: بتپرستان و خداپرستان 333
- انگیزه پرستش 334
- پیامهای آیه 336
- 2- بردگیهای مدرن 339
- حضرت یوسف علیه السلام انسانی آزاده 340
- علی علیه السلام آزادمردی دیگر 341
- شرح و تفسیر 344
- فصل بیست و هشتم: بیست و هشتمین مثال: مشرک و مؤمن 344
- پیام آیه: شرک و بتپرستی در قرن بیستم. 347
- فصل بیست و نهم: بیست و نهمین مثال: تازهمسلمانان سست ایمان 353
- شرح و تفسیر 354
- پیامهای آیه شریفه 355
- اهمیّت وفای به عهد و پیمان 357
- فصل سی ام: سیامین مثال: کفران نعمت 360
- شرح و تفسیر 361
- پیامهای آیه 365
- 2- آیا «قریه» در مَثَل وجود خارجی داشته است؟ 367
- 3 این همه روایات در مذمّت دنیا چرا؟ 368
- پیامهای آیه 368
- 4 مشرک از خود ارادهای ندارد. 368
- 2 هدف از آفرینش 368
- مثال پنجاه و ششم: استقامت همسر فرعون 368
- 2 منظور از «ریح» در آیه، شیطان سرکش است. 368
- شرح و تفسیر 368
- دورنمای بحث 368
- مثال سی و ششم: بت پرستی 368
- دورنمای بحث 368
- 2 منظور از «یَهْدِی اللَّهُ لِنُورِهِ مَنْ یَشاءُ» چیست؟ 368
- ب: کار شکنی منافقین در حدیبیّه 368
- 2 اتّحاد رمز پیروزی 368
- دورنمای بحث 368
- 3 دقّت در انتخاب دوست 368
- اراده، عامل اصلی افعال و کردار! 368
- 3 نکته تعبیر به «اسفار» نه «کتاب» 368
- معرّفی اجمالی سوره حجرات 368
- روشهای مبارزه با بت پرستی 368
- شرح و تفسیر 368
- مثل اصحاب پیامبر صلی الله علیه و آله در انجیل 368
- پیامهای آیه 368
- 2 بی اعتباری دنیا 368
- چرا حضرت رسول اکرم صلی الله علیه و آله را شاعر میخواندند؟ 368
- مؤمن کیست؟ 368
- مثال چهلم: پستترین انسانها 368
- اشاره 368
- دور نمای بحث 368
- 2 «ظُلُماتٌ بَعْضُها فَوْقَ بَعْضٍ» اشاره به چیست؟ 368
- دور نمای بحث 368
- مثال چهل و نهم: مثالی دیگر برای زندگی دنیا 368
- پیامهای آیات هیجده گانه 368
- دور نمای بحث 368
- شرح و تفسیر 368
- علی علیه السلام مصداق کامل آیه مثل 368
- منظور از نور خدا چیست؟ 368
- 2 نشانه ایمان 368
- توصیف اصحاب پیامبر صلی الله علیه و آله در تورات 368
- شرح و تفسیر 368
- دور نمای بحث 368
- اشاره 368
- بررسی اجمالی سوره تحریم 368
- الف: داستان إفک! 368
- دور نمای بحث 368
- مباحث تکمیلی 368
- مثال پنجاه و نهم: افراد بخیل 368
- 3 برنامهریزی در کارهای تبلیغی 368
- شرح و تفسیر 368
- اشاره 368
- دور نمای بحث 368
- شرح و تفسیر 368
- مثال سی و هشتم: سراب زندگی 368
- مثال سی و پنجم: توحید و شرک 368
- دورنمای بحث 368
- تاریخ یهود در مدینه 368
- آثار ایمان به نزدیکی خداوند 368
- 2- آیا مگس موجود کوچکی است؟ 368
- نگاهی به آیات قبل از آیه مثل 368
- برده داری از دیدگاه اسلام 368
- بحث تکمیلی 368
- جاذبه شگفتانگیز قرآن 368
- 1 از کمی نفرات نترسید 368
- اشاره 368
- پیامهای آیه: 368
- 2 توحید صفات 368
- 4 توحید حاکمیّت 368
- مثال پنجاهم و پنجاه و یکم: یهود 368
- پیام آیه 368
- دور نمای بحث 368
- مباحث تکمیلی 368
- مثال سی و سوم: زندگی دنیا 368
- 3 رابطه «گناه» و «قطع روزی» 368
- پیام آیه 368
- پیامهای آیات فوق 368
- قصّه ایمان آوردن آسیه 368
- شرح و تفسیر 368
- 2 مثال مذکور شامل همه اصحاب پیامبر صلی الله علیه و آله نمیشود! 368
- مثال پنجاه و دوم: جاذبه فوق العاده قرآن 368
- از تاریخ عبرت بگیریم 368
- پیام تربیتی آیات مذکور 368
- 3 اسباب تذکّر 368
- پیامهای آیه: 368
- ارتباط آیات مثل با آیات پیشین 368
- تحلیل روایات 368
- شرح و تفسیر 368
- شرح و تفسیر 368
- 3 غیبت در لباس تقدّس! 368
- دور نمای بحث 368
- 3 جبر یا اختیار؟ 368
- پیامهای آیه 368
- شرح و تفسیر 368
- دور نمای بحث 368
- اشاره 368
- شرح و تفسیر 368
- ج: ترور نافرجام پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله توسّط منافقان! 368
- 4 هدایت، قابلیّت لازم دارد. 368
- مثال چهل و یکم: تکیه بر غیر خدا 368
- مراتب ایمان! 368
- شرح و تفسیر 368
- اشاره 368
- مباحث تکمیلی 368
- سیری در آیات قبل از آیه مثل 368
- شرح و تفسیر 368
- مباحث تکمیلی 368
- مثال سی و نهم: اعمال مشرکان 368
- دور نمای بحث 368
- شأن نزول آیه مثل 368
- 2 چرا «حمار»؟ 368
- دور نمای بحث 368
- شأن نزول آیات فوق 368
- 2 خود مان را فریب ندهیم! 368
- شرح و تفسیر 368
- مثال سی و هفتم: ذات بیمانند خدا 368
- پیامهای آیه 368
- 4 ارزش علم و دانش 368
- اوصاف منافقین 368
- 3 شکنجه عامل تکامل یا وسیله شکست! 368
- 2 خطرات منافقین 368
- تفاوت این آیه و آیه 24 سوره یونس 368
- 5 آیه مثل شامل هر عالم بی عملی میگردد! 368
- عبرت بگیرید! 368
- زندگی دنیا به چه چیز تشبیه شده است؟ 368
- پیامهای آیه 368
- 3- ایجاد قدرت و حرکت 368
- مثال سی و چهارم: تنوّع مثالهای قرآن 368
- شرح و تفسیر آیه مثل 368
- مثال پنجاه و سوم: عالمان بی عمل 368
- شرح و تفسیر 368
- شرح و تفسیر 368
- شرح و تفسیر 368
- مثال چهل و پنجم: عیسای مسیح علیه السلام 368
- پیامهای آیه 368
- پیام آیه 368
- پلی به سوی توحید در ماه توحید 368
- 4 لجاجت یا باز گشت؟ 368
- دورنمای بحث 368
- شرح و تفسیر 368
- آیا مثال زدن برای ذات خداوند جایز است؟ 368
- دور نمای بحث 368
- الف- تفسیر فلسفی آیه نور 368
- شاخههای توحید 368
- معنای «مثال» در استعمالات قرآن 368
- هیبت و عظمت قرآن 368
- ترسیم چهره عالمان بی عمل در روایات 368
- 1- آیا در آیه مثل تشبیهی وجود دارد؟ 368
- اسلحه منکران خدا 368
- مرض غرور را از دو راه میتوان درمان کرد: 368
- قبح و زشتی فوق العاده غیبت 368
- دورنمای بحث 368
- مثال سی و یکم: مثالهای کافران 368
- ب- تفسیر روایی آیه نور 368
- شکستن ارزشهای کاذب از اهداف انبیاست 368
- تفاوت این مثال با مثالهای قبل 368
- 4- رفع موانع حیات 368
- مثال چهل و ششم: اصحاب پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم 368
- عاقبت انسان مغرور 368
- رابطه «تسبیح» و «توبه» 368
- 4 ولیّ مؤمنان کیست؟ 368
- دورنمای بحث 368
- توحید خمیرمایه اصول و فروع دین 368
- شرح و تفسیر 368
- شرح و تفسیر آیه مثل 368
- مثال چهل و هشتم: نزدیکی خدا به انسان 368
- اشاره 368
- 1- اثر هدایت 368
- 4 تاریخ گذشتگان چراغ راه آیندگان 368
- حجاب مستور چیست؟ 368
- 2 سخنی از امام کاظم علیه السلام 368
- دور نمای بحث 368
- 3 تکیه بر منافقان خطاست! 368
- پیامهای آیه: 368
- داستان تحریم 368
- شرح و تفسیر 368
- اهمّیّت توحید 368
- شرح و تفسیر 368
- دور نمای بحث 368
- مثال چهل و چهارم: شرک و توحید 368
- آیا تکیه بر غیر خدا، تکیه بر تار عنکبوت نیست؟ 368
- مباحث تکمیلی 368
- مثال پنجاه و هشتم: تصویری از مؤمنان و کافران 368
- ایمان سرچشمه همه خوبیها 368
- مباحث تکمیلی: 368
- 2 ندای حق را باید گوش داد! 368
- شرح و تفسیر 368
- شأن نزول 368
- پیامهای آیه 368
- مثال پنجاه و هفتم: مریم بنت عمران 368
- عزّت در سایه ایمان 368
- 2 تار عنکبوت یکی از آیات بزرگ الهی 368
- پیام آیه 368
- مسحور یعنی چه؟ 368
- پیشگفتار 368
- پیام آیه 368
- ماهیّت بت پرستی 368
- پیام آیه 368
- دورنمای بحث 368
- پیامهای آیه 368
- 2 دنیا از دیدگاه روایات 368
- چراغ در طول تاریخ 368
- 5 شیطان و منافقین در یک مسیر حرکت میکنند! 368
- 3- تقوی و پرهیز کاری 368
- مثال پنجاه و چهارم: ویژگیهای منافقان 368
- 2 «باقیات صالحات» چیست؟ 368
- شرح و تفسیر آیه مثل 368
- 2 ممنوعیّت جدال 368
- مثال سی و دوم: مستکبران و مستضعفان 368
- علی علیه السلام نمونه کامل ویژگیهای پنجگانه 368
- 3 توحید افعالی 368
- مثال چهل و هفتم: غیبت 368
- 3 مشرک آرامش ندارد. 368
- د: اجتماع منافقان در سقیفه! 368
- این آیه مشتمل بر دو مثال است 368
- پیامهای آیه 368
- 2 اسلام، دین کیفیّت است نه کمّیّت 368
- اهمّیّت توحید 368
- غوغاسالاری نشانه جاهلیّت 368
- پیام آیه 368
- دور نمای بحث 368
- 3 فلسفه مثال به حیوانی ضعیف 368
- مشکلات و معایب حرکت خزندگان 368
- اشاره 368
- مثال چهل و سوم: پیروزی اقلّیّت و شکست اکثریّت 368
- 2- اثر تربیت 368
- چگونه ایمان خود را تقویت کنیم؟ 368
- 2 هدف از بلاها و عذابها 368
- شرح و تفسیر 368
- پیام آیه 368
- دورنمای بحث 368
- دورنمای بحث 368
- دور نمای بحث 368
- پیامهای آیه 368
- مثال پنجاه و پنجم: میزان، ضابطه است نه رابطه! 368
- 2- دقّت در اسرار آفرینش 368
- شرح و تفسیر 368
- پیامهای آیه 368
- دور نمای بحث 368
- شرح و تفسیر 368
- 5 توحید مالکیّت 368
- دور نمای بحث 368
- پیامهای آیه 368
- مثال چهل و دوم: توحید مالکیّت 368
- 2 سرچشمه اختلاف جهل و نادانی است. 368
- اشاره 368
- 1- آشنایی با قرآن 368
- پیامهای آیه 368
- دور نمای بحث 368
- چیزهایی که به نور تشبیه شده است 368
- مباحث تکمیلی 368
- آیا آیه فوق از امثال القرآن است؟ 368
- معیار سنجش نفاق 368
- پیامهای آیه: 368
- مثال شصتم: موضعگیری در مقابل سخن حق 368
- واقعیّتهای نهفته در برچسبها 368
- آیا آیه مورد بحث جزء امثال القرآن است؟ 368
- چرا آسیه تقیّه نکرد؟ 368
- 4- توسّلات و دعا 368
- 1 توحید ذات 368
بزرگان تأمّل کنیم و سیره آنان را مطالعه کنیم، مفهوم این آیات و توضیحات را به صورتی عملی شاهد خواهیم بود.
سعید بن جبیر به هنگام مرگ
یکی از این بزرگان و اولیاء اللّه «سعید بن جبیر» یاور امام سجّاد علیه السلام و مؤمن خالص متوکّل به خدا و کسی است که بر مرگ لبخند زده است. مأموران حجّاج بن یوسف ثقفی «1» سعید بن جبیر را به نزد این سنگدل و جنایتکار بیرقیب تاریخ میآورند. حجّاج چون نمیتواند در سخن بر او چیره شود، دستور میدهد رو به قبله سرش را از بدن جدا کنند. حاضران میبینند که سعید در نهایت خونسردی رو به قبله این آیه شریفه را تلاوت میکند. «انِّی وَجَّهْتُ وَجْهِیَ لِلَّذِی فَطَرَ السَّمواتِ وَ الْارْضَ حَنِیفاً وَ مآ انَا مِنَ الْمُشْرِکینَ ؛ من روی خود را به سوی کسی کردم که آسمانها و زمین را آفرید. من در ایمان خود خالصم و از مشرکان نیستم. «2»
به قصد توهین به سعید فرمان داده بود او را همچون حیوانی رو به قبله گردن زنند. چون میبیند قرائت آن آیه برای سعید عزّت و سعادتی ایجاد کرده است. بار دیگر دستور میدهد که پشت به قبله او را بکشند و این بار آوای ملکوتی این آیه شریفه از حلقوم سعید بلند شد که: «وَ لِلّهِ الْمَشْرِقُ وَ المَغْرِبُ فَایْنما تُوَلُّوا فَثَمَّ وَجْهُ اللَّهِ انَّ اللَّهَ وَاسِعٌ عَلِیمٌ ؛ مشرق و مغرب از آن خداست! به هر سود رو کنید- حتّی پشت به قبله- خدا آن جاست! خداوند بینیاز و داناست. «3»
______________________________
(1)- یکی از نویسندگان در مورد حجّاج میگوید: «اگر در معرّفی جنایتکاران هر مذهب و ملّت مسابقهای برگزار شود و ما حجّاج را به عنوان جنایتکارترین فرمانروای مسلمانان معرّفی کنیم؛ قطعاً برنده خواهیم شد!» و انصافاً این کلام دور از واقعیت نیست؛ چون یکی از تفریحات حجّاج بریدن سر مخالفان خود و تماشای فوران کردن خون از رگهای مقتول بود و میگفت: «من از این صحنه لذّت میبرم!».
(2)- سوره انعام، آیه 79.
(3)- سوره بقره، آیه 115.