مثالهای زیبای قرآن: (امثال القرآن) صفحه 8

مثلهای عملی و لسانی‌

این نکته قابل توجّه است که مثل گاهی عملی است و به زبان کردار بیان می‌شود و گاهی لفظی است و به زبان گفتار.

مثلهای قرآن مجید از نوع دوّم است؛ ولی در سیره پیامبر گرامی اسلام صلی الله علیه و آله و ائمّه هدی علیهم السلام گاهی مثالهای عملی نیز دیده می‌شود که طبعاً اثر بیشتری هم دارد. «1» به دو نمونه آن توجّه کنید:

1- گناهان کوچک وقتی که انبوه می‌شود!

روزی پیامبر گرامی اسلام صلی الله علیه و آله به همراه عدّه‌ای از یاران خود به سفر رفتند.

پیامبر صلی الله علیه و آله تصمیم گرفت خطر گناهان صغیره را- که مردم به خاطر صغیره بودنش کمتر بدان توجّه می‌کنند- گوشزد کند. در بیابانی خشک و بی‌آب و علف به اصحابش دستور داد مقداری هیزم جمع کنند- شاید منظور دیگری از تهیّه آتش، مورد نظر پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله بوده است- اصحاب عرض کردند: در این بیابان هیزمی وجود ندارد! حضرت فرمودند: جستجو کنید؛ هر مقدار یافتید و لو اندک کافی است. اصحاب پراکنده شدند و هر یک پس از لحظاتی هیزم مختصری جمع کردند. حضرت دستور داد هیزم‌ها را یک جا بریزند، وقتی هیزم‌های کم، یک جا جمع شد؛ چشمگیر و قابل ملاحظه شد. سپس حضرت آنها را آتش زد؛ هیزم‌ها آتش گرفت؛ آتش شعله کشید؛ شعله‌ها حرارت آفریدند و حرارت سوزان، اصحاب را از دور آتش به عقب راند. حضرت در این جا فرمودند: «هکَذا تُجْتَمَعُ الذُّنُوبُ! ثُمّ قالَ: ایّاکُمْ وَ الَمحَقَّراتِ مِن الذُّنُوبِ» گناهان نیز این گونه- همانند این هیزمها- جمع می‌شوند! بنابراین، از گناهان صغیره نیز بپرهیزید. «2»

______________________________
(1)- البتّه مثلهای لفظی و به زبان گفتار نیز از پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و ائمّه اطهار علیهم السلام نقل شده است که علاقه‌مندان می‌توانند دراین‌باره به میزان الحکمة، روایت 18106 تا 18236 مراجعه کنند.
(2)- میزان الحکمة، باب 1372، حدیث 6593.