- پیشگفتار 1
- فصل اوّل تحلیلی پیرامون مثالهای قرآن 5
- رابطه ماه مبارک رمضان با قرآن 6
- چرا قرآن «مثال» زده است؟ 7
- مثلهای عملی و لسانی 8
- هدف از مثَلَها، از زبان قرآن 10
- اهمّیّت پیام مثل 11
- شرح و تفسیر آیه 12
- اشتباه منافقان 14
- جاذبه قرآن و نجات مسلمانان 15
- نمونه دیگری از تأثیر قرآن 16
- پیامهای آیه 17
- 2- دو حجاب بزرگ: کثرت نعمت و عادت به آن 18
- 3- هدایت و ضلالت در قرآن 19
- معنای هدایت و ضلالت 20
- فصل دوّم اوّلین مثال: مثال منافقان 23
- شرح و تفسیر آیه شریفه 24
- 2- صورتهای نفاق 26
- پیامهای آیه 26
- 3- نشانههای نفاق 27
- 4- تاریخچه منافقان 27
- چهره منافقان در قرآن 28
- خطر منافقان از دیدگاه پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله 29
- 6- «نور» و «ظلمات» 30
- 5- تعبیر به «نار» در قرآن 30
- 7- تفسیر آیه 18 «صُمٌ بُکْمٌ عُمْیٌ فَهُمْ لا یَرْجِعُونَ» 31
- 8- منشأ «نفاق» 34
- فصل سوّم: دوّمین مثال: تشبیهی دیگر برای منافقین 38
- تنوّع مثالهای قرآن 38
- شرح و تفسیر آیات 41
- پیامهای آیه 43
- 2- تفاوت این دو مَثَل 44
- 3- جهان منافق یا نفاق جهانی 45
- 4- پیدایش منافقان در اسلام 46
- اوّل- استهزا و شوخی گرفتن دین 47
- اشاره 47
- مراحل مبارزات دشمنان اسلام با اسلام 47
- سوّم- محاصره اقتصادی و قطع ارتباطات 48
- دوّم- نسبت «سحر» و «شعر» 48
- چهارم- نفشه سوء قصد به جان پیامبر صلی الله علیه و آله 49
- پنجم- جنگهای متوالی با مسلمانان 50
- ششم- توسّل به خطرناکترین سلاح: «نفاق» 53
- نتایج مَثَلها 54
- سعید بن جبیر به هنگام مرگ 56
- فصل چهارم سوّمین مثال: قساوت قلب 58
- داستان گاو بنی اسرائیل 59
- شرح و تفسیر آیه شریفه 60
- قلب مصنوعی آینهای برای عظمت قلب انسان 62
- تعبیر قرآن از دلهای بنی اسرائیل: «سختتر از سنگ» 65
- تسبیح تمام موجودات جهان 66
- قساوت 67
- دنیای بی عاطفهها 69
- علم و عاطفه وجه تمایز انسان از حیوان 69
- دین و مذهب، تقویت کننده عواطف 70
- عوامل قساوت در قرآن 71
- قساوت در روایات اسلامی 73
- فصل پنجم چهارمین مثال: مثال کفّار 78
- مانع بزرگ در دعوت پیامبران: «تقلید کورکورانه» 78
- شرح و تفسیر آیه شریفه 171 سوره بقره 80
- پیامهای آیه 81
- اقسام تقلید 83
- اشاره 83
- تقلید در قرآن 83
- فصل ششم: پنجمین مثال: انفاق 86
- راههای درمان فقر 87
- راه حلّ اسلام 88
- «انفاق» راهی برای فقرزدایی 89
- پیامهای آیه 91
- 2- منظور از «حبّه» در آیه شریفه 93
- 3- منظور از «یُضاعفُ» در آیه شریفه 94
- عالیترین نمونه انفاق در قرآن 95
- 4- بررسی «مشبّه» در آیه انفاق 99
- پرورش مال انفاق شده در کلام پیامبر صلی الله علیه و آله 102
- «انفاق» در تعبیرات زیبای قرآن 104
- فصل هفتم: ششمین مثال: انفاقهای همراه با اذیّت و آزار 108
- شرح و تفسیر آیه 109
- پیامهای آیه 111
- سیره امامان در انفاق و بخشش 114
- صدقه بازدارنده مرگهای بد 116
- فصل هشتم: هفتمین مثال: «انفاق» های شایسته 118
- شرح و تفسیر آیه 118
- پیامهای آیه 120
- راههای انفاق و کمک به دیگران 123
- زهی سعادت که نصیب انسان شده است! 126
- آداب انفاق 128
- فصل نهم: هشتمین مثال: عاقبت امور 134
- مفسّران در تفسیر آیه مثل اقوالی دارند: 135
- عاقبت این شخص ختم به شر شد! 139
- پیام آیه مَثَل: «احباط و تکفیر» 140
- استدلالی بر وجود احباط و تکفیر 141
- فصل دهم: نهمین مثال: رباخواران 143
- رابطه این آیه با آیات قبل 144
- شرح و تفسیر 145
- پیامهای آیه 147
- 2- تناسب جرمها و مجازاتها 148
- فلسفه تحریم ربا 149
- رابطه «اخلاق» و «اقتصاد» در اسلام 149
- اسوه اخلاق در ارزشهای اخلاقی 152
- علی علیه السلام و هدیه شبانه 154
- مباحث تکمیلی آیه 156
- 2- آیا فعّالیّت بانکها بدون رباخواری ممکن است؟ 157
- 3- حکم سپردهها و وامها 158
- 4- آیاتی دیگر درباره ربا 160
- شرح و تفسیر 163
- فصل یازدهم دهمین مثال: خلقت شگرف حضرت عیسی بن مریم علیهما السلام 163
- قدرت خداوند در کلام امیر المؤمنین علیه السلام 164
- داستان پیدایش انسان 166
- نظر قرآن درباره پیدایش انسان 167
- شرح و تفسیر 169
- فصل دوازدهم یازدهمین مثال: انفاقهای کفّار 169
- پیامهای آیه 171
- عبرت بگیرید 176
- شأن نزول آیه 178
- فصل سیزدهم دوازدهمین مثال: مثال کفر و ایمان 178
- «حیات و زندگی» چیست؟ 180
- اقسام حیات و زندگی 182
- منظور از حیات در آیه مثل 182
- چرا عرب جاهلی را مرده میپندارند؟ 183
- آثار و برکات نور 184
- اشاره 184
- نور فرقان 185
- زیبا جلوه کردن اعمال زشت در نظر کفّار 186
- تقوا ثمره روزه و فرقان میوه تقوا 186
- فصل چهاردهم: سیزدهمین مثال: شرح صدر 187
- پیامهای آیه 188
- شرح و تفسیر 188
- 2- اعجاز علمی قرآن در آیه مَثَل 190
- 3- شرح صدر 191
- پیامبر صلی الله علیه و آله و همسایه یهودی 192
- فصل پانزدهم: چهاردهمین مثال: مبدأ و معاد 194
- جسمانی و روحانی بودن معاد 196
- شرح و تفسیر آیه 198
- میوههای مختلف از آب و هوا و زمین واحد! 199
- آثار معاد 200
- فصل شانزدهم: پانزدهمین مثال: بلد طیّب 202
- شرح و تفسیر مثال پانزدهم 204
- پیامهای آیه 205
- این مثل برای چه کسانی است؟ 205
- 2- قرآن و وحی برای کفّار نتیجه معکوس میدهد! 206
- مردم سه دستهاند 207
- قابلیّت، اکتسابی یا جبری؟ 209
- فصل هفدهم: شانزدهمین مثال: عالم منحرف 212
- شأن نزول آیه 213
- شرح و تفسیر 214
- پیام آیه خطر دانشمندان منحرف 217
- عالم و دانشمند دینی از دیدگاه امام حسن عسگری علیه السلام 218
- فصل هجدهم: هفدهمین مثال: مسجد ضرار 221
- شرح و تفسیر 223
- ابو عامر نصرانی، دشمن کینه توز اسلام 224
- فرمان تخریب مسجد ضرار 226
- پیامهای آیه 227
- فصل نوزدهم: هجدهمین مثال: زندگی زودگذر دنیا 229
- شرح و تفسیر 230
- فلسفه مثل 233
- پیامهای آیه 236
- فصل بیستم: نوزدهمین مثال: مَثَل کافر و مؤمن 239
- شرح حال مؤمنان 240
- شرح حال کافران 240
- شرح و تفسیر آیه مثل 242
- اشاره 242
- چشم، یکی از بزرگترین آیات الهی 243
- گوش آیتِ دیگر خداوند 244
- کفّار فاقد ابزار شناخت هستند 245
- چگونه حجابها را از خود برهانیم؟ 247
- علامتهای مؤمن 247
- فصل بیست و یکم: بیستمین مثال: توسّل به ما سوی اللَّه 249
- برق آسمانی و ابرهای بارانزا 250
- «رعد آسمانی» نشانهای از عظمت خدا 251
- چگونه «برقِ» آسمان سبب نزول باران میشود؟ 251
- شرح و تفسیر آیه مثل 254
- پیامهای آیه 256
- 2- أشکال مختلف بتپرستی. 258
- دعا از دیدگاه قرآن و روایات 260
- دعا برترین عبادت 261
- دعا در آئینه روایات 263
- راز اهمیّت دعا در اسلام 264
- رابطه «دعا» و «تربیت» 265
- موانع و شرایط استجابت دعا 268
- اجابت برخی از دعاها به مصلحت انسان نیست! 275
- دو سؤال مهم درباره دعا 276
- فصل بیست و دوم: بیست و یکمین مثال: مثال حقّ و باطل 279
- شرح و تفسیر 280
- 1- تعریف حق و باطل 281
- پیامهای آیه 281
- اشاره 281
- 2- نشانههای حق و باطل 283
- 3- وسعت حق و باطل 283
- 5- مبارزه حق و باطل همیشگی است 284
- 4- سرانجام مبارزه حق و باطل 284
- 6- چگونگی پیدایش باطل 285
- حق و باطل از نگاه آیات و روایات 286
- مصادیق حق چیست و کیست؟ 286
- عمر کوتاه «باطل» و دولت پایدار «حق» 288
- حق تلخ و باطل شیرین است! 289
- باطل همواره در لباس حق جلوه میکند 290
- علی علیه السلام محور حق 291
- شرح و تفسیر آیه 293
- فصل بیست و سوم: بیست و دومین مثال: تقوا برات بهشت 293
- مراحل چهارگانه قبل از ولادت 294
- عجایبی از عالم جنین 295
- مراحل چهارگانه کمال انسان 296
- شرح و تفسیر آیه مثل 299
- پیام مهم آیه 299
- فصل بیست و چهارم: بیست و سومین مثال: اعمال کافران 301
- ارتباط آیه مَثَل با آیات قبل 301
- شرح و تفسیر: 302
- فواید خاکستر 303
- پیامهای آیه 305
- چرا ایمان و ولایت شرط صحّت اعمال است؟ 307
- 2- دومین پیام این است که آدمهای بیایمان، انگیزههای معنوی ندارند؛ 309
- إحباط در قرآن 310
- حبط در جهان طبیعت 312
- فصل بیست و پنجم: بیست و چهارمین و بیست و پنجمین مثال: کلمه «طیّبه» و «خبیثه» 315
- ارتباط آیات مَثَل با آیات پیشین 316
- شرح و تفسیر 317
- نکته مهم خداشناسی 319
- «کلمه طیّبه» چیست؟ 321
- کلمه طیّبهای از امام حسن مجتبی علیه السلام 322
- فصل بیست و ششم: بیست و ششمین مثال: مثال والایی برای خداوند 324
- چرا عرب جاهلیّت دختران خود را میکشت؟ 328
- ارتباط آیه مَثَل با آیات قبل 328
- دختر دسته گل است 330
- ارتباط آیه مثل با آیات قبل 333
- فصل بیست و هفتم: بیست و هفتمین مثال: بتپرستان و خداپرستان 333
- انگیزه پرستش 334
- پیامهای آیه 336
- 2- بردگیهای مدرن 339
- حضرت یوسف علیه السلام انسانی آزاده 340
- علی علیه السلام آزادمردی دیگر 341
- فصل بیست و هشتم: بیست و هشتمین مثال: مشرک و مؤمن 344
- شرح و تفسیر 344
- پیام آیه: شرک و بتپرستی در قرن بیستم. 347
- فصل بیست و نهم: بیست و نهمین مثال: تازهمسلمانان سست ایمان 353
- شرح و تفسیر 354
- پیامهای آیه شریفه 355
- اهمیّت وفای به عهد و پیمان 357
- فصل سی ام: سیامین مثال: کفران نعمت 360
- شرح و تفسیر 361
- پیامهای آیه 365
- 2- آیا «قریه» در مَثَل وجود خارجی داشته است؟ 367
- 4 مشرک از خود ارادهای ندارد. 368
- 3 این همه روایات در مذمّت دنیا چرا؟ 368
- 2 هدف از آفرینش 368
- پیامهای آیه 368
- 2 منظور از «ریح» در آیه، شیطان سرکش است. 368
- مثال پنجاه و ششم: استقامت همسر فرعون 368
- شرح و تفسیر 368
- دورنمای بحث 368
- 2 منظور از «یَهْدِی اللَّهُ لِنُورِهِ مَنْ یَشاءُ» چیست؟ 368
- مثال سی و ششم: بت پرستی 368
- ب: کار شکنی منافقین در حدیبیّه 368
- دورنمای بحث 368
- دورنمای بحث 368
- 2 اتّحاد رمز پیروزی 368
- 3 دقّت در انتخاب دوست 368
- اراده، عامل اصلی افعال و کردار! 368
- روشهای مبارزه با بت پرستی 368
- 3 نکته تعبیر به «اسفار» نه «کتاب» 368
- شرح و تفسیر 368
- معرّفی اجمالی سوره حجرات 368
- پیامهای آیه 368
- مثل اصحاب پیامبر صلی الله علیه و آله در انجیل 368
- 2 بی اعتباری دنیا 368
- چرا حضرت رسول اکرم صلی الله علیه و آله را شاعر میخواندند؟ 368
- اشاره 368
- مؤمن کیست؟ 368
- دور نمای بحث 368
- مثال چهلم: پستترین انسانها 368
- دور نمای بحث 368
- 2 «ظُلُماتٌ بَعْضُها فَوْقَ بَعْضٍ» اشاره به چیست؟ 368
- مثال چهل و نهم: مثالی دیگر برای زندگی دنیا 368
- پیامهای آیات هیجده گانه 368
- علی علیه السلام مصداق کامل آیه مثل 368
- دور نمای بحث 368
- منظور از نور خدا چیست؟ 368
- شرح و تفسیر 368
- توصیف اصحاب پیامبر صلی الله علیه و آله در تورات 368
- 2 نشانه ایمان 368
- شرح و تفسیر 368
- دور نمای بحث 368
- الف: داستان إفک! 368
- اشاره 368
- دور نمای بحث 368
- بررسی اجمالی سوره تحریم 368
- مثال پنجاه و نهم: افراد بخیل 368
- مباحث تکمیلی 368
- 3 برنامهریزی در کارهای تبلیغی 368
- شرح و تفسیر 368
- شرح و تفسیر 368
- اشاره 368
- مثال سی و هشتم: سراب زندگی 368
- دور نمای بحث 368
- دورنمای بحث 368
- مثال سی و پنجم: توحید و شرک 368
- تاریخ یهود در مدینه 368
- آثار ایمان به نزدیکی خداوند 368
- برده داری از دیدگاه اسلام 368
- 2- آیا مگس موجود کوچکی است؟ 368
- بحث تکمیلی 368
- نگاهی به آیات قبل از آیه مثل 368
- 1 از کمی نفرات نترسید 368
- جاذبه شگفتانگیز قرآن 368
- اشاره 368
- پیامهای آیه: 368
- مثال پنجاهم و پنجاه و یکم: یهود 368
- 2 توحید صفات 368
- پیام آیه 368
- 4 توحید حاکمیّت 368
- مباحث تکمیلی 368
- دور نمای بحث 368
- مثال سی و سوم: زندگی دنیا 368
- 3 رابطه «گناه» و «قطع روزی» 368
- قصّه ایمان آوردن آسیه 368
- پیام آیه 368
- شرح و تفسیر 368
- پیامهای آیات فوق 368
- مثال پنجاه و دوم: جاذبه فوق العاده قرآن 368
- 2 مثال مذکور شامل همه اصحاب پیامبر صلی الله علیه و آله نمیشود! 368
- تحلیل روایات 368
- پیام تربیتی آیات مذکور 368
- از تاریخ عبرت بگیریم 368
- 3 اسباب تذکّر 368
- دور نمای بحث 368
- دور نمای بحث 368
- پیامهای آیه: 368
- شرح و تفسیر 368
- اشاره 368
- 4 هدایت، قابلیّت لازم دارد. 368
- ارتباط آیات مثل با آیات پیشین 368
- 3 جبر یا اختیار؟ 368
- 2 چرا «حمار»؟ 368
- مباحث تکمیلی 368
- شرح و تفسیر 368
- اشاره 368
- اوصاف منافقین 368
- شرح و تفسیر 368
- 3 غیبت در لباس تقدّس! 368
- مثال چهل و یکم: تکیه بر غیر خدا 368
- 3- ایجاد قدرت و حرکت 368
- 5 آیه مثل شامل هر عالم بی عملی میگردد! 368
- پیامهای آیه 368
- مباحث تکمیلی 368
- پیامهای آیه 368
- شرح و تفسیر 368
- شرح و تفسیر 368
- مثال سی و نهم: اعمال مشرکان 368
- الف- تفسیر فلسفی آیه نور 368
- دورنمای بحث 368
- شرح و تفسیر 368
- دور نمای بحث 368
- قبح و زشتی فوق العاده غیبت 368
- ترسیم چهره عالمان بی عمل در روایات 368
- ج: ترور نافرجام پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله توسّط منافقان! 368
- مثال سی و هفتم: ذات بیمانند خدا 368
- عاقبت انسان مغرور 368
- شکستن ارزشهای کاذب از اهداف انبیاست 368
- مراتب ایمان! 368
- 3 شکنجه عامل تکامل یا وسیله شکست! 368
- شرح و تفسیر آیه مثل 368
- توحید خمیرمایه اصول و فروع دین 368
- شرح و تفسیر 368
- عبرت بگیرید! 368
- 4 تاریخ گذشتگان چراغ راه آیندگان 368
- اشاره 368
- سیری در آیات قبل از آیه مثل 368
- مثال سی و چهارم: تنوّع مثالهای قرآن 368
- 3 تکیه بر منافقان خطاست! 368
- 2 سخنی از امام کاظم علیه السلام 368
- شرح و تفسیر 368
- شرح و تفسیر 368
- اهمّیّت توحید 368
- داستان تحریم 368
- دور نمای بحث 368
- پیام آیه 368
- آیا تکیه بر غیر خدا، تکیه بر تار عنکبوت نیست؟ 368
- دور نمای بحث 368
- شأن نزول آیه مثل 368
- شرح و تفسیر 368
- مباحث تکمیلی: 368
- مثال پنجاه و هشتم: تصویری از مؤمنان و کافران 368
- شأن نزول آیات فوق 368
- شاخههای توحید 368
- پیامهای آیه 368
- شرح و تفسیر 368
- 2 خود مان را فریب ندهیم! 368
- 1- آیا در آیه مثل تشبیهی وجود دارد؟ 368
- پیام آیه 368
- عزّت در سایه ایمان 368
- پیامهای آیه 368
- دورنمای بحث 368
- پیام آیه 368
- پیشگفتار 368
- 4 ارزش علم و دانش 368
- تفاوت این مثال با مثالهای قبل 368
- پیام آیه 368
- ماهیّت بت پرستی 368
- 2 خطرات منافقین 368
- رابطه «تسبیح» و «توبه» 368
- پیامهای آیه 368
- دورنمای بحث 368
- تفاوت این آیه و آیه 24 سوره یونس 368
- شرح و تفسیر 368
- چراغ در طول تاریخ 368
- 2 دنیا از دیدگاه روایات 368
- زندگی دنیا به چه چیز تشبیه شده است؟ 368
- 1- اثر هدایت 368
- 3- تقوی و پرهیز کاری 368
- 5 شیطان و منافقین در یک مسیر حرکت میکنند! 368
- پیامهای آیه 368
- دور نمای بحث 368
- 2 «باقیات صالحات» چیست؟ 368
- مثال پنجاه و چهارم: ویژگیهای منافقان 368
- شرح و تفسیر آیه مثل 368
- شرح و تفسیر آیه مثل 368
- 2 ممنوعیّت جدال 368
- مثال سی و دوم: مستکبران و مستضعفان 368
- مثال پنجاه و سوم: عالمان بی عمل 368
- 3 توحید افعالی 368
- علی علیه السلام نمونه کامل ویژگیهای پنجگانه 368
- 3 مشرک آرامش ندارد. 368
- شرح و تفسیر 368
- این آیه مشتمل بر دو مثال است 368
- مثال چهل و هفتم: غیبت 368
- 2 اسلام، دین کیفیّت است نه کمّیّت 368
- مثال چهل و پنجم: عیسای مسیح علیه السلام 368
- غوغاسالاری نشانه جاهلیّت 368
- د: اجتماع منافقان در سقیفه! 368
- دور نمای بحث 368
- پلی به سوی توحید در ماه توحید 368
- مشکلات و معایب حرکت خزندگان 368
- پیامهای آیه 368
- 4 لجاجت یا باز گشت؟ 368
- اهمّیّت توحید 368
- آیا مثال زدن برای ذات خداوند جایز است؟ 368
- پیام آیه 368
- دور نمای بحث 368
- 3 فلسفه مثال به حیوانی ضعیف 368
- معنای «مثال» در استعمالات قرآن 368
- اشاره 368
- هیبت و عظمت قرآن 368
- مثال چهل و سوم: پیروزی اقلّیّت و شکست اکثریّت 368
- اسلحه منکران خدا 368
- 2- اثر تربیت 368
- مرض غرور را از دو راه میتوان درمان کرد: 368
- چگونه ایمان خود را تقویت کنیم؟ 368
- مثال سی و یکم: مثالهای کافران 368
- 2 هدف از بلاها و عذابها 368
- ب- تفسیر روایی آیه نور 368
- شرح و تفسیر 368
- 4- رفع موانع حیات 368
- پیام آیه 368
- مثال چهل و ششم: اصحاب پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم 368
- دورنمای بحث 368
- 4 ولیّ مؤمنان کیست؟ 368
- دورنمای بحث 368
- دورنمای بحث 368
- دور نمای بحث 368
- مثال چهل و هشتم: نزدیکی خدا به انسان 368
- پیامهای آیه 368
- حجاب مستور چیست؟ 368
- مثال پنجاه و پنجم: میزان، ضابطه است نه رابطه! 368
- پیامهای آیه: 368
- 2- دقّت در اسرار آفرینش 368
- شرح و تفسیر 368
- شرح و تفسیر 368
- شرح و تفسیر 368
- پیامهای آیه 368
- مثال چهل و چهارم: شرک و توحید 368
- دور نمای بحث 368
- مباحث تکمیلی 368
- شرح و تفسیر 368
- ایمان سرچشمه همه خوبیها 368
- 5 توحید مالکیّت 368
- 2 ندای حق را باید گوش داد! 368
- دور نمای بحث 368
- شأن نزول 368
- پیامهای آیه 368
- مثال پنجاه و هفتم: مریم بنت عمران 368
- مثال چهل و دوم: توحید مالکیّت 368
- 2 تار عنکبوت یکی از آیات بزرگ الهی 368
- 2 سرچشمه اختلاف جهل و نادانی است. 368
- مسحور یعنی چه؟ 368
- اشاره 368
- 1- آشنایی با قرآن 368
- پیامهای آیه 368
- دور نمای بحث 368
- چیزهایی که به نور تشبیه شده است 368
- مباحث تکمیلی 368
- آیا آیه فوق از امثال القرآن است؟ 368
- معیار سنجش نفاق 368
- پیامهای آیه: 368
- مثال شصتم: موضعگیری در مقابل سخن حق 368
- واقعیّتهای نهفته در برچسبها 368
- آیا آیه مورد بحث جزء امثال القرآن است؟ 368
- چرا آسیه تقیّه نکرد؟ 368
- 4- توسّلات و دعا 368
- 1 توحید ذات 368
کس که بخواهد آن را مضاعف، دو برابر یا بیشتر میکند.
سپس آیه شریفه میفرماید: «شما نگران آن نباشید که این ثوابها از کجا میآید. چون خزانه غیب الهی، وسیع و گسترده است و علاوه بر این خداوند نسبت به همه چیز و همه کس آگاه است».
پیامهای آیه
1- منظور از «فی سبیل اللّه»
در قرآن مجید «فی سبیل اللّه» «1» و «عن سبیل اللّه» «2» زیاد به کار رفته است.
این کلمه؛ یعنی «سبیل اللّه» در بسیاری از موارد استعمالش در قرآن، در معنای «جهاد» آمده است؛ مانند آیه شریفه 169 سوره آل عمران که درباره مقام والای شهیدان نازل شده است. «وَ لا تَحْسَبَنَّ الَّذینَ قُتِلُوا فی سَبیلِ اللّهِ امْواتاً بَلْ احْیاءٌ عِنْدَ رَبِّهِمْ یُرْزَقُونَ» [ای پیامبر!] هرگز گمان مبر کسانی که در راه خدا کشته شدهاند، مردگانند، بلکه آنان زندهاند و نزد پروردگارشان روزی داده میشوند.
در این آیه، «فی سبیل اللّه» همانند بسیاری از آیات دیگر به معنای «جهاد» آمده است.
ولی در آیه شریفه 26 سوره «ص» آمده است: «... وَ لا تَتَّبِعِ الهَوَی فَیُضِلَّکَ عَنْ سَبِیلِ اللّهِ ...» [ای داوود!] از هوای نفس پیروی مکن که تو را از راه خدا منحرف میسازد.
در این آیه- که درباره قضاوت داوود علیه السلام است و آن حضرت از متابعت هوا و هوس نهی شده است- «سبیل اللّه» به معنای قضاوت عادلانه و حق را به حقدار رساندن، میباشد.
______________________________
(1)- این تعبیر بیش از 45 بار در قرآن مجید به کار رفته است.
(2)- این تعبیر بیش از 25 بار در قرآن مجید به کار رفته است.